کنکور تمام شد، اما زندگي ادامه دارد!
به همه شما کنکوريهاي عزيز، که سرانجام توانستيد با تمام سختيها و مشکلات، در آزمون سراسري حاضر شويد، تبريک ميگوييم و اميدواريم که همه شما عزيزان به هدفي که در نظر داريد، برسيد و سال آينده خود را در جايگاهي که دوست داريد، ببينيد. گرچه کنکور تمام شد، اما احتمالاً براي بسياري از شما عزيزان و حتي خانوادههايتان، هنوز صحبتها در مورد کنکور و حواشي آن ادامه دارد؛ در واقع، بعد از آزمون، بيشتر داوطلبان نسبت به آزمون و نتيجه آن بيتفاوت نيستند و هر داوطلبي به دنبال يافتن کليد سؤالات است تا بتواند نتيجه زحمات خود را محاسبه کند و تمام کنکوريها روزشماري ميکنند تا زمان اعلام نتيجه اوليه فرا برسد و نتيجه زحمات يکساله خود را ببينند؛ در اين ميان، داوطلبان را از نظر رضايت از کنکور و نتيجهاي که در پي آن هستند ميتوان به چند گروه تقسيم کرد: گروه اول، افرادي هستند که يقين دارند پذيرفته ميشوند و صددرصد به عملکرد خود ايمان دارند، گروه دوم، افرادي هستند که در مورد نتيجهاي که کسب خواهند کرد، ترديد دارند، و گروه سوم، افرادي هستند که يقين دارند در اين آزمون به نتيجه دلخواه خود نخواهند رسيد و مجبورند که دوباره در کنکور شرکت کنند.
در هر شرايط و در هر گروهي که هستيد، نکته مهم اين است که از حس و حال بعد از کنکور لذت ببريد و به خود فرصت استراحت و انجام کارهاي مورد علاقهتان را بدهيد؛ البته کارهايي هم وجود دارد که بعضي از شما داوطلبان ميتوانيد انجام دهيد؛ مثلاً آن عده که يقين دارند قبول ميشوند، بايد بعد از چند روز استراحت و رفع خستگي ناشي از آزمون، کم کم به فکر انتخاب رشته و دانشگاه مورد نظر خود باشند.
اين موضوع به شما کمک ميکند تا با فراغ بال و در فرصت کافي، به انتخاب راه زندگي آينده خود بينديشيد و يک انتخاب درست و اصولي داشته باشيد. اگر جزو داوطلباني هستيد که در مورد نتيجهاي که کسب خواهيد کرد، ترديد داريد، سعي کنيد که با خوشبيني به فکر انتخاب رشته باشيد؛ چون اگر اکنون بنا را بر قبول نشدن بگذاريد و بعداً مجاز به انتخاب رشته شويد، ممکن است که فرصتها را از دست داده و با يک انتخاب نه چندان آگاهانه در هنگام انتخاب رشته، نتوانيد اقدام مؤثري انجام دهيد.
به همين دليل سعي کنيد که در فرصت باقيمانده تا انتخاب رشته، در کنار ساير کارهايي که انجام ميدهيد، به تحقيق و مشورت با مشاوران، خانواده و دوستان صاحب اطلاع خود پرداخته و شرايط مناسب و درخور تلاش خود را در نظر گرفته و يادداشت کنيد. حتماً از خود ميپرسيد پس گروه سوم چه کار کنند. داوطلبان عزيزي که مطمين هستيد با توجه به آزموني که دادهايد در رشته و دانشگاه مورد نظر خود پذيرفته نميشويد يا اصلاً امکان قبوليتان وجود ندارد (البته اين مورد اخير با توجه به افزايش قابل توجه ظرفيت دانشگاهها، تقريباً از بين رفته است و بيشتر داوطلبان اگر فقط قصد قبولي دارند، ميتوانند در يکي از رشتهها و دانشگاههاي کم طرفدار پذيرفته شوند) بايد با پذيرش وضعيتي که در آن قرار گرفتهايد، خود را براي شرايط و آينده بهتر آماده کنيد. نکته بسيار مهمي که در حال حاضر ممکن است ذهن برخي از داطلبان را به خود مشغول کند، آزموني است که شما آن را سپري کردهايد. احتمالاً، علاوه بر جواب صحيح گزينهها و تطبيق آن با پاسخهاي خودتان، ممکن است مباحث زيادي، روزهاي بعد از کنکور را براي شما آزار دهنده و به دور از شادي کند؛ اينکه «چرا بيشتر درس نخواندم؟»، «کاش ميشد به گذشته برگردم و دوباره تلاش کنم.»، «چرا سؤالات را کمتر به صورت مفهومي خوانده بودم؟» «چرا به عربي کمتر پرداختم؟» و موارد زيادي از اين «چرا»ها ميتواند آثار مخربي بر ذهن شما بگذارد؛ ذهني که به خاطر ماهها تلاش و درگيري شما با کنکور، از قبل خسته و خواهان استراحت است.
اين دريغ و افسوس خوردنها هم ممکن است در بين همه گروههاي داوطلبان، چه آنهايي که خوب درس خواندهاند و چه آنهايي که از ميزان تلاش خود راضي نيستند، وجود داشته باشد؛ زيرا هر داوطلبي، بنا بر ميزان تلاش خود و وقتي که براي مطالعه گذاشته است، توقع دارد که در اين آزمون، زمون،موفقيت کسب کند، و اگر اين نتيجه با توقع او، هم خواني نداشته باشد، ممکن است که آثار بدي روي وي بگذارد. به عنوان يک داوطلب، اکنون که در شرايط بعد از کنکور به سر ميبريد، بايد تمام تلاش خود را براي داشتن روزهاي خوب و لحظات به ياد ماندني به کار بگيريد. يادتان باشد، چه نتيجه خوبي کسب کنيد و چه به نتيجهاي که دلخواه شما نباشد برسيد، اين روزها تکرار نخواهند شد؛ زيرا اين زمان، بخشي از عمر گران قدر شما است که ديگر باز نميگردد.
کنکور تمام شد؛ باز هم ميگويم که کنکور تمام شد، اما زندگي ادامه دارد؛ پس، از آنچه خداي بزرگ به تو عطا کرده است استفاده کن و شاد باش. براي اينکه در روزهاي بعد از کنکور تا اعلام نتايج اوليه، اوقاتي توام با آرامش و خوشي را سپري کنيم و خستگي ماههاي گذشته را به خوبي از خود دور نماييم، بهتر است که به موارد زير دقت کرده و تا حد امکان آنها را به کار گيريم. آرامش داشته باشيد اضطراب، پديده طبيعي است که در تمام سنين در ما وجود دارد و وجود کمي از آن در برخي از مواقع، چندان بد نيست؛ بلکه ممکن است عامل پيشرفت ما نيز باشد؛ اما اضطراب بعد از آزمون، که حاصل نگراني براي نتيجه آن است، احساس ناخوشايندي است که ممکن است تاثير بدي بر شما بگذارد؛ به خصوص اينکه شما در ماههاي قبل از کنکور نيز روزهاي پر استرسي را گذراندهايد. مؤثرترين راه براي رسيدن به آرامش، ياد خداست.
خدا در تمامي لحظات، پشتيبان و نگهدار ماست. قطعاً لحظات بسياري را به ياد ميآوريم که در اوج نااميدي، نيرويي ما را حمايت کرده است؛ پس نگران چه هستيد وقتي که عظيمترين نيروها شما را حمايت ميکند؟! لحظهاي به درون خود توجه کنيد و حضور خدا را بر تمام حوادث زندگي خود و ديگران، با ايمان و اطمينان باور کنيد. آنگاه متوجه خواهيد شد که او به طور يقين، بهترينها را براي شما در نظر گرفته است؛ پس اگر فراهم شدن بهترينها براي شما، خواست خداي بزرگ است، چرا بايد مضطرب و نگران نتيجه آزمون شويد؟
با خود بگوييد که شايد من اين امتحان را به خوبي پشت سر نگذاشته باشم، اما از وضعيت ديگر داوطلبان نيز خبر ندارم؛ علاوه بر اين، انسان در بيشتر مواقع نميداند که چه چيزي در آينده به درد زندگي او خواهد خورد. ممکن است شما فکر کنيد با کنکوري که دادهايد در رشته پزشکي قبول نخواهيد شد، اما اگر به خداي بزرگ توکل کنيد و از او کمک بخواهيد و امور زندگي خود را به دستان پرقدرت او بسپاريد، حتماً اين موضوع را درک خواهيد کرد که شايد رشته ديگري، که شما در آن پذيرفته ميشويد، بيشتر از اين رشته در ارتقاء شغلي و اجتماعي شما مؤثر باشد. براي خود برنامه تفريحي ترتيب دهيد قدر روزهاي بعد از کنکور را بدانيد و از آن لذت ببريد. اين روزها تکرار نشدني هستند؛ زيرا پس از گذشت اين ايام و تعطيلات تابستاني، يا بايد به دانشگاه برويد و باز هم شروع به درس خواندن و تحصيل کنيد و يا اينکه خود را براي کنکوري ديگر آماده کنيد؛ پس تا ميتوانيد، به ذهن و جسم خود استراحت داده و با يک برنامه تفريحي، از اوقاتتان لذت ببريد. در اين برنامه تفريحي ميتوانيد وقت گذراني با دوستان، نوشتن، طراحي، رفتن به سينما، گردش و ورزش کردن را بگنجانيد؛ در اين ميان، به خصوص اختصاص ساعاتي از روز به ورزش کردن، ميتواند تاثير مثبتي روي جسم و روان شما داشته باشد. ورزش و فعاليت بدني مرتب، بهترين راه جلوگيري از تنش و آرام کننده روح و جسم است. با انجام ورزشهاي مفرح و شادي برانگيز، سطحآندروفين را در بدن خود بالا برده و به اين ترتيب، حس خوشي و سرحالي را درخود افزايش دهيد. از سرزنش کردن خود دست برداريد بسياري از ما دايم در حال سر و کله زدن با خودمان هستيم؛ با افکاري که گاه و بيگاه به سراغمان ميآيد.
متاسفانه در اغلب موارد، اين فکرها و گفت و گوهاي دروني، چندان مثبت نيست و همين مساله موجب ميشود که همه فکرها و گفت و گوهاي دروني را بد و استرسزا بدانيم؛ چرا که معمولاً عادت داريم خودمان را به دليل بروز اتفاقات گذشته محکوم کنيم يا نگران و مضطرب افتادن اتفاقات در آينده باشيم؛ اتفاقاتي که هنوز پيش نيامده و مشخص نيست که روزي به واقعيت ميپيوندد يا نه. موضوع مهم اين است که اين چنين افکار منفي ميتواند اميد به آينده را در فرد از بين ببرد و وي را براي طي مسير زندگي، تنها و نااميد رها کند؛ اما چون اعمال ما نتيجه افکارمان است، اگر بتوانيم تفکراتمان را تغيير دهيم، حتماً قادر خواهيم بود که طور ديگري هم عمل کنيم و در نتيجه، در مقايسه با اکنون، براي خود زندگي متفاوتتري را رقم بزنيم؛ پس در اين مورد هم بايد سعي کنيد با تمرين، افکار منفي را در خود به فکرهايي مثبت و انرژيبخش تغيير دهيد.
به خود بگوييد که کنکور تمام شده است و شما چه تلاش کرده و امتحان بدي را گذرانده باشيد و چه درس نخوانده و اکنون نادم و پشيمان باشيد، ديگر نميتوانيد براي جبران گذشتهتان کاري انجام دهيد؛ زيرا نميتوانيد زمان را به عقب برگردانيد؛ پس به جاي جدال با اين افکار، به خود قول دهيد تا پس از اعلام نتايج اوليه، حتماً در ارتباط با وضعيت خود تصميم درستي بگيريد.
به فکرهاي مثبت، بال و پر دهيد يکي از ويژگيهاي افکار منفي، طولاني و کامل بودن آنهاست. فکرهاي منفي، آن قدر در ذهن باقي ميمانند و دنبال هم ميچرخند تا يک ماجراي تلخ و منفي بزرگ در ذهن شکل بگيرد. به جاي اينکه افکار منفي و ناخوشايندي را درباره نتيجه خود تداعي کنيد و اوقات خود را تيره و تار نماييد، سعي کنيد که فکرهاي شاد و مثبت را مانند يک فيلم طولاني و نشاط انگيز دنبال کنيد. برخي از تجسمها بسيار مفيد خواهد بود و بايد تا ميتوانيد داستان را ادامه دهيد و بگذاريد که ساعتها زمان شما را به خودش اختصاص دهد؛ در ضمن، خيلي بهتر است اگر اين داستان را درباره خودتان بسازيد و تصور کنيد که به هدفهايتان رسيدهايد. يکي از بهترين راههاي پيدا کردن قانون شفابخش زندگي، ساکت ماندن است؛ يعني سخن نگفتن دربارة مشکلاتتان؛ پس قبل از اعلام نتايج اوليه، نفوس بد نزنيد و منتظر نتيجه بمانيد. به ياد داشته باشيد که نتيجه شما در جمع کلي داوطلبان گروه آزمايشيتان سنجيده ميشود؛ بنابراين، بدون در نظر گرفتن نتيجه آنها نميتوانيد تصور کنيد که چه رتبهاي کسب خواهيد کرد.
ابعاد موضوع را بسنجيد خودتان را يک سال بعد از اين تصور کنيد که در آزمون سراسري سال جاري نتيجه دلخواه را کسب نکردهايد؛ يعني زمان را يک سال به جلو ببريد و ببينيد که چه اتفاقي خواهد افتاد. باور کنيد اوضاع آرامتر از آن خواهد بود که شما تصورش را ميکنيد؛ زيرا عدهاي از آقايان به سربازي رفته و در آينده با کوله باري از تجربه بازگشته و دوباره کنکور خواهند داد. از آنجايي که هر داوطلب مردي مجبور است بعد از گذراندن تحصيلات، در صورت مشمول بودن، به سربازي برود، پس فرقي نميکند که اين اتفاق کي بيفتد. عدهاي ديگر از داوطلبان دوباره شروع به مطالعه ميکنند و بدون ترديد، با يک برنامه درست و اصولي، حتماً خواهند توانست نتيجه بسيار بهتري را کسب کنند؛ پس در اين مواقع، شما توجه ميشويد که اين موضوع، آنقدرها هم احتياج به ناراحتي و بيتابي شما ندارد. هرگاه مسالهاي به سراغ شما آمد، به يک نقطة بلند برويد و از آن بالا به همه چيز نگاه کنيد. آنگاه ميبينيد که مساله شما در مقياس جهاني هيچ است. در چنين مواقعي سري هم به آسمان بلند کنيد و از قدرت بيانتهاي خداوند در تمام مراحل زندگي مدد بگيريد. خداوند، براي غلبه بر دشواريهاي زندگي، ابزارهاي مهمي را در اختيار ما گذاشته است که مهمترين آنها اميد و پشتکار است؛ پس با اميد و پشتکار خود خواهيد توانست اتفاقات را آنگونه که خود ميخواهيد، رقم بزنيد. هنر زندگي در لحظه حال را بياموزيد
آيا از آينده خود به طور قطع اطلاع داريد؟ آيا ميتوانيد بگوييد که فردا چه اتفاقاتي زندگي شما را تحت تاثير قرار خواهد داد؟ پس چرا بايد زندگي خود را با نگراني براي آينده فراموش کنيم؟ گذشته، بسياري از افراد را مانند يک سياهچاله بيانتها به سمت خود ميکشد؛ درحاليکه آينده، مانند حبابي بزرگ از سؤالات، خواستهها، اميال، اميدها، آرزوها و روياهاست.
ذهن بسياري از ما به گونهاي طراحي شده است که همواره در حال فرار است؛ پس سعي کنيد که به جاي فکر کردن به نتيجه، در لحظه حال زندگي کنيد. زندگي کردن در لحظه، به معني آن است که به گذشته فکر نکنيم و نگران آينده نيز نباشيم؛ البته، اين مساله به آن معني هم نيست که اهدافمان را در زندگي مشخص نکرده يا خود را براي آينده آماده نکنيم؛ بلکه بدان مفهوم است که بايد از گذشته پند گرفته و براي آينده، برنامه و هدف مشخصي تعيين کنيم و، در عين حال، از زندگي کنوني خود نيز لذت ببريم.
افرادي که در لحظه زندگي ميکنند، کمتر گرفتار استرس ميشوند و شادترند؛ بنابراين، افکار مثبت را بپذيريد و به آنها خوش آمد بگوييد و حتماً به اين موضوع نيز توجه داشته باشيد که فرصتها هيچ گاه از بين نميروند، بلکه با از دست دادن فرصتها از سوي ما، شخص ديگري اين فرصت از دست داده ما را تصاحب خواهد کرد. اگر فرصتها از بين نميروند و ما هميشه وقتي براي جبران اشتباهات خود داريم و کنکور هم از اين موضوع مستثناء نيست، پس چرا با افکار منفي و ناراحتي نسبت به آن چه هنوز اتفاق نيفتاده است، ذهن خود را درگير و پريشان کرده و لذت درک زمان حال را نيز در خود از بين ببريم؟
بنابراين، اکنون که از کنکور و تمام خستگيها و استرسهاي آن رها شدهايم، روزهاي بدون کنکور را دريابيم و از آن لذت ببريم و بر اين باور باشيم که: کنکور تمام شد، اما زندگي ادامه دارد!
*هفته نامه پيك سنجش