پزشکی را با چی عوض می کنی+ فیلم

در تقویم ایران اول شهریورماه، به پاس بزرگداشت ابوعلی سینا روز پزشک نامیده شده است، در واقع روز پزشک فرصتی برای سیاستگذاران و مدیران عرصه آموزش پزشکی و بهداشت و درمان کشور ایجاد می کند تا با همفکری و همراهی به دغدغه‌های پزشکان و دانشجویان پزشکی گوش دهند و با ایجاد سیاست‌ها و راهکارهای در جهت حل و رفع معضلات موجود در عرصه پزشکی به ویژه پزشکان و دانشجویان پزشکی ادا کنند.

زندگی پزشکی

16 سال آزگار، باید بهترین در تمام کلاس‌ها و درسهایت باشی تا سر بزنگاه کنکور کم نیاوری، 16 سال درس خواندن و شاگرد اول، دوم و یا سوم شدن و کلاس تقویتی رفتن و کلاس کنکور و از بسیاری از تفریحات و هیجانات و دل بخواهی‌ها گذشتن … تا نهایت کار برسی به رتبه‌های تک رقمی و دو رقمی شاید هم سه رقمی کنکور و انتخاب تو بشود رشته پزشکی.

اطرافیان مدت‌هاست که آقای دکتر و خانم دکتر صدا کردن را شروع کرده‌اند. انتظارات والدین، خانواده، اطرافیان و …، اما واقعیت این است که پس از 16 سال تازه به اول راهی رسیده ای که باید طی کنی.

و عجیب اما واقعی اینکه شادی قبول شدن در رشته دکتری برای بسیاری از دانشجویان خیلی زود تمام می‌شود، چند نفر از شما حاضر هستید در یک اتاق کنار یک جسد ایستاده و با جزئیات اعضای داخل بدن یک انسان دیگر نگاه کنید؟

این تنها یکی از سختی‌هایی است که از اول راه دکتر شدن همراهی‌تان می‌کند. با روپوش سفید پوشیدن که نمی‌شود دکتر شد، باید قوی باشی آنقدر که بتوانی تمام کتاب‌های سنگین پزشکی را حمل کنی.

یک سال، دو سال، سه سال، هفت سال بی پولی کشیدن خیلی سخت است

و بعد از همه این سال‌ها درس خواندن شاید، آن همه نه قطعاً بلکه شاید اسم و رسمی به هم بزنی و پزشک معروفی شوی. این گروه پزشکان هستند که طبیعتاً به دلیل تخصصشان درآمد خوبی دارند اما در کشور ما فرقی نمی‌کند، همه از پزشکان انتظار دارند ثروتمند باشند حتی اگر آن پزشک یک پزشک عمومی باشد.

بسیاری در میانه راه منصرف می‌شوند، بسیاری تحصیلاتشان را به همان دوران هفت ساله محدود می‌کنند و پزشک عمومی می‌شوند، در این میان همه عده ای وارد کارهایی مانند سیاست، مدیریت و … می‌شوند.

تازه بعد از همه این مشکلات است که با قصور یک همکار همه آنهایی که بارها پایشان به مطب تو رسیده، درمان شده و دعایت کرده‌اند، می‌شوند منتقد تو و به یکباره تمام نگاه‌ها از قداست حرفه ات برداشته می‌شود.

درآمد دانشجویان پزشکی و انترن های پزشکی

يک پزشک در مدت گذران دوران تحصيل درآمدي بسيار پايين دارد. به عنوان مثال مبالغ دريافتي انترن‌هاي دوره تخصص 480 هزارتومان براي مجردها و 620 هزار تومان براي متاهل‌ها است. که جاي فعاليت در جاي ديگري را ندارند و در صورت انترني در جاي ديگر تعليق مي‌شوند. که با توجه به اينکه اغلب پزشکان در اين سنين خانواده دارند بسيار از لحاظ اقتصادي دچار مشکل مي‌شوند.

به طور کلی به دليل تعداد بالاي پزشکان متخصص و تمايل مردم به مراجعه به پزشک‌هاي متخصص در تهران عموما بيماري براي پزشکان عمومي نمي‌ماند و اغلب پزشکان عمومي مطب ندارند. در حال حاضر بهترين حالت طبابت براي يک پزشک عمومي ساعتي 10 هزار تومان است که مي‌تواند در کلينيک‌هاي مختلف فعاليت کند و در بهترين حالت در يک نوبت 12 ساعته مي‌تواند 120 هزار تومان درآمد داشته باشد. و با توجه به تعدد متخصص‌ها درآمد ايده‌آل پزشک‌ها خيلي پايين آمده است.

سختی های دوره پزشکی

پس از قبولي در دانشگاه بايد 7 سال دوره پزشکي را طي کنيد و سپس بايد 2 سال را در مناطق محروم بگذرانيد. که اگر پزشکي در مناطق محروم خدمت نکند حتي به او مدرک تعلق نمي‌گيرد. پعد از اين مرحله تازه به سد کنکور تخصص مي‌رسد که بسيار دشوارتر از کنکور قبلي است و اغلب دانشجويان در رشته و شهري غير از علاقه خود بايد به مدت 4 سال دوران تخصص خود را بگذرانند. که بعد از اتمام تحصيل باز 2 سال نيز طرح تخصص دارند.

اين دشواري‌ها و طول مسير باعث مي‌شود وقتي يک پزشک آماده وارد بازار کار ايده‌آل خود شود سني حدود 35 سال داشته باشند و آنچه اتفاق مي‌افتد معمولا پزشکان در 40 سالگي به موقعيت ايده‌آل خود در تخصص مي‌رسند که با رشته‌ها ديگر بسيار متفاوت است.

دغدغه های دانشجویان پزشکی

موارد زیر، درددل های برخی دانشجویان پزشکی است که شاید دغدغه و مشکل بسیاری از دانشجویان این رشته باشد.

اشکالات عمده آموزشی، عدم پیروی از قانونی مشخص، قابل پیش بینی نبودن اتفاقات پیش رو در دانشگاه، وجود رابطه بالا پایینی اساتید و دانشجویان که موجب دور شدن اساتید از دانشجویان می شود و بسیاری اشکالات موجود دیگر باعث شده که اکثریت دانشجویان به دنبال راهی برای رهایی خود از این وضعیت باشند که موجب می شود یکی از دغدغه های اصلی ایشان خروج از کشور و ادامه تحصیل در دانشگاه های خارجی باشد.

وظایف انترن ها تعریف نشده است، هیچ قانون مدونی برای تعیین شرح وظایف انترن ها وجود ندارد و با شرایط کنونی دوره ی یک سال و نیمه انترنی به دوره ی بیگاری برای دانشجویان تبدیل شده است که در آن صرفاً مجموعه ای از مهارت های ابتدایی و غیر علمی به دانشجویان آموخته می شود.

بر اساس قانون، اساتید دانشگاه‌ها باید بطور تمام وقت زمان خود را در دانشگاهها و بیمارستان سپری کنند اما به دلایلی این قانون بسیار ضعیف اجرا می شوند و اساتید به دلایلی از جمله مسائل مالی، انگیزه و وقت کافی جهت ارائه آموزش به دانشجویان بخصوص در دوران عملی، قرار نمی دهند.

در حال حاضر ادامه تحصیل در مقطع تخصص دغدغه اصلی من است چرا که جایگاه اجتماعی و درآمد یک پزشک عمومی در جامعه رضایت بخش نیست و به نظر می رسد که سیاست های نظام سلامت ثبات مشخصی در مورد پزشکان عمومی را ندارد. یک روز طرح پزشک خانواده را مطرح می کنند، روز دیگر می گویند اعتبارات لازم را ندارند و این عدم ثبات و نبود سیاست مدون، مسلما بر آینده شغلی این قشر تاثیرات منفی دارد.

برای پزشک شدن چه باید کرد؟

در حال حاضر، نظام آموزش پزشکی عمومی‌، شامل ۴ دوره علوم پایه، فیزیوپاتولوژی، کارآموزی بالینی و کارورزی بالینی است .دوره علوم پایه دوره علوم پایه پزشکی ۵ ترم تحصیلی است که با اتمام آن،‌ دانشجویان مجاز به ورود به دوره بعدی (فیزیوپاتولوژی) هستند و پیش از ورود به دوره بعدی،‌ امتحان جامع علوم پایه پزشکی از تمام دانشجویان به طور سراسری و همزمان، توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی به عمل می‌آید و قبول‌شدگان،‌مجاز به ورود به دوره فیزیوپاتولوژی خواهند بود. این امتحان، در بردارنده‌ی مباحث تدریس شده در دوره علوم پایه است.

علاوه بر دروس نظری، رشته پزشکی دروس کارورزی زیادی هم دارد. در دوره کارآموزی، دانشجویان باید روش برخورد با بیمار، تهیه شرح حال بیمار و نحوه تشخیص و درمان را فرا بگیرند تا در دوره‌ بعدی – کارورزی- که خود تصمیم گیرنده خواهند بود، بتوانند به کمک بیماران بشتابند و تصمیمات لازم را اتّخاذ نمایند.

دوره کارورزی بالینی آخرین مرحله آموزش پزشکی است و آن را دوره انترنی نیز می‌گویند. این دوره ۶۴ واحد درسی است و ۱۸ ماه به طول می‌انجامد. در دوره کارورزی،‌دانشجویان مسؤولیت معاینه‌ی بیماران و تشخیص و اقدامات درمانی را در بیمارستان بر عهده خواهند داشت و آموخته‌های خود را در دوره‌های قبل به طور عملی انجام خواهند داد تا آماده پذیرش شغل پزشکی در جامعه شوند و بتوانند به طور مستقل به درمان بیماران بپردازند.

دانشجوی پزشکی موفق

یک دانشجوی پزشکی برای موفقیت باید به موارد زیر توجه داشته باشد:

۱) علاقه

مطمئنا در طول دوران پزشکی پنچره‌های متفاوتی بر روی ما باز خواهد شد و دیدگاه ما نسبت به آینده پزشکی تا حدودی تغییر خواهد کرد.

به این خاطر که اغلب افراد تصور می‌کنند که هفت سال درس می‌خوانند و سپس می‌توانند به درآمد و جایگاه اجتماعی بالا دسترسی داشته باشند. البته اصلا نمی‌گوییم که این موضوع صحبت ندارد ولی زمانی که در این رشته وارد شویم متوجه خواهیم شد که قضیه به همان سادگی که در تصور ما بود نیست و شاید زمانی که سختی‌های پیش رو را ببینم تا حدودی امید و انگیزه خود را از دست دهیم.

بنابراین در این شرایط سخت تنها انگیزه و علاقه است که می‌تواند کاری کند تا با قدرت این مسیر را ادامه دهیم. بنابراین اغلب و شاید تمام افراد موفق حرفه‌ی خود را دوست دارد و از بودن در این شغل لذت می‌برند.

۲) مطالعه

شاید اولین و مهم‌ترین نکته در تبدیل شدن به یک دانشجوی پزشکی موفق مطالعه صحیح و اصولی باشد. مطمئنا باتوجه به حجم زیاد مطالب و همچنین کمبود فرصت تعداد افرادی که قادر به مطالعه این حجم از مطالب تخصصی هستند،کم می‌باشد. و دقیقا به همین دلیل است که تعداد پزشکان موفق و مجرب زیاد نمی‌باشد پس اولین اصل و شاید مهم‌ترین اصل مطالعه دقیق و درست منابع تخصصی می‌باشد.

۳) توانایی برقراری ارتباط با بیمار

یکی دیگر از نکات مهم،ارتباط با بیماران است. مطمئنا قسمت اعظمی از یادگیری ما توسط بیماران رغم خواهد خورد. به عنوان مثال مطالبی که توسط اساتید آموزش می‌بینیم را باید به صورت عملی و در رابطه با بیماران نیز آموزش ببینیم تا قادر باشیم این مطالب را عمیق‌تر در ذهن خود به خاطر بسپاریم.

بنابراین توانایی برخورد مناسب با بیماران و همچنین متقاعدسازی آنها برای انجام معاینه، یکی از مهارت‌های لازم برای تبدیل شدن به یک دانشجوی پزشکی موفق خواهد بود.

منابع:

ایسنا، تابناک