مطالعه برنامه‌ريزي شده، ضامن موفقيت در آزمون سراسري
تعطيلات عيد، خيلي زود سپري شد و اميدواريم که همه شما عزيزان توانسته باشيد از اين ايام، بهترين استفاده را ببريد. قبل از اينکه به ادامه بحث بپردازيم، لازم است که فرارسيدن سال نو را به شما تبريک بگوييم.
از خداوند بزرگ مي‌خواهيم تا سال 1399، سالي سرشار از موفقيت و کاميابي براي تک تک شما عزيزان باشد و امسال بتوانيد به اهداف و آرزوهاي خود، از جمله موفقيت در آزمون سراسري، نايل آييد.
در اين مقاله مي‌خواهيم درباره نحوه مطالعه در ايام بعد از عيد با شما صحبت کنيم. ممکن است که ايام عيد براي شما عزيزان در زمينه مطالعه و آمادگي براي کنکور، به صورت خوب يا نامناسب سپري شده باشد.
داوطلبان در چگونگي استفاده از اين ايام، عموماً به سه دسته تقسيم مي‌شوند:
1- گروه زيادي از داوطلبان توانستند در اين ايام، با يک برنامه‌ريزي درست و اصولي، از فرصت استفاده کرده و به خوبي درس بخوانند. جا دارد که به اين عزيزان، يک «خسته نباشيد» جانانه بگوييم. اميدواريم که اين دوستان، در ادامه مسير هم به همين خوبي پيش رفته و موفق شوند.
2- گروه دوم، کساني هستند که با وجود اينکه در تعطيلات نوروزي، يک برنامه‌ريزي خوب و حساب شده داشته‌اند، اما در اين ايام، به دلايل متعددي نتوانسته‌اند به خوبي مطالعه کرده و از وقت خودشان استفاده کنند.
3- گروه سوم، کساني هستند که از همان ابتدا با بي‌خيالي تمام، کنکور را اصلاً جدي نگرفته‌اند و به گونه‌اي رفتار مي‌کنند که گويا اساساً قرار نيست آزموني داشته باشند!
گرچه در مقالاتي که قبل از عيد در اين هفته‌نامه چاپ شده، تاکيد بسيار زيادي بر برنامه‌ريزي در ايام عيد گرديده است، اما گروه دوم و مخصوصاً گروه سوم، نبايد فکر کنند حالا که نتوانسته‌اند از اين فرصت‌ها به خوبي استفاده کنند، پس کار تمام شده است و آنها نمي‌توانند به موفقيت برسند. يادتان باشد «ماهي را هر وقت از آب بگيريد، تازه است!»
فقط يک اراده محکم، يک عزم راسخ و يک برنامه‌ريزي خوب مي‌تواند شما را در اين فرصت تقريباً سه ماهة باقي مانده تا آزمون سراسري، به خوبي به هدفتان برساند؛ البته نبايد بيش از حد اميدوار باشيد و خيال‌پردازي کنيد، اما فراموش نکنيد که «خواستن توانستن است» و مخصوصاً گروه دوم مي‌توانند به خوبي خود را براي آزمون سراسري آماده کنند. قبل از اينکه به راهکارها و برنامه‌هاي اصلي مطالعاتي شما داوطلبان عزيز در سه ماه باقي مانده، اشاره کنيم، لازم است اين نکته را بگوييم که به عنوان يک کنکوري در هر شرايطي که هستيد فقط تلاش کنيد تا ذهنتان به آرامش برسد.
بیشتر بخوانید :
بودجه بندی کنکور ۹۸ و کنکور ۹۹
وقتي که ذهن شما در آرامش باشد، بهتر از ذهني که پر از مشغله است، فکر مي‌کند. هر روز اجازه دهيد که ذهن شما اندکي آرامش يابد و در سکوت کامل قرار گيرد و سپس ببينيد که چقدر با هوشياري به شما کمک خواهد کرد تا زندگي خود را، آن طور که مايليد، سر و سامان بخشيد.
اين آرامش ذهني باعث مي‌شود تا شما از دغدغه‌ها و استرس‌هاي گاه و بي‌گاه، که باعث تحليل انرژي و توان ذهني شما مي‌شود، دور شويد و با قواي کامل مطالعه کنيد. شايد در ابتدا، انجام اين کار براي شما سخت باشد، اما کم کم خواهيد توانست کنترل ذهن و افکار خود را در دست بگيريد و با انرژي مضاعف و به دور از افکار منفي درس بخوانيد. داوطلبان زيادي وجود دارند که در هنگام مطالعه، فکرهاي مشوش و نگران کننده‌اي به ذهنشان مي‌رسد.
اين موضوع باعث مي‌شود تا انرژي و توان مطالعاتي آنها از بين رفته يا به شدت کاهش پيدا کند و نتوانند از تلاش خود نتيجه خوبي بگيرند؛ پس براي اينکه موفقيت بيشتري کسب کنيد آرامش داشته باشيد و چشم انداز خوبي از مطالعه خود ترسيم کنيد.
وقتي افکار بد به سراغتان آمد، با نوشتن و پاسخ‌هاي عالي به آنها، دوش گرفتن، چند حرکت يوگا و … بر آنها غلبه کنيد و آرام آرام، آرامش دروني را جايگزين آن موارد کنيد. اين موضوع به شما کمک مي‌کند تا انرژي بيشتري از تلاش و کوشش خود دريافت کنيد و موفق‌تر باشيد.
در ادامه اين مقاله، ما پيشنهادهايي براي گروه‌هاي مختلف داريم که اميدواريم با مطالعه و به کارگيري آنها، بتوانند در آزمون سراسري، موفق‌تر باشند. گروه اول استمرار در مطالعه و پيروي از برنامه مطالعاتي، طبق روال گذشته، يکي از کارهايي است که انجام آن، موفقيت شما را تضمين مي‌کند.
اگر به دليل مطالعه پيوسته خسته شده‌ايد و يا اينکه احساس يکنواختي، انرژي شما را تهديد مي‌کند، يک استراحت خيلي کوتاه يک يا دو روزه داشته باشيد.
داوطلبان اين گروه بايد توجه داشته باشند که شرايطشان از ديگر داوطلبان، بهتر است؛ پس بدون نگراني و فکر کردن به درس‌ها و کنکور، به خود پاداش داده و استراحت کنيد.
اگر برنامه مطالعاتي خود را به گونه‌اي تنظيم کرده‌ايد که جايي براي استراحت روزانه نداريد، باز هم با خيالي آسوده، اين کار را انجام دهيد؛ زيرا شما مي‌توانيد دروس آن دو يا سه روز را با تغيير کوچکي در برنامه روزهاي بعدي‌تان، دوباره در برنامه خود جاي دهيد.
داوطلبان اين گروه تا اين زمان بايد حداقل يک دور همه درس‌ها را به طور کامل و عميق مطالعه کرده و ياد گرفته باشند.
در روزهاي بعد از عيد، دانش‌آموزان بايد تست درس‌هاي ياد گرفته شده را تمرين کنند؛ زيرا ديگر، فرصتي براي مطالعه نخواهند داشت. به ياد داشته باشيد که براي اين دسته از داوطلبان، روزهاي بعد از عيد، تنها به مرحله تست زدن تعلق دارد، نه بازخواني مطالب. شما بايد در اين روزها، مهارت و آمادگي شرکت در آزمون سراسري را پيدا کنيد. نکات زير را نيز براي نتيجه گيري بهتر حتماً در نظر داشته باشيد:
1- مرور جامع همه دروس مهم است؛ تاکيد مي‌شود: همه دروس.
2- سراغ يادگيري مطالب جديد نرويد. ضمناً مطالب يادگرفته شده را طوري تمرين کنيد که کاربردي شده و تبديل به مهارت شود.
3- در برنامه مطالعاتي خود، ابتدا براي تست هاي تمريني و سپس براي تست هاي سرعتي، زمان مناسبي را در نظر بگيريد.
4- فقط منابع و جزواتي را که خوانده‌ايد، دوره کنيد و از منابع جديد استفاده نکنيد. گروه دوم ممکن است در بين اين گروه، داوطلباني باشند که با اينکه حسابي تفريح کرده و خوش بوده‌اند، از اينکه در ايام عيد مطالعه نکرده‌اند، دچار استرس يا عذاب وجدان شده باشند.
روي سخن ما با اين دسته از داوطلبان است: احتمالاً حسي آميخته از عذاب وجدان، نگراني از اينکه همگان از شما سبقت گرفته‌اند و شما عقب ماند‌ه‌ايد، کار از کار گذشته و …
شما را آزار مي‌‌دهد. شايد به خاطر تعطيلاتي که نتوانستيد از آن به خوبي براي مطالعه استفاده کنيد، هدفتان را خيلي دور از دست مي‌بينيد و فکر مي‌کنيد که ديگر نمي‌توانيد به آن برسيد، اما نبايد فراموش کنيد که شما ماه‌هاي قبل از عيد را تا حدود زيادي مطالعه کرده، و فقط در ايام عيد بوده است که نتوانسته‌ايد طبق برنامه‌ريزي مطالعاتي خود عمل کنيد.
بايد توجه داشته باشيد که ناراحتي و پشيماني شما، هيچ سودي ندارد و فقط باعث کاهش انرژي شما براي ادامه راه مي‌شود. به اين موضوع توجه داشته باشيد که خيلي از داوطلبان،مثل شما نتوانسته‌اند در اين ايام مطالعه کنند و برخي از افرادي هم که پيوسته مطالعه کرده‌اند، الان دچار خستگي شده و نياز به استراحت دارند؛ پس نااميد نشويد. مطمين باشيد که موفق مي‌شويد و مي‌توانيد در اين چند ماه باقي مانده، کاستي‌ها را به طور کامل جبران کرده و به هدف خود برسيد.
بعد از چندين ماه درس خواندن به صورت پراکنده و تلاش براي رساندن خود به برنامه اتمام مباحث، حجم زيادي از اطلاعات در ذهن شما تلنبار شده است که به صورت رفع اشکال نشده باقي مانده و ابهام‌هاي زيادي دارد. بعد از ايام عيد (يعني در همين روزها) هم در حدود دو ماه و نيم فرصت داريد که زمان نسبتاً زيادي است. قبل از هر چيز، از سرزنش کردن خود دست برداريد.
با آرامش، نگاهي به نقاط قوت و ضعف خود بيندازيد و ببينيد که تا الان چه مقدار از درس‌ها را خوانده، خلاصه برداري و مرور کرده‌ايد؛ سپس با توجه به شرايط خود، براي زمان باقي مانده تا کنکور برنامه‌ريزي کنيد. با توجه به وضعيت خود مي‌توانيد در برنامه‌ريزي مختصري، در اين مرحله، نيز دروس اختصاصي را مطالعه و برخي از دروس عمومي را نيز تکرار کنيد. آيا اين مثال کنکوري را شنيده‌ايد؟
دروس عمومي را بيشتر بخوان و کمتر تست بزن و در دروس اختصاصي، خواندن، تمرين و تست را باهم انجام بده. اين جمله، کليد رمز موفقيت شما در کنکور است. يادتان باشد که در روزهاي بعد از عيد، بيشتر به مرور درس و تست زدن‌هاي موضوعي بپردازيد؛ اما اگر هنوز هم مباحثي از دروس باقي مانده است، با توجه به توانتان، اول آنها را مطالعه و خلاصه برداري کنيد و سپس به مرور و تست زني بپردازيد. نگران نباشيد از اينکه گفته مي‌شودبعد از عيد، ايام مرور و تست زني است.
اين يک قاعده عمومي است و اجباري در آن نيست. ممکن است داوطلبان زيادي باشند که بخشي از اين ايام را نيز به مطالعه و خلاصه برداري بپردازند و سپس در هفته‌هاي پاياني، مرور و تست‌زني انجام دهند؛ مخصوصاً اگر درس‌هايي که مطالعه نشده باقي مانده است، جزو دروس مهم و اثرگذار گروه آزمايشي شما باشد.
به اين نکته نيز توجه داشته باشيد که هميشه داوطلباني در شرايط شما و حتي بسيار بدتر از شما وجود دارند که با همت و تلاش خود در ماه‌هاي باقي مانده، توانسته‌اند نتايج بسيار خوبي را در آزمون سراسري کسب کنند. اين نکات را نيز در نظر داشته باشيد:
1- به هيچ عنوان نااميد نباشيد. شما با تلاش و يک برنامه‌ريزي خوب، مي‌توانيد همانند يا حتي بهتر از داوطلبان گروه اول، در آزمون سراسري حاضر شويد؛ زيرا با داشتن فرصتي در حدود سه ماه، وقت زيادي براي جبران باقي مانده است.
2- مرورهايتان را هرگز به صورت وسواسي و با عجله انجام ندهيد.
3- با توجه به ميزان درس‌هاي عقب مانده، مي‌توانيد مدت چهار تا شش هفته آينده را به مطالعه جديد اختصاص دهيد. گروه سوم هر ساله، تعدادي از داوطلبان در آزمون سراسري شرکت مي‌کنند که به ميزان بسيار کمي مطالعه کرده و يا فقط به اطلاعات کلاسي خود بسنده مي‌کنند.
اگر برخي از شما عزيزان، جزو اين دسته از داوطلبان کنکور هستيد و از شرايط موجود ناراحتيد و واقعاً قصد داريد که امسال در آزمون سراسري پذيرفته شويد، بايد بگوييم که هنوز هم براي کسب يک نتيجه نسبي و حتي خوب وقت هست؛
در واقع، بسته به توان شما و اينکه از نظر درسي در چه سطحي هستيد، مي‌توانيد با يک برنامه‌ريزي خوب و مطالعه پيوسته، نتيجه خوبي بگيريد؛ پس نااميد نشويد و با قدم هايي استوار و عزمي راسخ، قدم در راه گذاريد.
پس اولين کاري که شما داوطلب عزيز بايد انجام دهيد اين است که باور کنيد مي‌توانيد در زمان باقي مانده قدم‌هاي بلند و محکمي براي تغيير سرنوشت کنکور خود برداريد، و سپس با يک برنامه‌ريزي خوب، قدم در راه بگذاريد. بارها در اين مقالات اشاره کرده ايم که هيچ فردي نمي‌تواند مانند شما برايتان برنامه‌ريزي کند؛
چون اين شما هستيد که با نقاط قوت و ضعف خود آشنايي داريد و مي‌دانيد که کدام درس را بيشتر و کدام درس را کمتر بايد بخوانيد؛ البته مي‌توانيد از مشاوره و راهنمايي افراد باتجربه نيز بهره بگيريد.
لازمه تنظيم چنين برنامه‌اي، اختصاص دادن يک تا دو ساعت وقت براي تشخيص و تعيين نقاط ضعف و قوت خود است. آن وقت خواهيد ديد که اين دو ماه و نيم، چگونه ارزش بسيار زياد و سازنده‌اي براي شما خواهد داشت. براي يک برنامه‌ريزي مناسب، تعداد ساعاتي را که مي توانيد در طي روز مطالعه کنيد، يادداشت کنيد.
توجه داشته باشيد که نه بيشتر از توان و نيروي خود و نه کمتر از آن را براي مطالعه و بازخواني دروس در نظر بگيريد؛ زيرا هر يک از اين موارد، به گونه‌اي به شما ضرر خواهد رساند.
بیشتر بخوانید :
در گام بعدي بايد دروس را اولويت بندي کنيد. توجه داشته باشيد از آنجايي که زمان زيادي نداريد و بايد بخشي از وقت خود را نيز به مرور و تست زني اختصاص دهيد، درس‌هاي اصلي گروه آزمايشي خود را که تاثير مهم‌تري در آزمون سراسري دارند، به همراه ميزان اطلاعات و توانايي که شما در آن دروس يا در برخي از مباحث دروس ياد شده داريد، يادداشت کنيد و سپس با عنايت به زمان، براي يک يا دو درس اختصاصي با توجه به ضريب و اهميت يا برخي از مباحث همه دروس اختصاصي و يک يا چند درس عمومي برنامه ريزي کنيد.
به عنوان يک راهکار منطقي، بهتر است دروس مهمي را که در آنها ضعف بيشتري داريد در روزهاي اول برنامه بگنجانيد تا نگراني‌تان نسبت به درس‌هاي ديگر کاهش يابد.
پس از برنامه‌ريزي، نوبت مطالعه است. بدون افکار مزاحم و نگراني‌هايي که ممکن است هر داوطلبي را آزار دهد، فقط مطالعه کنيد و اطمينان داشته باشيد که مي‌توانيد در زمان باقي مانده همراه با تلاشي که مي‌کنيد نتيجه نسبي رضايت بخشي را کسب نماييد. شايد در روزهاي اول، مطالعه با اين سبک و سياق تا حدي براي شما خسته کننده باشد، اما سعي کنيد که ساعات خواب و بيداري خود را به مرور، و البته با سرعت مناسبي، تنظيم کنيد و خود را به شرايط موجود عادت دهيد. بدون شک، کم کم به مرحله‌اي مي‌رسيد که ساعات مطالعه دلخواه و اطمينان بخشي را خواهيد داشت؛ يعني همان هدفي که در نظر داريم.
حتماً به اين نکته توجه کنيد که بايد زماني هر چند کوتاه را به مرور و تست‌زني تمريني و سرعتي اختصاص دهيد؛ زيرا بدون اين اقدامات نمي‌توانيد نتيجه خوبي از زحمات خود بگيرد.
مرور به شما کمک مي‌کند تا مطالبي را که فراموش کرده‌ايد دوباره به خاطر آوريد و تست زني نيز مهارت شما را براي شرکت در آزمون سراسري و همچنين رفع اشکال افزايش خواهد داد. با توجه به اين نکات بايد تصميم بگيريد که چه زماني را براي اين منظور در نظر بگيريد.
اين زمان نبايد کمتر از يک ماه باشد؛ البته اين موضوع به حجم مطالعه اوليه يا اطلاعاتي که قبلاً در حافظه داشته‌ايد نيز مربوط مي‌شود؛ به طور مثال، ممکن است که داوطلبي، مدت‌ها قبل دروس زيست‌شناسي و ادبيات را خوب خوانده و فقط نياز به مرور و تست‌زني آن دروس داشته باشد؛ در حالي که مجبور است شيمي و دين و زندگي را از ابتدا مطالعه کند.
اين داوطلب بايد زمان مرور و تست زني خود را بيشتر از زمان مطالعه اصلي در برنامه‌ريزي در نظر بگيرد؛ اما داوطلبي که هيچ يک از مباحث زيست شناسي و شيمي، ادبيات و دين و زندگي را نمي‌داند، بايد زمان بيشتري را براي مطالعه و زمان کمتري را براي مرور و تست‌زني در نظر بگيرد. براي آمادگي بيشتر به نکات زير نيز توجه کنيد:
1- با توکل به خدا و اعتقاد به اينکه مي‌توانيد وضع موجود را تغيير دهيد، قدم در راه بگذاريد.
2- به حرف‌هاي نااميد کننده دوستان و اطرافيان خود توجه نکنيد و فقط به هدفتان فکر کنيد.
3- ساعات خواب و بيداري خود را تنظيم کنيد. سعي کنيد که صبح ها، ديرتر از ساعت شش از خواب بيدار نشويد و شب ها تا ساعت ده و نيم مطالعه کنيد.
4- زمان‌هاي کوتاهي را براي استراحت خود در برنامه مطالعاتي‌تان در نظر بگيرد؛ زيرا پيوسته خواندن باعث خواهد شد که انرژي شما تحليل رود و در ميانه راه متوقف شويد.
5- با توجه به زمان کم باقي مانده تا آزمون سراسري، مباحث و دروس را به صورت گزينشي انتخاب کنيد.
