امسال داوطلبان آزمون سراسري و دانشآموزان سال سوم متوسطه توجهي ويژه دارند؛ زيرا امتحانات نهايي داوطلبان آزمون سراسري در ماه رمضان برگزار ميشود و بعد از ماه رمضان نيز آزمون سراسري برگزار مي گردد؛ از همين رو، اين ماه آخر براي مطالعه و مرور مطالب درسي اهميت بسياري دارد و دانشآموزان سال سوم نيز بايد اکثر امتحانات نهايي خود را در اين ماه مبارک برگزار کنند؛ به همين خاطر، توجه به نکاتي چند که در ذيل ميآيد، براي دانشآموزان سال سوم و چهارم دبيرستان و همچنين کنکوريها اهميت بسياري دارد.
رمضان، ماه برکتها و مهربانيها
پيش از هر چيز توجه داشته باشيد که تمام اعمال و کارهاي شما در ماه مبارک رمضان، رنگ و بوي عبادي دارد؛ بخصوص آنکه پيامبر اکرم (ص) فرمودند: «محبوبترين شما نزد من آناني هستند که اوقات خود را به علم آموزي اختصاص ميدهند»؛ پس از افت تحصيلي نترسيد و با تلاش و توکل به پيش برويد و توجه داشته باشيد که اين ماه و شرايط گرسنگي، تشنگي و خستگي که برايتان به وجود ميآيد، باعث ميشود تا شما آمادگي آزمون در شرايط سخت و پيش بيني نشده را داشته باشيد. شما با مطالعه و آزمون دادن در ماه رمضان، فرا ميگيريد که چگونه در آزمون سراسري اگر دچار اضطراب شديد، مطالب را فراموش کرديد، انرژي کافي نداشتيد و … از پس آزمون برآييد.
بهترين ساعات مطالعه
با توجه به روزه دار بودن در اين ايام، تغييراتي در ساعات مطالعهتان بايد صورت بپذيرد تا مغز شما بهترين کارايي را داشته باشد؛ از اين رو، پيشنهاد ميکنيم که يک ساعت بعد از خوردن سحري تا ظهر مطالعه کنيد؛ زيرا بالا بودن سطح قند خون باعث ميشود که مغز بهترين عملکرد را داشته باشد؛ اما بتدريج که به ظهر نزديک ميشويم، سطح قند خون افت ميکند و مغز کارايي و تمرکز لازم را از دست ميدهد.
غذاهاي چرب نخوريد
از خوردن غذاهاي چرب در زمان افطار دوري کنيد؛ چون اگر سنگين شويد براحتي نميتوانيد بخوابيد. همچنين لازم است که مواد غذايي نظير گوشت، مرغ، ماهي، لبنيات، سبزي و ميوه را در برنامۀ غذايي خود بگنجانيد. هنگام صرف سحري، توصيه ما اين است که يک مقدار آب، شير و مانند آن استفاده شود تا بدن در طول روز دچار خشکي و کمآبي نشود. تا آنجايي که ميتوانيد از تنقلات، بخصوص نوع پر نمک آن، استفاده نکنيد؛ زيرا نمک زياد، احساس تشنگي را افزايش ميدهد.
در افطار و سحر حتماً بايد ميوه ميل شود. علاوه بر ميوهجات فصل، ميتوان از خيسانده برگه آلو، زردآلو، انجير و مانند اينها استفاده کرد. اين خوراکيها سوخت بدن را تامين کرده و از ايجاد يبوست جلوگيري ميکنند.
پرهيز از تغيير ساعت بدن در طول شبانه روز
برخي از داوطلبان در ماه رمضان جاي شب و روز را عوض ميکنند؛ يعني شبها مطالعه ميکنند و روزها ميخوابند. تحقيقات نشان داده است که بهترين زمان براي داشتن خواب عميق و کامل، بين ساعات 11 شب تا 5 صبح است و هيچ چيز نميتواند جاي خواب شب را بگيرد؛ از سوي ديگر انجام اين کار، باعث تغيير ساعت بيولوژيک بدن ميشود و عواقب ديگري را بعد از اين ايام براي فرد به دنبال خواهد داشت، و در نهايت، ده روز بعد از ماه رمضان، آزمون سراسري برگزار ميشود که از اين ميان، آزمون سه گروه آزمايشي علوم رياضي و فني، علوم تجربي و علوم انساني در ساعت 8 صبح برگزار شده و در نتيجه داوطلبان بايد حداکثر ساعت 6 صبح از خواب بيدار شوند و با آمادگي ذهني و جسمي کامل به حوزۀ برگزاري آزمون بروند؛ امري که براي عدهاي از داوطلبان، وقتي يک ماه تا ظهر بخوابند، امکان پذير نيست.
تماشاي برنامههاي تلويزيوني را محدود کنيد
در ماه رمضان، سريالهاي متعدد و متنوعي از سيماي جمهوري اسلامي پخش ميشود. توجه داشته باشيد که ديدن سريالهاي متعدد، باعث ميشود که مديريت زمان را از دست بدهيد و زمان مطالعۀ شما محدود گردد.
در ساعات مختلف شبانه روز چه بخوانيد؟
دروس مهم و سنگين در ساعات ابتدايي بعد از سحر (البته با رعايت يک ساعت استراحت بعد از خوردن سحري) گنجانده شود؛ چون سطح قند خون که براي عملکرد مغز مفيد است در بالاترين سطح است. هنگام ظهر يک يا دو ساعت استراحت کنيد و در بعد از ظهر، زمانهاي مطالعۀ خود را به واحدهاي کوچک 30 يا 45 دقيقهاي تبديل کنيد تا يادگيريتان بيشتر شود. در بعد از ظهر، بيشتر به مطالعۀ مطالب سادهتر، مرور آنچه خواندهايد و تست زدن مباحثي که برايتان سنگين نيست، بپردازيد. توجه داشته باشيد که در زمان گرسنگي، به هيچ وجه فعاليت ذهني يا درسي (فعاليت مغزي) نداشته باشيد؛ چون اثرات مخربي روي مغز خواهد داشت.
از رقابت دست نکشيد
به فکر رقابت باشيد و تصور کنيد در لحظهاي که شما به دلايل مختلف از مطالعه دست کشيدهايد، دانشآموزان بسياري هستند که با وجود شرايط مشابه با شما، سختيها را تحمل و با جديت مطالعه ميکنند، و بدانيد که روحية رقابت، سطح انرژي را در شما بالا ميبرد.