در این مقاله به بررسی بخش هایی از درس شیمی پرداخته می شود که پاسخگویی به سوالات آن ها نیازمند محاسبه و حل مسئله است.
برمبنای باوری غلط، اغلب داوطلبان مسائل مطرح شده در درس شیمی را که نیاز به محاسبه دارند، بسیار وقتگیر می پندارند و از پاسخ دادن به آن صرف نظر میکنند که این یعنی کنار گذاشتن حدود 30 % از پرسشها یا به روایتی 11 پرسش! حال آنکه داوطلبان دارای تسلط کافی بر مسائل شیمی، می توانند به راحتی درصد بالایی کسب کنند. به همین منظور با انجام تمرین کافی می توانید قسمت زیادی از پرسشهای محاسباتی شیمی را پاسخ دهید و زمینه ساز کسب رتبه‌ای خوب برای خودتان باشید.
گروهی از داوطلبان به اشتباه معتقدند در بخشهایی که مسائل و پرسشها دارای راه حل همراه با محاسبات عددی هستند، صرفا آموختن تکنیک پاسخگویی به پرسشها کافی است. حال آنکه در آزمون سراسری فقط تکنیک پاسخگویی به پرسشها مورد ارزیابی قرار نمی گیرد بلکه این تکنیک در غالب یک پرسش مفهومی مطرح می شود که گام اول در حل این پرسش این است که داوطلب تسلط کافی بر قسمتهای حفظی کتاب داشته باشد (به طور مثال انواع واکنشهای تجزیه، ترکیب یک گانه، ترکیب دوگانه، واکنشهای موجود در بخش 5 سال دوم و …) از این رو داوطلبان باید توجه داشته باشند که برای پاسخگویی به مسائل شیمی در آزمون سراسری باید بر تمام قسمتهای کتاب تسلط کامل داشته باشند.
بررسی بخشهای مختلف
بخش 1 شیمی سوم: این بخش از کتاب به استوکیومتری معروف است و سخت ترین و وقت گیر ترین پرسشهای آزمون سراسری را شامل می شود و عده ی کثیری از داوطلبان با ترس از این قسمت، دید نامناسبی به مسائل شیمی در آزمون سراسری پیدا می کنند. مشکل بسیاری از داوطلبان در حل اینگونه مسائل این است که استراتژی مناسبی برای حل پرسش ندارند و نمی دانند از کجا باید حل مسئله را آغاز کنند که این امر با تمرین و حل تیپ های متنوع تستهای آموزشی برطرف خواهد شد.
بخش 2 شیمی سوم: مسائل مربوط به این بخش در مجموع جزء مسائل آسان آزمون سراسری محسوب میشود. ولی نکتههای فراوانی در این مسائل موجود است که نیازمند دقت فراوان برای حل این مسائل است از این رو به داوطلبین توصیه می شود هنگامی که در خانه از این بخش تست میزنند در صورت عدم پاسخگویی و مشاهدهی پاسخنامه ، حتما بار دیگر پرسش را خودشان حل کنند و به جواب آخر برسند. البته مسائل مربوط به قانون هس برای دسته ای از داوطلبان همواره مشکل ساز بوده است. برای این بخش نیز همانند پرسشهای استوکیومتری، انتخاب استراتژی حل پرسش راهکار بسیار مناسبی است. این کار صرفا با تمرین زیاد و شناخت واکنش های شیمیایی انجام میشود.
بخش 1و 2 شیمی چهارم: به جرات می توان گفت تمام داوطلبان این دو بخش را بدون مشکل مطالعه می کنند ولی در هنگام حل کردن دسته ی کمی از آنان هستند که بدون مشکل، به جواب نهایی و درست پرسش میرسند. نکته ای که تمام داوطلبان از آن گله می کنند این است که برای پاسخگویی به پرسشها این دو بخش خود را ملزم به استفاده از ماشین حساب می دانند. اکثر پرسشهای این دو بخش به رغم دارا بودن راه حل هایی ساده، دارای محاسبات فراوانی هستند که به دلیل بیدقتّی ناشی از خستگی داوطلبان، امکان غلط زدن تستها بسیار بالا میرود. از این جهت به تمام داوطلبان توصیه میشود در برخورد با پرسشهای این 2 بخش، دقت لازم را در پاسخگویی به پرسشها به خرج دهند.
بخش 3 شیمی چهارم: یکی از فصولی که از آن هر نوع پرسشی(مطلقا حفظی، تحلیلی، مسئله9 می توان طرح کرد، بخش 3 شیمی چهارم است. این بخش به جهت حجم بالای مطالب همواره موجب ترس داوطلبان بوده است. از این رو به داوطلبان توصیه میشود این بخش را به قسمتهای کوچک تقسیم کنند و پس از تسلط به هر قسمت، تستهای آن را به شیوه‌ی آموزشی پاسخ دهند و در انتها پرسشهای بخش را در قالب آزمون به صورت تست زماندار بزنند. مسائل این بخش دارای تیپ های کاملا مشخصی است که با شناخت این تیپ ها، پاسخ دهی به مسائل آن کار سختی نیست. مشکل اینجاست که تعداد این تیپ ها نسبتا زیاد است و داوطلبان از مطالعه تمام آنها اجتناب میکنند. این کار سبب میشود تصور کنند پرسشهای این بخش سخت و پیچیده است، حال آنکه با صرف وقت و آشنایی با تمام تیپهای آن، پاسخ به تمام مسائل این بخش پدیده‌ای دور از ذهنی نیست.
بخش 4 شیمی چهارم: مطالب این بخش بیشتر جنبه‌ی مفهمومی دارد و مسائل کمی از آن مطرح میشود. داوطلبان باید با خواندن عمیق مباحث این بخش، به تسلط کافی برای پاسخگویی به پرسشها برسند. تنها قسمتی که مورد گلایه قرار دارد، موازنه‌ی واکنشهای اکسایش کاهش است که پرسشهای این بخش نیز با شناخت کافی مفهوم اکسایش و کاهش و حل تستهای متنوّع، به راحتی حل می شود.
