توصیه هایی برای زمان مطالعه
در زمان مطالعه، حتماً به نکات زیر توجه داشته باشید:
1- با مدّ نظر قرار دادن هدف خویش از مطالعه و درس خواندن، اشتیاق خود را بیشتر کنید. به خاطر داشته باشید که داشتن هدف به انسان انگیزه می دهد. حالا که در مسیر کنکور قدم گذاشته اید حتماً اهداف خاصی دارید؛ پس در زمان شروع مطالعه یا هر زمان که احساس خستگی کردید، به اهدافتان فکر کنید.
2- به هنگام مطالعه یا حضور در کلاس، از افکار ناامید کننده، کسل کننده و غیر منطقی بپرهیزید و همواره امید، قدرت و توانایی را در ذهن خود حفظ کنید.
3- همیشه برای مطالعه یا یادگیری در کلاس، کاغذ و قلمی داشته باشید و نت برداری کنید یا خلاصه ای از مطالب را یادداشت کنید تا در فضای روانی درس و مطالعه قرار داشته باشید؛ نه اینکه به دنبال افکار و ذهنیات خود باشید.
4- زمان و مکان مطالعه، باید از نظر فیزیکی و روانی از شرایط مناسب برخوردار باشد و هر گونه عاملی (نظیر سر و صداها، سرما و گرما، نور کم یا خیلی شدید و …) را که می تواند باعث حواس پرتی شود از محیط مطالعه حذف کنید.
5- به مقدار کافی بخوابید؛ زیرا در هنگام خواب است که اطلاعات جدید پردازش و اندوزش می شوند. بدن هر انسان در شبانه روز بین شش تا هشت ساعت خواب احتیاج دارد؛ بنابراین، با توجه به عادات و ساختار بدنی خود حتماً خواب مناسبی داشته باشید؛ سعی کنید که برنامه خواب خود را از ساعت یازده شب تا پنج صبح قرار دهید؛ زیرا بدن در این زمان به کمترین بازدهی ممکن می رسد، البته بسیاری از داوطلبان هم هستند که به شب بیداری عادت دارند و احساس می کنند که در این زمان نیز یادگیری خوبی دارند؛ اما اگر محیط منزل شما برای مطالعه مناسب است، سعی کنید که در طول روز مطالعه کنید؛ در ضمن چرت کوتاه بعد از ظهر هم می تواند باعث تمدید نیروی شما و یادگیری بهتر شود؛ البته به شرطی که ساعت خوابتان از بیست دقیقه تا نیم ساعت پس از بیدار شدن از خواب نیز مطالعه نکنید.
6- اگر مشکلات شخصی، اجتماعی، خانوادگی و … باعث عدم تمرکز حواستان می شود، بدانید که زندگی فردی هیچ کس، خالی از مشکل نیست و ذهن هیچ فردی خالی محض نیست؛ از طرف دیگر، با فکر کردن و مشغولیت ذهنی درباره چنین مشکلاتی، هیچ دردی دوا نخواهد شد، پس به خود تلقین کنید که هنگام درس یا مطالعه، ذهن خود را از آن مسائل برهانید. به هنگام مزاحمت آن افکار، به خود قول بدهید که در این باره خواهید اندیشید و زمانی را برای این کار در شبانه روز اختصاص دهید، و در نهایت در صورت امکان، موضوع را با یکی از افراد خانواده در میان بگذارید. وقتی شخص دیگری از بیرون به مشکل شما نگاه کند و برای شما ابعاد مختلف آن را شرح دهد، تازه متوجه می شوید که موضوع آن گونه که شما هم فکر می کردید نیست یا اینکه راه حل های مختلفی دارد.
7- خود را به مکان خاصی برای مطالعه کردن محدود نکنید و سعی کنید که با تمرین کردن در همه مکان ها، حتی مکان های شلوغ، هم مطالعه کنید. بهترین مکان برای مطالعه خانه است؛ زیرا همیشه در دسترس است.
8- برای جلوگیری از حواس پرتی، مکانی را انتخاب کنید که کمترین محرک مزاحم را برای شما نداشته باشد. سعی کنید از آنچه که می خوانید، یک تصویر ذهنی برای خود بسازید، بین آموخته های خود ارتباط برقرار کنید، و هرگاه چیز تازه ای را می آموزید آن را با آموخته های پیشین خود مرتبط نمایید. با انجام این کار، شما اطلاعات تازه را چنان دسته بندی خواهید کرد که به سادگی می توانید آنها را بازیابی کنید.
9- در صورتی که تعدد کارها و فعالیت های غیر درسی، باعث عدم تمرکز می شود، آنها را به حداقل ممکن برسانید و مهم ترین وظیفه و کار خود را مطالعه و درس خواندن و ارتقای سطح علمی خود بدانید.
10- از مواد حاوی گلوکز (خرما، عسل و شیرینی جات طبیعی)، مواد دارای کلسیم و فسفر و ویتامین های D، C، B، A مانند لبنیات، روغن ماهی، پرتقال، گوجه فرنگی، سبوس گندم، سبزیجات تازه، هویج و جگر، به مقدار کافی استفاده کنید. می توانید در صورت دسترسی نداشتن به بعضی از این غذاها از قرص های ویتامین موجود در داروخانه ها استفاده کنید. اینکه با تغذیه به توان مغزی خود برسید بسیار مهم است؛ زیرا مغز در فرایند یادگیری انرژی بسیاری صرف می کند و این ویتامین ها و سایر مواد غذایی برای مغز بسیار مهم است.
11- ورزش کردن و داشتن تحرک جسمانی، در فراگیری بهتر و ایجاد انگیزه بیشتر به شما کمک می کند. سعی کنید که در طول زمان آمادگی برای کنکور، روزانه حداقل 30 دقیقه ورزش کنید.
12- با پیش مطالعه وارد کلاس شوید و پرسش هایی را که درباره درس به ذهنتان می رسد، از معلمتان بپرسید و نگذارید که سۆال مطرح شده، ذهنتان را به خود مشغول کند. با این روش ساده، می توانید فرایند تدریجی و محتوای درسی کلاس را پی گیری کنید و خود را در فضای درسی یا مطالعه قرار دهید.
13- هنگام مطالعه یک فصل یا یک کتاب، اول به کل آن نظر بیندازید و سپس به مطالعه جزئیات و زیر عنوان ها بپردازید؛ نه آنکه از همان آغاز فصل، پاراگراف به پاراگراف و بدون یک نگاه کلی به تمام فصل یا کتاب، مطالعه را شروع کنید.
14- با سازمان دهی مطالب می توان به راحتی آن ها را یاد گرفت، حفظ کرد و سپس به یاد آورد. برای یادگیری و حفظ موضوع و مطلبی که دارای زیر مجموعه و زیر شاخه های متعدد و متکثر است، آن را در سلسله مراتبی منطقی قرار دهید و از کل به جزء و از بالا به پایین به زیر شاخه های جزئی تر تقسیم کرده و به خاطر بسپارید.
15- اگر در حفظ و یادگیری برخی از دروس مشکل دارید، می توانید از طریق تصویر سازی ذهنی، حفظ کردن آن ها به شکل رمزهای مخصوص به خود، ترکیب حرف اول برخی از مطالب مرتبط به هم و مواردی از این قبیل، آن ها را راحت تر به خاطر بسپارید.
به خاطر داشته باشید که سبک مطالعه شما تأثیر بسیار زیادی در میزان یادگیری و ماندگاری مطالب در ذهن شما می گذارد؛ پس سعی کنید که به دلیل نگرانی از تمام نشدن دروس در موقع مقرر در برنامه ریزی یا موضوعاتی از این قبیل، با عجله و به صورت شتاب زده عمل نکنید. اگر هر یک از ارکان یادگیری را که در بالا به آن اشاره شد حذف کنید یا به قدر کافی روی آن قوت نگذارید، مطمئن باشید که نمی توانید نتیجه ای را که انتظار دارید از تلاش و زحمت خود بگیرید؛ پس با حوصله، امید و تلاش فراوان قدم در راه بگذارید و ایمان داشته باشید که موفق می شوید.