با افکار منفي مقابله کنيد

زهره در گوشه‌اي نشسته بود؛ با اينکه از چند ماه مانده به کنکور تلاش کرده و بخوبي درس خوانده بود، اما امروز وقتي که در آزمون آزمايشي نمره خوبي کسب نکرد، حسابي نااميد شد و دوباره افکار منفي کنکوري به سراغش آمد. آهي کشيد و گفت: «اصلاً اين چه وضعيه؟ چرا اين طوري مي‌شه؟ چرا با اينکه اين همه درس خوندم بازم نتونستم نمره خوبي در آزمون بگيرم؟ نکنه شيوه خوندنم ايراد داشته؟ نکنه کنکورم همين طوري بشه؟» و هزاران فکر منفي ديگر که در عرض چند دقيقه توانست افکار زهره را درهم بريزد. هر چه به کنکور نزديک مي‌شويم، افکار مختلف، ذهن بعضي از کنکوري‌ها را به هم مي‌ريزد. اين مساله، بخصوص الان که بسياري از کنکوري‌هاي عزيز در حال تست زني سرعتي به شيوه آزمون يا مشغول گذراندن آزمون‌هاي آزمايشي هستند، بيشتر احساس مي‌شود. احساس منفي و نگراني درباره کنکور، ممکن است که به صورت کم يا زياد بر عملکرد شما کنکوري‌هاي عزيز تاثير بگذارد و علاوه بر اينکه وقت شما را بگيرد، باعث کاهش يادگيري‌تان شود. به همين دليل در اين مقاله قصد داريم تا راهکارهايي را به شما ارايه دهيم که با اين افکار منفي و احساس آزار دهنده مقابله کنيد و سرحال و با انرژي تا کنکور بخوبي برنامه مطالعاتي خود را ادامه دهيد.

حتي زماني که احساس مي‌کنيد هيچ کاري از دستتان بر نمي‌آيد، به دقت فکر کنيد؛ مطميناً يک راه پيدا مي‌کنيد که به شما کمک کند. همين موضوع هم جاي بسي خوشحالي دارد. حال چگونه مي‌توانيد آن را به کار بنديد و ارتقا دهيد؟ با مطرح کردن اين سؤال، خودتان را از دايره منفي‌گرايي‌هايي نظير «واقعاً نااميد کننده است»، نجات داده‌ايد و مي‌توانيد روي نکات مثبت تمرکز کنيد. به اين طريق، شما راهي را پيدا کرده‌ايد که بتوانيد از نااميدي‌ها نجات پيدا کنيد. يادتان باشد که تا روز آخر مانده به کنکور، وقت داريد تا با انجام برخي از کارها، مثلاً تست زني بيشتر، مرور مجدد مطالبي که در آنها ضعيف هستيد و اشکال داريد و … به بهتر شدن وضعيتتان در کنکور کمک کنيد.

يکي از کارهايي که مي‌توانيد انجام دهيد اين است که روي پيشرفت‌ها و کارهايي که تاکنون در جهت آمادگي براي کنکور داشته‌ايد، فکر کنيد و فعاليت‌ها و کارهايي را که کرده‌ايد، تحسين کنيد؛ حتي اگر از نگاه شما يا ديگران جزيي باشد. بايد بدانيد که اين تلاش حتماً کمک مؤثري براي شما خواهد بود. نگاهي به برنامه خود بيندازيد و فقط روي نقاط مثبت تمرکز کنيد؛ اينکه از زمان شروع به مطالعه، هر درس را چقدر مطالعه کرده، چقدر مرور داشته و چه مطالب جديدي ياد گرفته‌ايد. به خاطر داشته باشيد که فقط و فقط به نکات مثبت کار و تلاشتان در طي آمادگي براي کنکور و پيشرفت‌هايتان تمرکز کنيد و مجالي براي بروز افکار منفي نگذاريد. در روزهاي باقي مانده تا کنکور، به طور روزانه، اين کار را انجام دهيد تا اگر در آزمون‌ها يا تست زني دچار مشکل شديد روحيه شما آسيب نبيند و براي ادامه کار، انرژي داشته باشيد.

 گاهي چنان غرق مطالعه و مسايل مربوط به کنکور مي‌شويم که يادمان مي‌رود هدف اصلي از شرکت در آن چيست. به همين دليل هم با کمترين موضوعي، دچار نااميدي و ياس مي‌شويم. به جاي اينکه يک آزمون يا به ياد نياوردن يک مبحث درسي، شما را به هم ريخته و نااميد کند، هدف اصلي‌تان را در ذهن خود تجسم کنيد و با خود بگوييد که انتظار داريد چه اتفاق متفاوتي رخ دهد. روي هدفتان تمرکز کنيد و بدون اينکه به افکار منفي در ذهنتان مجال جولان دهيد، با انرژي ادامه دهيد.

به جاي اينکه با صحبت منفي ديگران يا يک آزمون نه چندان خوب که داده‌ايد و يا چند تست منفي که زده‌ايد، دچار ناراحتي و اضطراب شويد، براي اينکه در مدت باقي مانده انرژي خود را حفظ کرده و با توان عالي به پيش برويد، به راه حل‌هاي ساده براي جبران مشکل خود فکر کنيد. چند راه حل براي خود بنويسيد و آن وقت بهترين اين راه حل‌ها را انتخاب کنيد؛ مثلاً شما به عنوان داوطلب گروه آزمايشي علوم انساني، پس از زدن تست‌هاي آمار و با وجود اينکه قبلاً درس آمار را بخوبي مطالعه کرده‌ايد در آزموني که از خود گرفته‌ايد، نتوانسته‌ايد بخوبي به تست‌هاي درس آمار و رياضي پاسخ دهيد. به جاي استرس و نگراني سعي کنيد به اين سؤال پاسخ دهيد که چه کاري بايد انجام دهيد. براي پاسخ به اين سؤال، چند راه حل را در نظر بگيريد؛ مثلاً در مدت باقي‌مانده، در اين درس، تست‌هاي بيشتري بزنيد و به طور گسترده‌اي رفع اشکال کنيد؛ يا اينکه تصميم بگيريد مباحثي را که در آنها اشتباهات زيادي داريد، به طور کلي از تست زني در کنکور حذف کنيد. تنها دانستن اين مطلب که شما مي‌توانيد راه حل‌هاي متفاوتي را پيشِ رويتان بشماريد، به شما کمک مي‌کند که احساس بهتري پيدا کنيد.

بساري از داوطلبان عزيز، وقتي يک يا چند بار در آزمون‌هاي آزمايشي يا تست‌زني نتيجه خوبي کسب نمي‌کنند، معمولاً شور و اشتياق اوليه خود را از دست مي‌دهند و ديگر حتي تمايلي ندارند که به کنکور فکر کرده و درس بخوانند. اين موضوع، بخصوص الان که شما در اواخر راه هستيد، مي‌تواند بسيار آسيب‌زا باشد. به جاي نااميدي و استرس، به کارهايي که مي‌توانيد در اين مدت براي رفع مشکلتان انجام دهيد فکر کنيد. شما بيشتر مسير را پيموده‌ايد، و چه خوب وچه بد، مهم اين است که براي روزهاي باقي مانده يک تصميم خوب بگيريد و بدون اينکه اجازه دهيد مسايل کوچک، شما را خسته و ناراحت کند، دست به عمل بزنيد. منتظر چه هستيد؟ بلند شويد و از همين الان، درست است از همين الان، کارهايي را انجام دهيد که در کنکور شما تاثير مثبت داشته باشد. نگوييد: «زمان کمي دارم»؛ فقط به آنچه مي‌توانيد انجام دهيد فکر کنيد و همه آن کارها را با برنامه‌ريزي در زمان باقي مانده انجام دهيد. همين که تصميم به عمل کردن گرفتيد، احساس بهتري به سراغ شما خواهد آمد.

      همان طور که توماس اديسون گفته است: «بسياري از افراد شکست خورده کساني هستند که متوجه نبوده‌اند تا چه اندازه به اهداف خود نزديک شده‌اند.» مساله ديگري که ممکن است اتفاق بيفتد، اين است که شما وقت زيادي را صرف نگراني مي‌کنيد. نگراني، يکي از بدترين راه‌هاي اتلاف انرژي است و اجازه نمي‌دهد که شما به سمت جلو حرکت کنيد. تنها کاري که بايد انجام دهيد، اين است که اهل عمل باشيد. زماني که مجدداً توانستيد به سمت جلو حرکت کنيد، آن وقت متوجه مي‌شويد که ديگر دليلي براي نگراني‌هايتان وجود ندارد.

بيشتر آن وقتي را که مي‌خواهيد صرف نگراني، ترس و منفي بافي کنيد، صرف مثبت انديشي کنيد. اين درست همان چيزي است که شما بايد به آن برسيد. خودتان را ببينيد که کنکور را بخوبي پشت سر گذاشته و به آرزوها و اهدافتان رسيده‌ايد. روي اين کار وقت بگذاريد. اين امر به شما اميد مي‌دهد تا راهتان را با انرژي و با احساس مثبت ادامه دهيد.

     تاييدات مثبت را از ياد نبريد. وقتي به هدف خاصي مي‌رسيد، معمولاً جملات و عبارات مثبت را از افراد مختلف خواهيد شنيد. اين عبارت‌ها معمولاً کوتاه، قابل باور و مشخص است؛ پس بهتر است که اين جملات را بارها براي خودتان تکرار کنيد تا نوع ديگري از افکار دروني براي شما ايجاد شود. گام بعدي اين است که تمام اين تاييدات را با صداي بلند و با شور و شوق بگوييد. حواستان باشد که خواندن از روي جملات و کلمات مثبت بدون هيچ حسي، فايده‌اي ندارد.

 معمولاً موارد مختلف، به آن اندازه‌اي که آنها را در ابتداي کار مي‌بينيد، بد نيستند. گاهي اوقات چيزها بدتر از آنچه که هستند به نظر مي‌رسند؛ تنها به اين دليل که ما خودمان خسته هستيم و از نظر ذهني آمادگي نداريم. کمي استراحت و احساس اميد و انرژي، مي‌تواند اوضاع را عوض کند. يکي از ويژگي‌هاي افکار منفي، طولاني بودن و کامل شدن آنهاست. فکرهاي منفي اين قدر در ذهن باقي مي‌ماند و دنبال هم مي‌چرخد تا يک ماجراي تلخ و منفي بزرگ در ذهن شکل بگيرد، اما از حالا به بعد، سعي کنيد که اين تمرين را انجام دهيد. فکرهاي شاد و مثبت را مانند يک فيلم طولاني و نشاط ‌انگيز دنبال کنيد. برخي از تجسم‌ها بسيار مفيد خواهد بود و بايد تا مي‌توانيد داستان را ادامه دهيد و بگذاريد که ساعت‌ها زمان شما را به خودش اختصاص دهد؛ در ضمن، خيلي بهتر است اگر اين داستان را درباره خودتان بسازيد و تصور کنيد که به هدف‌هايتان رسيده‌ايد. در مورد کنکور شما نيز مساله به همين سادگي است؛ فقط کافي است که مثبت فکر کنيد و مثبت باقي بمانيد تا انرژي‌هاي مثبت به شما کمک کنند تا مطالعات و دانسته‌هايتان براحتي در ذهنتان جاري شوند و شما موفق شويد. يادتان باشد که افکار مثبت مي‌تواند افکار منفي و در نتيجه استرس و اضطراب را از شما دور کند؛ پس مثبت باقي بمانيد.

داشتن کمي استرس براي داوطلبان طبيعي است و مي‌تواند خلاقيت را در آنها ايجاد کند و موجب افزايش کارايي در امور تحصيلي‌شان شود. اضطراب هنگامي نگران کننده است که در عملکرد شما تاثير منفي داشته باشد، و البته مرز بين اضطراب طبيعي و غيرطبيعي بايد شناسايي و اضطراب منفي رفع شود.

   نکته ديگري که بايد حتماً به آن توجه داشته باشيد، اين است که سعي کنيد زياد به کنکور و نتيجه آن فکر نکنيد. شما سعي و تلاش خود را کرده‌ايد و نتيجه و شرايط تحصيلي آينده شما به جز اين، به شرايط ديگري، مانند ميزان آمادگي داوطلبان، سطح سؤالات و … بستگي دارد. آيا تا به حال به اين موضوع فکر کرده‌ايد که گاهي از نظر شما شرايط خيلي نااميد کننده است، اما بعد اتفاقات خوبي مي‌افتد که شما اصلاً تصورش را هم نمي‌کرديد يا اصلاً روند امور آن چنان مي‌شود که کلاً با تصورات شما فرق مي‌کند؟ در مورد کنکور هم همين طور است. کمي مثبت انديش باشيد و با خود بگوييد: «ممکن است که اصلاً از قسمت‌هايي که من ضعف دارم سؤال نيايد» يا اينکه: «سطح سؤالات براي همه سخت باشد و براي من راحت» و ….

آرامش با شادابي ارتباط مستقيم دارد. آن قدر حجم کار خود را زياد نکنيد و به خود سخت نگيريد که هرچه به کنکور نزديک‌تر شويد، خستگي و بي‌حوصلگي، شما را فراگيرد. بايد آن قدر سرحال و شاداب باشيد که وقتي به روز برگزاري کنکور مي‌رسيد، با روحيه‌اي آماده سر جلسه حاضر شويد. براي سرحالي و شادابي، رعايت چند نکته لازم است: اول نظم، دوم ورزش و نرمش که حتماً بايد هر روز انجام شود. هر قدر که برايتان امکان پذير است، بخصوص اول صبح، حرکات ورزشي انجام دهيد. اين توصيه را براي روز کنکور هم فراموش نکنيد، و سوم تغذيه مناسب و چهارم و مهم تر از همه، داشتن تفکر و انرژي مثبت.

10 – تنظيم ساعت بيولوژيک

حالات بدني افراد برحسب عادت در ساعات مختلف متفاوت است. کسي که عادت دارد بعد از ظهرها دو ساعت بخوابد، اگر يک روز براي خوابيدن فرصت پيدا نکند، احساس خمودگي و کسالت پيدا مي‌کند. کسي که عادت دارد در ساعات معيني مطالعه کند، در صورتي که بخواهد به اجبار اين ساعات را تغيير دهد، نتيجه کمتري از مطالعه‌اش خواهد گرفت.

    بسياري از داوطلبان، ممکن است که به دليل نزديک شدن به کنکور، بيش از توان و انرژي خود از خود و مغزشان کار کشيده و ساعات زيادي را صرف مطالعه کنند. اين موضوع در کنار تحرک نداشتن، باعث مي‌شود تا احساسات منفي هم به دليل خستگي به سراغ داوطلبان بيايد. به اين موضوع توجه داشته باشيد که بازدهي خوب، هميشه نتيجه يک مغز آماده و به دور از خستگي است؛ پس ساعت‌هاي خواب و بيداري خود را تنظيم کنيد. همچنين خوب بخوابيد و اوقاتي را براي استراحت خود در نظر بگيريد تا دچار استرس و اضطراب کمتري شويد.