تعطیلات نوروز هم به همین زودی و با یک چشم به هم زدن تمام شد و شما داوطلبان عزیز، یک گام دیگر به کنکور نزدیکتر شدید. در این مقاله می خواهیم درباره اهمیت دوران بعد از عید و اهمیتی که مطالعه دروس در این دوره دارد با شما عزیزان صحبت کنیم. چه در دوره تعطیلات عید، خوب درس خوانده باشید و چه نه، به خاطر داشته باشید که از این به بعد، باید با تلاش و کوشش بیشتری مطالعه کنید؛ زیرا اهمیت این دوره خیلی زیاد است؛ به دلیل اینکه وقت آزاد دانشآموزان، بویژه داوطلبانی که سال چهارم دبیرستان هستند، در این دوره، بیشتر میشود؛ به علاوه، انگیزه دانشآموزان در این دوره بیشتر میشود و معمولاً به خاطر اینکه تجربه یک نیمسال را دارند و کار خود را ارزیابی کردهاند، سعی میکنند که بیشتر تلاش کرده و بهتر درس بخوانند؛ پس اگر شما عزیزان دوست دارید تا در کنکور از زحمت خود، نتیجه خوبی بگیرید، حتماً باید با یک برنامهریزی عالی و جدیت مثال زدنی، مطالعه خود را تا کنکور ادامه دهید.
در حال حاضر، دانشآموزانی هستند که فکر میکنند در نیمسال اول به اندازه کافی درس نخوانده یا پیشرفت خوبی نداشته یا در دوره عید، آن طور که باید و شاید، مطالعه نکرده و وقتشان را به دید و بازدید و سفر گذراندهاند. این عزیزان هم میتوانند مطمین باشند که در زمان باقی مانده تا کنکور، با داشتن یک برنامهریزی مناسب قادر خواهند بود که پیشرفت قابل توجهی داشته باشند. این افراد، باید توجه داشته باشند که درسهایی را که میخواهند برای کنکور بخوانند، درسهایی است که قبلاً هم خواندهاند و اولین بار نیست که این مطالب را میبینند؛ بلکه بارها این مطالب را خوانده و امتحان داده و چند بار آنها را دوره کردهاند؛ پس در حال حاضر، فقط نیاز دارند که توجهشان را کمی بیشتر کنند.
علاوه بر عزیزان داوطلبی که تا الان به صورت جسته و گریخته یا بدون برنامهریزی درس خوانده و پیشرفت زیادی نداشتهاند، داوطلبانی نیز هستند که تا الان، اصلاً قصد مطالعه جدی برای کنکور را نداشتهاند؛ بنابراین، مطالعهای نیز نداشتهاند. این گروه از داوطلبان هم میتوانند به قبولی، حتی در دانشگاهها و رشتههای خوب، فکر کنند؛ زیرا داوطلبان بسیاری در سالهای قبل وجود داشتند که با وجود اینکه بعد از عید به صورت جدی به مطالعه برای آزمون پرداختند، موفق شدند که نتیجه بسیار خوبی را به دست آورند.
نکته مهم، آن است که این عزیزان باید حتماً توجه داشته باشند که این موضوع، مستلزم آن است که حرکت و تلاش خوبی داشته باشند؛ حتی کسانی که کلاً از کنکور امسال قطع امید کردهاند و میخواهند برای سال بعد در کنکور شرکت کنند، باید بدانند که اگر کمی همت و تلاش داشته باشند، میتوانند در کنکور نتیجه خوبی را کسب کنند. به این موضوع توجه داشته باشید که شما چهار سال با مجموعهای از مطالب و اطلاعات آشنا شدهاید و هیچ کدام از مطالبی که قرار است در آزمون بیاید برای هیچ یک از داوطلبان، ناآشنا نیست؛ پس در همین شرایطی که الان هستید هم میتوانید به چند تست از مجموعه تستهای کنکور پاسخ دهید؛ فقط این کار، نیاز به یک برنامهریزی منظم و تلاش و پشتکار خوب دارد. نگران نباشید و مطمین باشید که چیزی را از دست نمیدهید؛ زیرا حتی اگر نتوانید نتیجه خوبی در کنکور امسال کسب کنید و مجبور به شرکت در کنکور سال بعد شوید، انجام این کار، این حسن را برای شما دارد که نسبت به سایر داوطلبان، چند ماه در مطالعه جلوتر هستید.
اگر از میان شما عزیزان، گروهی متقاعد شدهاند که از هم اکنون با یک برنامه درست و حساب شده و با جدیت و تلاش درس بخوانند، باید به چند نکته توجه داشته باشید:
به همه درس ها توجه کنیم یا روی یک یا دو درس تمرکز کنیم؟
این سؤالی است که برای بیشتر داوطلبانی که به همین تازگی به خیل مطالعه کنندگان کنکور پیوستهاند، ممکن است پیش بیاید. در پاسخ باید بگوییم که قاعدتاً برای پیشرفت در کنکور، ما نمی توانیم همه درس ها را با هم و یکباره رشد دهیم، اما میتوانیم روی یک یا دو درس، وقت بیشتری بگذاریم و بقیه درس ها را به طور معمول مطالعه کنیم؛ یعنی درسهایی را که احساس میکنیم به آنها نیاز بیشتری داریم، میتوانیم مطالعه کنیم و روی آنها تمرکز بیشتری داشته باشیم؛ ولی به شرطی که نقاط قوت پایدارمان را حفظ کنیم.
گاهی اوقات بعضی از دانشآموزان، روی درسی که فکر میکنند نیاز بیشتری دارند، تمرکز میکنند و این امر باعث میشود که نقاط قوت پایدار خود را از دست بدهند؛ مثلاً دانشآموزانی که در رشته ریاضی تحصیل کردهاند و در کنکور تجربی شرکت میکنند، ممکن است فکر کنند به دلیل اینکه از رشته ریاضی به کنکور تجربی آمدهاند، ریاضی و فیزیکشان خیلی خوب است و سعی میکنند که دروس اختصاصی تجربی را بیشتر بخوانند. همین موضوع موجب میشود که توانایی و نقطه قوت خود را در دروس ریاضی و فیزیک از دست بدهند؛ بنابراین، توصیه میکنم که اگر میخواهید در درسی پیشرفت کنید، این موضوع را به قیمت از دست دادن نقاط قوت پایدارتان تمام نکنید؛ بلکه آن درسها را نیز باید به کیفیت قبل نگه دارید و مواظب باشید که دچار افت نشوید و در کنار آن، بقیه درسها را نیز تقویت کنید.
نکته مهمی و اصلی، این است که هیچ درسی را کنار نگذارید؛ به این خاطر که اگر در درسی احساس میکنید که قوی نیستید، میتوانید قسمتهای ساده تر و قابل درک آن را انتخاب کرده و روی آنها کار کنید و زمانی که به کنکور نزدیک میشوید، میتوانید در برخی از درسها بعضی فصلها یا مباحث را کنار بگذارید؛ ولی هیچ وقت یک درس را به طور کامل کنار نگذارید. برای پیشرفت کردن، بهتر است که روی یک یا دو درس تمرکز کنید، و وقتی در آن درسها قوی شدید، بعد به سراغ درسهای بعدی بروید و نقاط قوت پایدار خود را نیز از دست ندهید.
با دروس عمومی چه کنیم؟
این هم، سؤال دیگری است که ممکن است برای آن دسته از داوطلبانی که از الان میخواهند شروع به مطالعه کنند و البته سایر داوطلبان نیز پیش آید. در پاسخ باید اشاره کنیم که سعی کنید بسته به اطلاعات قبلی خود، همه روزه، دو تا چهار درس عمومی را روزی یک ساعت بخوانید. توجه داشته باشید که شکل و اسلوب مطالعه هر درس عمومی با درس دیگر عمومی فرق میکند؛ بنابراین، با توجه به میزان سختی یا راحتی هر درس، میزان ساعات مطالعه آن درس را در برنامه هفتگی خود تنظیم کنید.
به خودتان بی خوابی ندهید
خیلی از داوطلبان کنکور، بخصوص کسانی که به تازگی تصمیم به مطالعه جدی گرفتهاند، فکر میکنند که اگر این روزها کمتر بخوابند، تمام مشکلاتشان حل میشود و وقت پیدا میکنند تا به همه کارهایشان برسند. در صورتی که مشکل شما، اصلاً خواب نیست؛ بلکه شما باید از زمانهای بیداری خود خوب استفاده کنید. از شما میخواهم که حتماً روزی 8 ساعت بخوابید و حتماً این خواب، خواب شبانه باشد؛ یعنی ساعت 10 تا 12 شب بخوابید و بین ساعت 6 تا 8 صبح بیدار شوید. پدر و مادرهای عزیز هم دقت کنند که کم کردن خواب دانشآموز کنکوری، جز بالا بردن استرس و به هم ریختن تمرکز وی، کمکی به فرزندانشان نخواهد کرد و الان باید شبها خوب بخوابد تا مغزش با کارآیی بیشتری کار کند.
بحث و مقایسه نکنید
همه داوطلبان، بخصوص داوطلبانی که به تازگی شروع به مطالعه میکنند، باید حتماً از بحث درباره کنکور و مقایسه خود با دیگران بپرهیزند. این روزها با دوستان خود درباره اینکه چه درسهایی را خواندهاند، چند بار درسهایشان را دوره کردهاند، درصدهایشان در هر درس چند است و … بحث نکرده و خودتان را به هیچ وجه با آنها مقایسه هم نکنید. شما باید کار خودتان را انجام دهید و با دیگران کاری نداشته باشید؛ زیرا این کار، جز ایجاد استرس و درگیری فکر و ذهن شما عزیزان سودی نخواهد داشت. اگر، فردی از دوستان شما یا خانواده، هم خواستند چنین کاری را انجام دهند، ممانعت کنید. مطمین باشید تنها جایی که مقایسه، تکلیف شما را مشخص خواهد کرد، جلسه کنکور است و باقی مقایسهها سودی ندارد.
زمان تمام کردن درس ها مهم نیست؛ چگونگی تمام کردن آنها مهم است
بیشتر داوطلبان فکر میکنند که زمان خاصی برای تمام کردن درسها وجود دارد؛ در حالی که باید بدانید که زمان تمام کردن درسها مهم نیست، بلکه چگونه تمام کردن درسها مهم است. در این بحث، قبل از هر چیزی خود داوطلب و شرایط او مهم است. توضیح اینکه هر داوطلب، بسته به میزان و حجم دروسی که مطالعه کرده است، باید زمانی را برای مرور جمع بندی و نیز تست زنی در نظر بگیرد؛ مثلاً اگر داوطلبی موفق شده که بیشتر دروس خود را به پایان برساند، دو ماه برای مرور و جمع بندی نیاز دارد، و داوطلبی که بعد از عید، تازه شروع به مطالعه میکند و موفق میشود از هر درس، چند مبحث را مطالعه کند، میتواند در حدود دو هفته، مرور و جمعبندی را تمام کند؛ پس این شما داوطلب عزیز هستید که میتوانید با توجه به شرایط خود در همه دروسی که خواندهاید، زمان تمام کردن مطالعه اولیه و مرور درسها را مشخص کنید؛ در ضمن، در کنکور مهم نیست که درسها را چه وقت تمام کردهاید؛ مهم این است که آنچه را که خواندهاید، بتوانید روی کاغذ پیاده کنید و مشخص کنید که مطالب را بخوبی یاد گرفتهاید یا نه.
خود را باور داشته باشید
تلاش در مطالعه، بسیار خوب و یکی از عوامل اصلی موفقیت است؛ اما اگر خودتان و موفقیتتان را باور نداشته باشید، نمیتوانید به آنچه که میخواهید دست پیدا کنید؛ پس به نقاط قوت خود فکر کنید و باورهای محدود کننده را از خود دور کنید. اینکه در یک مدرسه معمولی درس میخوانید، نمیتوانید در کلاس کنکور شرکت کنید، دیر شروع به مطالعه کردهاید، دوستان شما بیشتر درس خواندهاند و … را از خود دور کنید و به این فکر کنید که انسان، یعنی شگفتی، و به عنوان یک انسان میتوانید شگفتیآفرین باشید، و موفقیت در کنکور، یکی از این تواناییهای شماست. محکم و مطمین قدم بردارید. شما اولین نفر نیستید و هر سال تعدادی از بچههای مدارس دولتی شگفتی خلق میکنند و صاحب رتبههای تک رقمی میشوند.
تست زدن را دریابید
هر چه قدر هم که شما داوطلب مستعد و کوشایی باشید، اما استانداردهای مطالعه را مورد توجه قرار ندهید، نمیتوانید آن طور که باید و شاید، از تلاش خود نتیجه خوبی بگیرید. یکی از استانداردهای مطالعه برای کنکور، این است که بعد از هر مطالعه، تست بزنید. در پایان هفته هم دوباره تست بزنید و بعد از دوران مرور هم، تست سرعتی بزنید. همه شما، بخصوص داوطلبانی که تازه شروع به مطالعه میکنند، باید توجه داشته باشند که تستها، تقریباً به شما خواهند گفت که چه نقاط قوت و ضعفی دارید و کدام مباحث را باید دوباره مطالعه کنید؛ در واقع، تست زدن و رفع ایرادهای درسی، آزمودن خود، نتیجهگیری و رفع ایراد در مطالعه مجدد است.
* هفته نامه پیک سنجش