مهم، داشتن روحيۀ خوب است (بخش آخر)

آيا مي‌دانيد که رتبۀ 3 کشوري گروه آزمايشي علوم رياضي و فني، از مهر ماه درس خواندن براي کنکور را آغاز کرده و بخشي از عقب ماندگي‌هاي درسي خود را در تعطيلات نوروز برطرف نمود؟ آيا مي‌دانيد که رتبه‌‌هاي 8 و 10 کشوري گروه آزمايشي علوم رياضي و فني نيز در سر جلسۀ کنکور استرس داشته‌اند؟ مي‌خواهيم بگوييم که حتي بهترين رتبه‌هاي آزمون سراسري نيز، در سالي  که کنکوري بودند و سرجلسۀ آزمون، با مشکلاتي دست به گريبان بودند و اين‌گونه نبوده است که همه چيز براي آنها مثبت و ايده‌آل باشد. فقط آنها در شرايط مختلف و گاه نامناسب، هدف خويش را گم نکرده و همچنان با عزمي راسخ به پيش رفته‌اند بخش آخر از گفت و گو با آقاي دانا افاضلي، رتبۀ 3، خانم  فاطمۀ جعفري، رتبۀ 8، آقاي محمد مهدي ابوترابي، رتبۀ 10 کشوري گروه آزمايشي علوم رياضي و فني آزمون سراسري سال 98 مي‌تواند اطلاعات خوبي در اين زمينه در اختيار شما قرار دهد. با سپاس از اين عزيزان، که در اين گفت و گو شرکت کردند، بخش آخر اين گفت و گو را تقديمتان مي‌کنيم.

محمد مهدي ابوترابي: من با برنامۀ مشاور مدرسه پيش مي‌رفتم و اين برنامه برايم مفيد بود؛ براي مثال، قبل از کنکور کمي استرس داشتم که با مشاورمان آن را در ميان گذاشتم و او با صحبت‌هاي انگيزشي و روحيه دادن، حالم را خوب کرد و کمکم کرد که به احتمالات منفي فکر نکنم.

دانا افاضلي: براي من، مشاور، يکي از مهم‌ترين عوامل موفقيت بود و هم از لحاظ روحي و هم از لحاظ درسي به من کمک کرد؛ چون تجربۀ لازم را داشت و مي‌توانست به خوبي راهنمايي کند که براي کسب رتبۀ عالي در رشته‌اي که مي‌خواهي در آن قبول شوي، بايد چگونه تلاش کني تا به نتيجه برسي. خود من در وجودم کسب رتبه تک رقمي را نمي‌ديدم، اما مشاورمان در من چنين چيزي را ديد و کمکم کرد تا به آن برسم.

خانم ذاکري (مادر دانا افاضلي): تکليف والدين مدرسه‌اي که مشاور دارد، مشخص‌تر است؛ چون والدين لازم نيست که با تک تک معلم‌ها در ارتباط باشند و مشاور پل ارتباطي خوبي بين والدين و کادر مدرسه است. مشاور مدرسه دانا، اطلاعات شسته و رُفته و خوبي را در اختيار من قرار مي‌داد و ديگر لازم نبود که من با هر معلمي جدا جدا صحبت کنم تا از وضعيت فرزندم با خبر شوم.

فاطمه جعفري: در برهه‌اي از زمان، وضعيت روحي‌ام خيلي بد بود و مشاور مدرسه خيلي به من کمک کرد و در کل، از لحاظ روحي خيلي ما را جمع و جور مي‌کرد و نمي‌گذاشت که نااميد شويم يا گرفتار حاشيه‌ها شويم؛ به خصوص که در سال تحصيلي ما، يک وضعيت استثنايي پيش آمد؛ چون معلم گسستۀ ما، به خاطر بيماري سرطان، اواخر آذر ماه از دنيا رفتند و ما شاهد مبارزۀ ايشان با بيماري بوديم، و اين چالش بزرگي براي ما بود و روحيه بيشتر بچه‌ها به همين خاطر خراب شده بود؛ اما مشاورمان کمک کرد تا دوباره به وضعيت عادي باز گرديم. از لحاظ برنامه‌ريزي درسي هم  مشاوران خيلي خوب بودند و اصلاً برنامه‌ريزي را ايشان به من ياد دادند.

خانم شريفي (مادر فاطمۀ جعفري): تلاش مي‌کردم که براي ايشان تغذيه‌اي سالم فراهم کنم؛ براي مثال، استرس باعث مي‌شود که تمايل به شيريني بالا برود و من، براي اينکه تمايل به شيريني را در فرزندم کاهش بدهم، بيشتر ميوه در اختيارش قرار مي‌دادم يا سالاد که هميشه در برنامۀ غذايي ما بود.

در زمينۀ ورزش نيز مُصر بوديم که فرزندمان هفته‌اي يک بار سالن برود و بدمينتون بازي کند؛ چون قبل از سال دوازدهم، بدمينتون را به صورت حرفه‌اي دنبال مي‌کرد و ما مي‌دانستيم که ورزش، حتي در حد محدودش، در حفظ روحيه فرد، بسيار مؤثر است؛ به همين خاطر، ورزش کردن ايشان هفته‌اي يک بار تا آخر ادامه داشت و اصلاً حذف نگرديد.

خانم ذاکري (مادر دانا افاضلي): فرزند من، اصطلاحاً «بخور» نيست و من خوردن خيلي چيزها را براي او اجبار مي‌کردم. يکي از موادي که هميشه در خانه تهيه مي‌کردم يا دانا به عنوان تنقلات به مدرسه مي‌برد، آجيل بود؛ چون ساعات درسي مدرسه خيلي زياد بود و مصرف تنقلات انرژي لازم را برايش فراهم مي‌کرد.

دانا افاضلي: تا پيش از سال دوازدهم، تنيس روي ميز را به طور حرفه‌اي بازي مي‌کردم، اما براي کنکور آن را کنار گذاشتم؛ البته پنجشنبه‌ها يا جمعه‌ها ورزش سبک داشتم، اما يک برنامه منظم و جدي نداشتم.

محمد مهدي ابوترابي: تغذيۀ خاصي نداشتم و در زنگ‌هاي تفريح هم با ساير همکلاسي‌ها واليبال بازي مي‌کرديم.

محمد مهدي ابوترابي: نه، زنگ تفريح براي ما صرفاً زمان بازي بود.

محمد مهدي ابوترابي: يک رابطه احساسي با پروردگارم داشتم و اين ارتباط به من خيلي کمک مي‌کرد؛ به خصوص روزهايي که حالم خوب نبود.

دانا افاضلي: فکر کردن دربارۀ مسايل اعتقادي را خيلي دوست دارم و براي من زنگ‌هاي معارف سال دوازدهم، فرصت خوبي براي تفکر و تامل در اين زمينه بود.

فاطمه جعفري: نيايش، هميشه بخشي از زندگي من بوده است و سال دوازدهم هم، مثل ساير سال‌ها، همين فضا بر من حاکم بود.

فاطمه جعفري: براي من، که سال دوازدهم بيشتر در خانه بودم، والدينم نقش مهمي در موفقيتم داشتند؛ چون همواره فضاي خانه را برايم آرام نگه مي‌داشتند و طوري رفتار مي‌کردند که من به جايي رسيدم که نتيجه آزمون‌هاي آزمايشي برايم مهم نبود، و حتي اگر آنها را خراب مي‌کردم، مي‌گفتند که نبايد ذهنت را به خاطر اين مسايل آشفته کني.

محمد مهدي ابوترابي: والدينم همۀ شرايط را براي موفقيت من مهيا کردند؛ براي مثال، سالي که کنکوري بودم، آنها مسافرت نرفتند، مهماني خيلي کم مي‌رفتند و چون من در خانه درس مي‌خواندم، رعايت حال مرا مي‌کردند و فضاي خانه‌مان خيلي آرام بود. ضمناً در تهيۀ کتاب‌هاي کمک آموزشي براي من نيز کوتاهي نکردند و هر چه مي‌خواستم، برايم تهيه مي‌کردند. دربارۀ نتايج آزمون‌هاي آزمايشي هم حساس نبودند و مرا بازخواست نمي‌کردند.

دانا افاضلي: فکر مي‌کنم درست نيست که نقش والدين را به سال دوازدهم محدود کنيم. براي من، همۀ سال‌هايي که درس خواندم، خانواده خيلي نقش داشت؛ حتي مکان خانه را عوض کردند تا من براي رفتن به مدرسه و کلاس‌هاي المپياد، بُعد مسافت نداشته باشم.

دانا افاضلي: در ابتدا من هم انگيزۀ لازم را براي درس خواندن نداشتم و در ضمن مي‌ترسيدم؛ چون مي‌ديدم که بچه‌هايي با شرايط مشابه من در سال‌هاي گذشته، خيلي موفق نشده‌اند؛ اما بعد چشم‌هايم را بستم و خودم را در مسير کنکور انداختم و سعي کردم که با درس‌ها درگير بشوم. بعد از دوهفته ديدم که خيلي هم مسير مشکلي نيست و مي‌توانم در رشته‌اي که مي‌خواهم، قبول شوم؛ براي مثال، هفتۀ دوم، در برآيند هفتگي مدرسه اول شدم و اين موفقيت خيلي کمکم کرد که جلو بروم. از مشاور مدرسه هم خيلي کمک گرفتم؛ چون، همان طور که پيش از اين گفتم، او به من ايمان داشت و معتقد بود که مي‌توانم موفق شوم؛ البته به يکباره پيشرفت نکردم، بلکه آرام آرام خودم را پيدا کردم. در ابتدا ترس داشتم و از درس فراري بودم، ولي کم کم درگير شدم و در پيمودن اين روند، موفق شدم.

دانا افاضلي: جوّ مدرسه براي من خوب بود و اين براي من خيلي مهم بود؛ چون من در خانه نمي‌توانستم درس بخوانم و تمام سال تحصيلي و تابستان منتهي به کنکور را در پايگاه مطالعاتي مدرسه‌مان درس مي‌خواندم.

محمد مهدي ابوترابي: مدرسۀ ما فوق‌العاده بود و به نظرم نمي‌توانست که بهتر از اين باشد. هم بچه‌ها درس خوان بودند و هم جوّ آن مثبت بود و انرژي منفي هم در آن حاکم نبود. در مدرسه آزمون‌هاي آزمايشي زيادي مي‌داديم که اين آزمون‌ها خيلي در موفقيتمان مؤثر بود. اردوهاي جمع‌بندي هم داشتيم که خيلي خوب بود.

فاطمه جعفري: در کلاس جوّ خوبي حاکم بود. بچه‌ها به وضعيت درسي هم کاري نداشتند و زنگ‌هاي تفريح، صحبت از درس نمي‌شد. در کل، جوّ شادي وجود داشت و اين موضوع، در موفقيت ما تاثيرگذار بود.

فاطمه جعفري: قبل از عيد، چند روز مسافرت رفتيم. اين چند روز را کمتر درس خواندم، اما اين سفر براي روحيه‌ام خوب بود. عيد، تنها اردوي مطالعاتي من بود و چون با حضور در اين اردو، در جوّ بچه‌ها بودم، در مجموع، برايم مثبت بود. در اين ايام، درس خواندنم، مثل روزهاي تعطيل ديگر بود و دو هفته مداوم از صبح درس مي‌خوانديم.

دانا افاضلي: قبل از عيد آبله مرغان گرفتم و چند روزي که قرار بود به استراحت و تفريح بگذرد، براي من به بيماري گذشت؛ اما با شروع تعطيلات نوروز، حالم خوب شد و چون تابستان درگير المپياد بودم و از درس‌ها عقب مانده بودم، ايام نوروز فرصت خوبي براي جبران عقب ماندگي‌هايم فراهم شد. در کل، ايام نوروز با بازخواني و دوره‌هاي مبسوطي که در مدرسه داشتيم، نقاط ضعفمان برطرف شد؛ چون قبل از عيد، هر روز درس جديدي اضافه مي‌شود و گاه فرصت دوره کردن آنها نيست. ما در فروردين دو بار مطالبي را که خوانده بوديم، دوره کرديم؛ البته نقش مشاور در اينجا خيلي مهم بود که کمک کرد تا خسته نشويم و بتوانيم درس خواندن و آمادگي براي کنکور را به خوبي ادامه دهيم.

محمد مهدي ابوترابي: از روز دوم فروردين به بعد، روزي 12 ساعت در اردوي مطالعاتي بوديم و در 10 روز دروس پايه را تمام کرديم؛ در واقع، من رياضي و فيزيک را بعد از عيد اصلاً نخواندم.

محمد مهدي ابوترابي: در ايام ماه رمضان، يک روز در ميان، آزموني مشابه کنکور مي‌داديم و روزهايي که آزمون نمي‌داديم، از صبح تا يکي دو ساعت مانده به افطار درس مي‌خواندم و بعد از افطار هم تا ساعت 12 شب درس مي‌خواندم؛ انگار درس خواندن حواسم را پرت مي‌کرد و گرسنه‌ام نمي‌شد!

فاطمه جعفري: روز قبل از کنکور، اصلاً درس نخواندم و سعي کردم که زود از خواب بيدار شوم و بعد از ظهر نخوابم تا بتوانم شب راحت بخوابم. بعد از ظهر هم بيرون رفتم و کمي گشتم تا خسته شوم. سر جلسۀ آزمون هم در ابتدا يک هيجان خاصي داشتم، اما بعد آرام شدم.

دانا افاضلي: روز قبل از کنکور، يک مجموعه آزمون «آن‌لاين» مدارس برتر را از خودم گرفتم و تحليل کردم و بعد کمي شيمي را مرور کردم، حدود پنج يا شش بعد از ظهر، مطالعه را کنار گذاشتم. سر جلسۀ آزمون هم استرس نداشتم؛ چون قبلاً آزمون المپياد داده بودم و با فضاي آزمون‌هاي جدي و سراسري آماده بودم.

محمد مهدي ابوترابي: يک هفته قبل از آزمون سراسري، ساعت شش صبح بيدار مي‌شدم؛ چون در کل عادت به صبح زود بيدار شدن ندارم و اين طوري خودم را آماده کردم. روز قبل از آزمون هم تا شش بعد از ظهر، حفظياتي مثل فرمول‌هاي فيزيک يا شيمي و تاريخ ادبيات را دوره کردم. صبح سر جلسۀ آزمون سراسري هم کمي هيجان و استرس داشتم، ولي در حوزه آزمون، چند تا از دوستان دوران دبستانم را ديدم و به آرامشي نسبي رسيدم؛ اما با شروع آزمون دوباره استرسم برگشت و ادبيات را خوب ندادم، ولي چون در عربي قوي بودم، استرسم از بين رفت و باز سر سؤال‌هاي گروه آزمايشي علوم رياضي و فني، وقتي ديدم که سؤال‌ها خيلي آسان است، خودم را باختم!

محمد مهدي ابوترابي: بله، چون وقتي سؤال‌ها ساده باشد، تفاوت بين قوي و خوب کم مي‌شود و آن وقت بايد بسيار دقت کرد؛ چون پاسخ درست يا نادرست دادن به يک سؤال، مي‌تواند در رتبه شما اثر گذار باشد.

فاطمه جعفري: من هم وقتي ديدم که سؤال‌هاي اختصاصي آسان است، اعصابم خرد شد، و در نهايت، سرعت پاسخ‌گويي‌ام را کم کردم تا با دقت بيشتري آنها را حل کنم. سؤالات رياضي و فيزيک را نيز دوباره بررسي کردم.

 دانا افاضلي: زبان و ادبيات فارسي 7/90 درصد، زبان عربي 100 درصد، فرهنگ و معارف اسلامي 7/86 درصد، زبان خارجي 4/89 درصد، رياضي 100 درصد، فيزيک 100 درصد، شيمي 7/86 درصد.

محمد مهدي ابوترابي: زبان و ادبيات فارسي 7/62 درصد، زبان عربي 7/94 درصد، فرهنگ و معارف اسلامي 84 درصد، زبان خارجي 68 درصد، رياضي 100 درصد، فيزيک 1/97 درصد، شيمي 2/96 درصد.

فاطمه جعفري: زبان و ادبيات فارسي 4/89 درصد، زبان عربي 96 درصد، فرهنگ و معارف اسلامي 7/86 درصد، زبان خارجي 7/78 درصد، رياضي 6/97 درصد، فيزيک 100 درصد، شيمي 8/85 درصد.

دانا افاضلي: علوم کامپيوتر.

دانا افاضلي: براي اينکه بخت گروه آزمايشي علوم رياضي و فني در علوم کامپيوتر قوي‌تر است و من به عنوان کسي که براي المپياد درس مي‌خواندم و از مباحث علوم رياضي و فني سر در مي‌آورم، در اين رشته، بستر مناسب‌تري برايم فراهم است. به نظر من، به عنوان يک دانشجوي علوم کامپيوتر، ياد مي‌گيرم که الگوريتم را بسازم، ولي مهندس کامپيوتر، پياده و اجرا کردن الگوريتم را مي‌آموزد. من معتقدم که دنيا هم به سوي علوم کامپيوتر دارد پيش مي‌رود.

دانا افاضلي: من سنخيتي با رشته علوم تجربي نداشتم و ندارم و استعدادم در رياضي است. به نظر من، دليل اينکه بچه‌ها جذب رشته علوم تجربي شده‌اند، اين است که کسب درآمد در رشته‌هاي پزشکي، آسان‌تر بوده و امنيت شغلي آن بيشتر است، اما يک مهندس (براي مثال، يک مهندس کامپيوتر) بايد بايد مدام دانش و اطلاعات خود را به روز کند تا بتواند موقعيت شغلي خوبي داشته باشد و ديگري جايش را نگيرد، و البته اگر در مهندسي نيز به مدارج بالا برسي، امنيت شغلي پيدا خواهي کرد و درآمدت خوب مي‌شود.

فاطمه جعفري: من در ابتدا به فکر علوم تجربي افتادم؛ به خصوص که بيشتر دوستان پدرم پزشک و دندان‌پزشک هستند، و اگر به رشته علوم تجربي مي‌رفتم، بيشتر حمايت مي‌شدم؛ اما ديدم که علاقه زيادي به رشته‌هاي علوم تجربي ندارم و نمي‌توانم در محيطي باشم که در آنجا فقط با افراد بيمار سر و کار داشته باشم. در کل، نمي‌توانستم آيندۀ بدون رياضي و فيزيک را تصور کنم؛ به همين خاطر، مهندسي برق را انتخاب کردم. قبلاً در زمينه رباتيک فعاليت داشتم و مباحثش برايم جذاب است و دو سال است که تصميم گرفته‌ام در اين زمينه کار کنم.

محمد مهدي ابوترابي: مسير پزشکي، تا حدي طولاني است. براي کسب درآمد خوب در اين رشته بايد تخصص بگيري و مجوز تاسيس مطب در تهران را هم به دست بياوري؛ ضمن آنکه در ابتدا هم بايد پول خوبي داشته باشي؛ از طرف ديگر، رقابت بين داوطلبان گروه آزمايشي علوم تجربي هم خيلي زياد است و قبولي در رشته‌هاي پزشکي هم طبعاً بسيار سخت است. من معتقدم به هر رشته‌اي که علاقه داشته باشي، در آن موفق مي‌شوي. من از همان دورۀ اول متوسطه به نرم‌افزار علاقه‌مند شدم؛ چون در مدرسه، يک کلاس برنامه‌نويسي داشتيم و من واقعاً از انجام اين کار لذت مي‌بردم و حتي در همان زمان هم يک بازي طراحي کردم؛ کاري که درآمد خوبي هم دارد. به همين خاطر، مي‌خواهم در رشته مهندسي کامپيوتر ادامه تحصيل بدهم.

فاطمه جعفري: روحيۀ خودشان را حفظ کنند. درس را خيلي‌ها مي‌خوانند، ولي مهم اين است که داوطلبان در اين يک سال روحيۀ خوبي داشته باشند و افکار منفي را از خودشان دور کنند و انرژي مثبت داشته باشند.

دانا افاضلي: داوطلبان به هيچ وجه خودشان را درگير رتبه و درصد نکنند. من هيچ وقت درصدهايم در آزمون‌هاي آزمايشي در حد درصدهايم در آزمون سراسري نشد؛ البته درصدهايم بد نمي‌شد، ولي بهترين درصدها را در کنکور آوردم. خوشبختانه مشاورمان اجازه نمي‌داد که درگير رتبه و درصد شويم؛ خوب يا بد، از آن رد مي‌شديم و به ادامۀ کار مي‌پرداختيم.