نکاتي براي دانش‌آموزاني که درس خواندن را به تعويق مي‌اندازند: چطور براي درس خواندن انگيزه پيدا کنيم؟

نداشتن تمرکز و انگيزه، يک مشکل پيچيده است که مي‌تواند دلايل فراواني داشته باشد. ممکن است به خود قبولانده باشيد که پرداختن به اين حجم از دروس، از توانايي شما خارج است. گاهي نيز درس نخواندن، راهي است براي افراد تا عليه معلم يا والدين خود عصيان کنند. شايد هم فکر مي‌کنيد که مطالب دروس خسته کننده است يا آن قدر حجم دروس زياد است که نمي‌دانيد از کجا شروع کنيد، و بالاخره امکان دارد که شما منتظر آن زمان خاص و مناسب براي شروع درس خواندن باشيد.

فهميدن دليل اصلي نداشتن انگيزه و به تعويق انداختن درس خواندن، اولين قدم براي ايجاد انگيزه است. زماني را صرف تفکر در اين مورد کنيد. انجام اين کار به شما اجازه خواهد داد که بفهميد کدام يک از موارد زير مى‌تواند به شما کمک کند تا براى ايجاد انگيزه بيشتر از آن بهره ببريد.

يکي از دلايل اصلي نداشتن انگيزه و فرار از درس، اين است که حجم مطالب درسي به نظر بسيار زياد مي‌آيد.

براي همين، بهتر است که مطالب را به بخش‌هاي کوچک‌تري تقسيم کنيد و برنامه‌ريزي کنيد که در هر روز مقدار مشخصي از اين بخش‌هاي کوچک‌تر را مطالعه کنيد؛ بنابراين، شما ديگر يک دفعه با حجم بالايي از مطالب درسي مواجه نخواهيد بود، بلکه يک مجموعه از بخش‌هاي کوچک‌تر و با مديريت آسان‌تر را مقابل خود خواهيد داشت.

اين بخش‌هاي کوچک‌تر، بسته به حجم مطالب درسي، مي‌تواند شامل تنها چند صفحه يا چند بخش از مطالب درسي‌تان يا حتي چندين بخش مختلف از دروس متفاوت باشد.

هر بار که مطالب تقسيم‌بندي شده را طبق برنامه تان مطالعه کرديد، مدت زمان کوتاهي را به عنوان پاداش و استراحت براي خود در نظر بگيريد. اين زمان را مي‌توانيد به انجام بازي مورد علاقه خود، قدم زدني کوتاه يا حتي به موسيقي اختصاص دهيد.

بخش پاداش دهي به خودتان، نقش بسزايى را در تکنيک تقسيم بندي دروس به بخش‌هاي کوچک‌تر ايفا مي‌کند.

ما مخلوقاتِ عاداتمان هستيم. اگر ايجاد انگيزه درس خواندن، براي شما يک چالش است، ايجاد يک قاعده کلي مي‌تواند به شما در اين زمينه کمک کند.

عادات، بسيار قدرتمند هستند و به محض اينکه يک قاعده درسي در شما ايجاد شود، خارج شدن از اين قاعده و فرار از درس، نسبت به پيش، برايتان بسيار مشکل تر خواهد شد. براي ايجاد يک قاعده درسي، اولين قدم، بنيان گذاشتن يک برنامه درسي منسجم است.

به ياد داشته باشيد که عادات، يکشبه به وجود نمي‌آيند و تحقيقات نشان داده است که حداقل حدود ۲۰ روز طول مي‌کشد تا کاري تبديل به عادت شود؛ پس براي اينکه درس خواندن را به يک عادت تبديل کنيد، بايد براي آن، وقت و انرژي صرف کنيد.

يکي از راه‌هاي ايجاد انگيزه، شفاف کردن دلايل درس خواندن و گرفتن نمرات خوب براي خودتان است. فهرستي از دلايل خود براي رسيدن به موفقيت‌هاي درسي‌تان را تهيه کنيد. از جمله دلايل شما مي‌تواند موارد زير باشد:

– من مي‌خواهم با درس خواندن پيشرفت کنم.

– مي‌خواهم به دانشگاه خوبي وارد شوم.

–  مي‌خواهم در رشته مورد علاقه خودم درس بخوانم.

– مي‌خواهم شغل مورد علاقه خود را در آينده داشته باشم.

– مي‌خواهم براي خود و خانواده‌ام در آينده درآمد خوبي داشته باشم.

– مي‌خواهم به خودم ثابت کنم که آنچه را که مي‌خواهم، مي‌توانم به دست آورم. 

– مي‌خواهم در آينده، هيچ گونه پشيماني در زندگي‌ام نداشته باشم.

 فهرست خود را تهيه کنيد و آن را روي ميز کارتان قرار دهيد، و هرگاه احساس کرديد که در حال از دست دادن انگيزه خود هستيد، به فهرستتان مراجعه کنيد و آن را يک بار ديگر بخوانيد.

بسياري از مواقع توصيه مي‌شود که براي خلاصه کردن مطالب، از تهيه فهرست خطي استفاده شود، ولي گاهي ايجاد نقشه ذهني براي درس خواندن، از خلاصه کردن مطالب به صورت فهرست خطى هم مؤثرتر است؛ زيرا نقشه‌هاي ذهني، با ساختار شعاعي که دارند و خطوطي که براي خلاصه مطالب در آنها به کار برده مي‌شود، به خوبي آنچه را  که در مغز شما در مورد يک موضوع خاص اتفاق مي‌افتد، ترسيم مي‌کنند. انجام اين کار، به خاطر سپردن يک موضوع را براي شما بسيار آسان‌تر مي‌کند و دسترسي به خلاصه مطالبي را  که پيش از اين مطالعه کرده‌ايد و مى‌خواهيد دوباره به آن مراجعه کنيد، نيز آسان خواهد کرد.

اگر خسته کننده بودن برخي از مطالب درسي، شما را از درس خواندن باز مي‌دارد، بايد بدانيد که هيچ موضوع خسته کننده‌اي وجود ندارد و تنها ذهن‌هاي ماست که گاهي رغبت به پرداختن به موضوعي را ندارد. يکي از راه‌هاي جذاب کردن مطالب، ايجاد سؤال‌هاي متفاوت از داخل متن و پاسخ دادن به آنهاست. انجام اين کار، در ايجاد ارتباط با موضوع، به شما کمک فراوانى مي‌کند.

يکي از راه‌هاى مؤثر درس خواندن، درک موضوع و مطلب است تا آنکه بخواهيد بدون فهميدن مطلب، آن را حفظ کنيد. به طور کلي، هرچه سال‌هاي بيشتري را در مدرسه گذرانده باشيد، مهارت ايجاد ارتباط بين دروس و موضوعات متفاوت، در شما افزايش مى‌يابد. درک و فهم مطالب به شما کمک مي‌کند تا آسان‌تر به نتيجه‌گيري نهايي دست پيدا کنيد، و از آنجايي که درک مطالب بسيار لذت بخش‌تر از حفظ کردن آنهاست، نه تنها مؤثر است، بلکه انگيزه شما را نيز افزايش خواهد داد.

با توضيح دادن مطالب براي دوستان يا اعضاي خانواده خود، چه به صورت رسمي و چه دوستانه، اطلاعات خود را در مورد موضوع عميق‌تر کنيد. با انجام اين کار، بخش‌هايي را که به خوبي درک نکرده‌ايد، پيدا خواهيد کرد. به قول آلبرت انيشتين: «اگر نتوانيد موضوعي را به صورت ساده توضيح دهيد، پس آن را به خوبى درک نکرده‌ايد».

تحقيقات نشان داده است  هنگامي که ما با ايجاد فواصل کوتاه درس مي‌خوانيم، آن را بهتر ياد خواهيم گرفت. به اين روش يادگيري، «يادگيري با ايجاد فاصله» مي‌گويند. حافظه ما از طريق ارتباط بين نورون‌ها شکل مي‌گيرد. براي اينکه اين مطالب به خوبي در ذهن ما جاي گيرند، نورون‌ها بايد براي مدتي دست نخورده باقي بمانند. براي همين هم ما با ايجاد فواصل کوتاه بين مطالب، مي‌توانيم اين زمان را به نورون‌ها بدهيم تا اطلاعات تازه را در خود حفظ کنند؛ پس ابتدا مطلبي را که مي‌خواهيد مطالعه کنيد،  انتخاب کنيد، زماني مشخص را به آن اختصاص دهيد و با تمام شدن زمان تعيين شده، دست از مطالعه برداريد، چند دقيقه استراحت کنيد و دوباره مطالعه را از سر بگيريد.