مطالعه براي کنکور؛ مهم و دست يافتني

هر ساله دانش‌آموزان زيادي در کنکور شرکت مي‌کنند. يکي از مشکلاتي که دانش‌آموزان کنکوري با آن مواجه مي‌شوند اين است که نمي‌دانند همزمان با مدرسه و درس‌هاي روزانه، چگونه براي کنکور نيز مطالعه کرده و آماده شوند. اين مساله، زماني مهم‌تر مي‌شود که بدانيم بر خلاف دانش‌آموزان، ساير داوطلبان پشت کنکوري، از وقت و زمان بيشتري براي برنامه‌ريزي و مطالعه دروس خود برخوردارند.

 مساله مطالعه براي کنکور، همزمان با مدرسه، آن قدر مهم است که بعضي از دانش‌آموزان که عملکرد ضعيف‌تري دارند، چنان اين مساله را براي خود بزرگ و بغرنج مي‌کنند که روحيه خود را از دست داده و ديگر نمي‌توانند آن گونه که بايد براي کنکور مطالعه کنند. با توجه به آنچه گفته شد، در اين مقاله تصميم گرفته‌ايم با شما درباره نحوه مطالعه دانش‌آموزان، همزمان با مدرسه صحبت کنيم. کارهايي که شما عزيزان بايد براي يک مطالعه خوب و مفيد انجام دهيد شامل موارد زير مي‌شود:

يکي از مهم‌ترين و اساسي‌ترين عوامل پيشرفت يا شکست در کنکور، برنامه‌ريزي است. ما بارها و بارها درباره اهميت برنامه‌ريزي براي داوطلبان (حتي در انجام کارهاي روزمره) صحبت کرده‌ايم. اهميت برنامه‌ريزي براي دانش‌آموزان نيز همچون ساير داوطلبان بر کسي پوشيده نيست. شما دانش‌آموز عزيز کنکوري بايد تلاش کنيد تا يک برنامه صحيح و اصولي براي خود تنظيم نموده و طبق همان برنامه پيش برويد. به خاطر داشته باشيد که اگر واقعاً به برنامه خود عمل کنيد، حتماً نتيجه بسيار خوبي خواهيد گرفت.

    براي داشتن يک برنامه خوب کنکوري، چون شما عزيزان به مدرسه مي‌رويد و بخشي از وقت خود را در آنجا مي‌گذرانيد، بايد به مدت زمان برنامه درسي خود که صرف مطالعه و آماده کردن تکاليف و درس‌هايتان مي‌شود و زمان رفت و آمد به مدرسه يا کلاس‌هاي تقويتي و… توجه کنيد. شما بايد يک برنامه‌ريزي هفتگي داشته باشيد و در اين برنامه به ساعات مدرسه و نيز اوقاتي که بايد هر روز براي تکاليف خود اختصاص دهيد، توجه کنيد؛ مثلاً اگر دانش‌آموز رشته رياضي هستيد و روزهاي سه شنبه فيزيک داريد، مدت دو ساعت را براي انجام تکاليف و مطالعه درس‌هاي داده شده اختصاص دهيد. به خاطر داشته باشيد که مطالعه و آمادگي در دروس امسال، اهميت زيادي براي کنکور شما نيز دارد؛ زيرا شما با مطالعه خوب و آمادگي کامل در اين دروس، مي‌توانيد به تست‌هاي کنکور هم بخوبي پاسخ دهيد.

نکته ديگري که شما عزيزان در برنامه‌ريزي بايد در نظر بگيريد اين است که حتماً به توان و انرژي خود نيز توجه کنيد. يک برنامه‌ريزي خوب آن است که مبتني بر واقعيات باشد؛ مثلاً چون دانش‌آموز هستيد و فکر مي‌کنيد که بايد ساعات بيشتري مطالعه کنيد، از وقت استراحت و خواب خود نزنيد. انجام اين کار، علاوه بر اينکه باعث خستگي شما مي‌شود، موجب مي‌شود که کم کم از برنامه‌تان عقب مانده و دچار ناراحتي و استرس شويد.

هر ساله در کنکور، عده‌اي از دانش‌آموزان، موفق به کسب رتبه‌هاي عالي مي‌شوند؛ پس رسيدن به اين رتبه‌ها براي شما هم حتماً غير ممکن نيست و شما هم مي‌توانيد نتيجه و رتبه خوبي را در آزمون سراسري به دست بياوريد؛ اما لازمه کسب اين نتيجه خوب، آن است که انگيزه و پشتکار و تلاش زيادي داشته باشيد. حتماً هر روز و قبل از مدرسه رفتن يا مطالعه، به خود بگوييد که موفق خواهيد شد. مطمين باشيد که پيروز مي‌شويد و بزودي موفقيت خود را جشن خواهيد گرفت؛ سپس در طول روز و بدون فکر کردن به مسايل منفي، فقط با پشتکار و تلاش و انگيزه قوي درس بخوانيد. يادتان باشد که اگر انگيزه و پشتکار داشته باشيد، به اندازه داوطلبان پشت کنکور و حتي بيش از آنها مي‌توانيد درس خوانده و موفق شويد.

يکي از مشکلاتي که برخي از دانش‌آموزان کنکوري با آن مواجه هستند، اين است که به دليل رفتن به مدرسه، انجام تکاليف روزانه و … نمي‌توانند خوب درس بخوانند؛ به عبارت ديگر، کنترل اوضاع برنامه درسي و وقت خود را از دست مي‌دهند. شما عزيزان براحتي مي‌توانيد بر اين مشکل غلبه کنيد، و چاره اين کار هم همان برقراري نظم در کارهايتان است. سعي کنيد که خود را به داشتن برنامه و نظم خاص در انجام تکاليف روزمره، مثل رفتن به مدرسه، مطالعه دروس، خواب و استراحت، مقيد کنيد؛ به اين ترتيب با برقراري نظم، جلوي هدر رفتن بخش زيادي از وقت شما گرفته خواهد شد.

خانواده، نقش بسيار مهمي در حمايت و پشتيباني از کنکوري‌ها دارد. اعضاي خانواده، بخصوص والدين، مي‌توانند با راهنمايي‌هاي درست و اصولي خود، نقش مهمي در هدايت تحصيلي و آمادگي داوطلب داشته باشند. براي اينکه اين موضوع تحقق يابد، يک سوي جريان رابطه، شما دانش‌آموزان عزيز هستيد. سعي کنيد هر وقت که با مشکلي مواجه مي‌شويد، نياز به آرامش يا هم فکري داريد يا احساس مي‌کنيد که مساله‌اي در امور درسي (بخصوص کنکور) ذهن شما را به هم ريخته است، آن را با خانواده خود در ميان بگذاريد. اگر حتي پدر و مادرتان نتوانند بنا به دلايل مختلفي، مثل کم سواد يا بي‌سواد بودن يا داشتن مشغله زياد، شما را دريابند، با خواهر و يا برادر خود، مشکلتان را در ميان بگذاريد. گاهي حتي اگر آنها هم نتوانند کاري براي شما انجام دهند، همان صحبت کردن از مشکل هم باعث مي‌شود تا شما احساس راحتي و آرامش کنيد.

چون شما عزيزان هر روز با همکلاسي‌ها و هم دبيرستاني‌هاي خود در ارتباط هستيد، ممکن است که بحث از کنکور، بيشتر از حد معمول در صحبت‌هاي روزمره شما وارد شود. اين بحث‌ها هم مي‌تواند مثبت و هم مي‌تواند منفي باشد. جنبه مثبت آن بحث‌ها اين است که مي‌توانيد در مدرسه يا حتي وقتي که در خانه هستيد، به شکل تلفني يا حضوري، با هم کلاسي‌هاي خود به مطالعه و رفع اشکال بپردازيد. جنبه منفي آن بحث‌ها هم اين است که ممکن است در اين ارتباط‌ها افکار منفي يا گزارش‌هاي غلط و استرس برانگيزي از کنکور، ميزان مطالعه بقيه داوطلبان، اطلاعات آنها، رتبه سال هاي قبل و … رد و بدل شود و تاثير منفي بر ذهن شما عزيزان گذارد.

    نکته‌اي که بايد به آن توجه داشته باشيد اين است که سعي کنيد به سخنان منفي يا استرس برانگيز همکلاسي‌هاي خودتان توجه نکنيد. به اين موضوع اهميت ندهيد که چه کسي، چقدر مطالعه داشته است و شما در مقايسه با آن فرد چگونه هستيد. بايد بدانيد که اولاً سطح هر داوطلب در دروس مختلف با يکديگر فرق مي‌کند؛ مثلاً ممکن است نياز باشد تا شما درس زيست‌شناسي را زياد مطالعه کنيد، اما همکلاسي‌تان اين درس را بسيار کمتر از شما بخواند؛ از طرف ديگر، ممکن است که شما در دروس عمومي قوي باشيد و بتوانيد با يک مطالعه سطحي، درصد خوبي را در اين دروس به دست آوريد. در مجموع، برنامه‌ريزي داوطلبان هم با يکديگر تفاوت دارد؛ مثلاً طبق برنامه‌ريزي، ممکن است که شما در فصل دوم شيمي دو بوده و همکلاسي شما در فصل چهارم اين درس باشد؛ اما اين موضوع به آن معني نيست که شما نتوانيد اين درس را تا زمان برگزاري کنکور به پايان برسانيد؛ پس براي اينکه روزهاي مدرسه و آمادگي براي کنکور را بخوبي سپري کنيد، اصلاً اهميت ندهيد که ديگران چقدر مطالعه کرده يا در چه سطحي هستند؛ بلکه با خودتان رقابت کنيد و خودتان را نسبت به هفته، ماه قبل يا دانسته‌هاي قبلي‌تان، بسنجيد و ارزيابي کنيد.

بسياري از دانش‌آموزان، از آنجايي که برعکس ساير داوطلبان پشت کنکوري، کنکور را براي اولين بار تجربه مي‌کنند، نگران هستند و با کوچکترين موضوعي (مثلاً اشتباه زدن چند تست پياپي يا ندانستن چند مطلب در يک درس) بلافاصله نااميد شده و احساس مي‌کنند که در آزمون اصلي هم موفقيتي کسب نخواهند کرد.

در چنين شرايطي، مانند همه مدتي که مي‌خواهيد کنکور بدهيد، داشتن اعتماد به نفس، يکي از مهم‌ترين و کليدي ترين مسايل است. همه داوطلبان، حتماً بايد به خاطر داشته باشند که نتيجه نهايي هر داوطلب، فقط و فقط بعد از کنکور مشخص مي‌شود و نه قبل از آن و بر اساس حدس و گمان؛ پس با داشتن يک اعتماد به نفس قوي و بالا، به هدف خود فکر کنيد و اجازه ندهيد تا مشکلات کوچک يا سخنان نااميد و دلسرد کننده ديگران، بر روند آمادگي شما در کنکور تاثير منفي گذارد و باعث شکست شما گردد.

يکي از نگراني‌هايي که بيشتر داوطلبان دانش‌آموز دارند، اين است که در وقت کمتري که آنان نسبت به ساير داوطلبان پشت کنکوري دارند، نمي‌توانند کتاب‌هاي کمک درسي يا کتاب‌هاي تست زيادي را مطالعه کنند و به اين خاطر احساس مي‌کنند که از سايرين عقب خواهند ماند. بايد اشاره کنيم که کتاب درسي، مهم‌ترين و اصلي‌ترين مرجع همه سؤالات کنکور است، و اگر شما عزيزان، اين کتاب‌ها را بخوبي مطالعه کنيد، براحتي مي‌توانيد به سؤالات آزمون سراسري پاسخ داده و رتبه خوبي را کسب کنيد؛ پس نگران وقت کم براي مطالعه و مطالعه نکردن کتاب‌هاي کمک آموزشي نباشيد و تمرکز خود را فقط روي کتاب‌هاي درسي خود بگذاريد. ضمناً براي تست‌زني هم به سراغ تست‌هاي آزمون سراسري برويد.

يکي از کارهاي بسيار مهمي که شما دانش‌آموز داوطلب کنکور بايد انجام دهيد اين است که در سر کلاس درس، همه حواس خود را روي درسي که معلم مي‌دهد، متمرکز کنيد. اين موضوع، اهميت زيادي دارد؛ زيرا، چه بخواهيد و چه نخواهيد، بخشي از وقت شما در کلاس درس مي‌گذرد. در واقع شما مجبور هستيد که در کلاس حضور داشته باشيد؛ پس خوب به صحبت‌هاي معلم خود گوش دهيد تا همه چيز را به خاطر بسپاريد. شايد مطالبي که معلم شما مي‌گويد باعث شود تا شما وقت کمتري را به مطالعه مجدد آن درس اختصاص دهيد و از طرف ديگر به تست‌هاي آن بحث در کنکور بخوبي پاسخ دهيد.

نکته ديگري که شما دانش‌آموزان عزيز بايد به آن توجه داشته باشيد، اين است که علاوه بر تمرکز دقيق و کامل در کلاس درس، در حل مسايل و بحث‌ها فعال نيز باشيد و با معلم خود همراهي کنيد. انجام اين کار باعث مي‌شود تا بحث‌هايي که شما در آن شرکت مي‌کنيد، بيشتر در ذهنتان بماند و بخوبي در جلسه آزمون سراسري به خاطرتان آيد.

شما مجبوريد که بخشي از زمان خود را به مطالعه دروس پيش‌دانشگاهي اختصاص دهيد. يکي از مهم‌ترين کارهايي که بايد انجام دهيد اين است که با توجه به وقت و زمان و نيز ميزان دانسته‌ها و اطلاعاتتان و نيز نقاط ضعف و قوتتان در هر درس، زمان مشخصي را به دروس پيش‌دانشگاهي و سال‌هاي قبل اختصاص دهيد. به ياد داشته باشيد که فقط و فقط اين شما هستيد که با توجه به شرايط درسي خود تصميم بگيريد که چه زماني، صرف مطالعه چه درسي شود.

در هنگام مطالعه دروس پيش‌دانشگاهي، دقت کنيد که هيچ مساله مهمي را از قلم نيندازيد و به گونه‌اي درس بخوانيد که مجبور نباشيد همه مطالب را دوباره به طور کامل بخوانيد؛ بلکه مطالعه‌‌تان به گونه‌اي بايد باشد که شما در مرحله بعد، فقط مطالب مهم را مرور نماييد. براي انجام اين کار، زير موارد مهم را خط بکشيد، مطالب را خلاصه‌نويسي کنيد و حتي به جدول‌ها و اشکال هم خوب دقت کنيد.

سال کنکور براي همه داوطلبان آزمون سراسري، از جمله دانش‌آموزان عزيز، سال مهمي است. اصلي‌ترين و مهم‌ترين کاري که بايد در اين سال صورت گيرد، تدوين يک برنامه‌ريزي خوب براي موفقيت در کنکور است. شما دانش‌آموزان، چون مجبور هستيد که بخشي از وقت خود را نيز به مدرسه و انجام تکاليف اختصاص دهيد، سعي کنيد که از انجام تفريحات متعدد و صرف وقت براي پرداختن به کارهاي غير ضرور جلوگيري کنيد. توجه داشته باشيد که شما وقت زيادي براي تفريح داريد و امسال را که سال کنکور شماست، فقط بايد صرف مطالعه و آمادگي براي شرکت در اين آزمون کنيد.