شیوه صحیح تست زدن برای کنکور (مهارت تست زنی)

تکنيک های تست‌ زنی

شما در دوران تحصیل بارها و بارها تجربه كرده‌اید كه دانش‌آموزان موفق و حتی افراد متوسط در روزهای قبل از امتحان، سعی می‌كردند نمونه‌ای از سوالات سال‌های گذشته درس مربوط را به دست بیاورند و علاوه بر محک زدن خودشان، دید بهتری نسبت به نوع طرح سوال داشته باشند. بارم‌بندی‌ها، نوع طرح سوال و… را كشف كنند و با درك بهتر شرایط امتحان، در جلسه حاضر شوند. تست‌زنی هم با همین تئوری باید صورت پذیرد. دانش‌آموز و داوطلب باید از قبل بداند از مطالبی كه مطالعه كرده چه نوع سوالاتی امكان طرح شدن دارد. از هر موضوع چند سوال و با چه شیوه‌ای طرح می‌شود. این موارد علاوه بر آموزش و یادگیری سبب كاهش اضطراب هم می‌شود، چرا كه فرد از امتحان و آزمونی كه قرار است در آن شركت كند اطلاعات بیشتری كسب می‌نماید.

برخی به اشتباه تصور می‌كنند تست زنی جدای از درس خواندن است و تست‌ زنی را به بعد از عید موكول می‌كنند. غافل از اینكه تست زدن، همانگونه كه گفتیم، مثل حل مثال و تمرین جزئی مهم از یادگیری است و نمی‌توان آن را به بعد از عید موكول كرد. لازم به یادآوری است كه فرصت بعد از عید ویژه دوره، مرور و تكمیل درس‌هاست و توان یادگیری افراد به اندازه قبل از عید نیست و تصور اینكه فردی بتواند تمام فعالیت‌های یادگیری از تست‌ها را به بعد از عید محول كند بسیار اشتباه و غیر قابل اجراست.

با توجه به این که سوالات آزمون سراسری به صورت تستی و چهار گزینه ای هستند، لازم است تا داوطلبان در سال چهارم (پیش دانشگاهی) بیشتر به این گونه سوالات پاسخ دهند و مهارت های لازم را برای تست زدن به دست آورند.
هر تست دارای چهار گزینه است و اگر ما مطالب را به خوبی خوانده باشیم میتوانیم جواب صحیح را بین این چهار گزینه پیدا کنیم ؛ بنابراین پیدا کردن جواب در سوالات تستی راحت تر از سوالات تشریحی است. اما به دلیل محدودیت وقت پاسخ دهی به هر سوال تستی ( ریاضی ۹۰ثانیه- شیمی ۶۰- فیزیک ۷۵- زیست شناسی ۴۲- ادبیات ۴۳- معارف ۴۱- زبان ۴۸) و با توجه به مفهومی بودن سوالات ، باید سرعت عمل مناسبی برای هر درس داشته باشید.
به دلیل اهمیت زیادی که نحوه ی صحیح تست زنی در موفقیت شما در آزمون سراسری دارد و مشکل اغلب داوطلبان نیز میتواند باشد به طوری که داوطلب علی رغم آمادگی خوبی که با مطالعه و درس خواندن به دست آورده ، در تست زنی سوالات آزمون با مشکل مواجه شده و در همان ابتدا تمرکز و اعتماد به نفس خود را از دست می دهند و از پاسخ به سوالاتی که بلد هستن باز می مانند ، لازم دانستیم تا مراحل مختلف تست زنی و همچنین نکته های مهمی را در هر مرحله برای شما ذکر کنیم.

مراحل تست زنی:
*تست آموزشی و تمرینی
*تست ارزیابی
*تست جمع بندی

۱- تست آموزشی

این نوع تست زنی از مهمترین فعالیت ها و تمرین های آموزشی است که داوطلب میبایستی انجام دهد.
سوالات تستی که یک دانش آموز پس از تمرین و یادگیری هر فصل یا بخش معینی برای مثال و تمرین بیشتر حل میکند، تست آموزشی است.
این نوع تست ها معمولا به صورت طبقه بندی شده در کتاب های کمک آموزشی وجود دارد تا دانش آموز بتواند با ترتیب درست درس را یاد بگیرد و آنهارا در ذهن خود طبقه بندی کند.

نکات و توصیه های مهم:

• در حل تست‌های آموزشی نياز به درنظر گرفتن وقت و درصد نيست. صرفاً اين عمليات براي جاافتادن مفاهيم درسی است. يعنی هدف، سعی در رسيدن به پاسخ درست و درگير شدن با مفاهيم است.
• حل تست‌های كنكور سال‌های اخیر، یعنی سال‌های ۸۵ به بعد مهم‌ترين سؤالاتی هستند كه بايد در مجموعه‌ تست‌های آموزشی قرار بگيرند. بنابراين بايد در مرحله‌ی اول يادگيری، از تست‌های كنكور سراسری سال‌های گذشته استفاده كرد و پس از اتمام آن‌ها به سراغ تست‌های تأليفی استاندارد شده رفت.
• در مرحله‌ی اول تست‌ زنی پس از يادگيری بخشی از يک درس، نياز است تا يک به يک تست‌های آموزشی را پاسخ‌داده و پس از حل هر تست، جواب خود را با پاسخ‌نامه‌ی كتاب كمک آموزشی مقايسه كنید. اين كار باعث میشود تا آموزش پله به پله كامل شود. اما بعد از اين‌كه تست‌های اوليه را پاسخ دادید، می توانید در مراحل بعدی ۱۰ تا ۱۰ و يا ۲۰ تا ۲۰ تست‌ها را پاسخ ‌داده و بعد از آن تمام جواب‌های خود را با پاسخ‌نامه‌ی كتاب مطابقت دهيد.
• در دروس اختصاصی با شروع مطالعه ‌ی هر مبحث جديد بايد مثال‌های جزوه و كتاب درسی را به‌همراه آن حل كنيد و پس از آن، تعدادی از مجموعه تست‌های همان فصل را از كتاب كمک آموزشي بزنيد؛ مثلاً اگر آن فصل ۱۵۰ تست دارد، ۳۰ تای آن را در مرحله‌ی اول (تست‌های اوليه پس از پاسخ به هر سؤال جواب خود را با پاسخ‌نامه تطبيق دهيد.) را بزنيد و بقيه‌ی تست‌ها را در روزهاي بعدی تقسيم كنيد.
• در دروس عمومی به‌ غير از عربی پس از مطالعه‌ی عميق هر درس، حدود دو روز بعد از مطالعه تست بزنيد. در درس عربی لازم است كه بلافاصله بعد از مطالعه‌ی قواعد و ترجمه به تست آموزشی پاسخ دهيد و در همه‌ی تست‌های آن هر ۴ گزينه را بررسی كنيد.
• حتماً پشت تست‌ها را علامت‌‌گذاری كنيد تا دفعه‌های بعد (تكرار تست‌ها) بدانيد كدام تست‌ها را بايد مجدداً پاسخ دهید. علامت‌هايی مانند ” ص: درست، غ: غلط، ن: نزده، !: نكته‌دار و …” مي تواند استفاده شود.

نكته‌هايی كه از تست زنی به‌دست مي‌آورید را در دفتر خلاصه‌نويسی يا نكته‌برداری بنويسید تا در زمان دوره كردن و يا شب قبل از امتحان به آن‌ها مراجعه كنید.

۲- تست زنی برای ارزیابی:

بعد از اینکه شما توانستید حداقل ۲ تست از۳ تست (۷۰درصد) تست های آموزشی را به طور کامل پاسخ داده و بررسی کنید (حدود سه هفته) نوبت پاسخ به تست های ارزیابی است.
در واقع تست ارزیابی همان آزمون هایی است که دانش آموزان در خانه برای خودشان برگزار می کنند و به گونه ای ،خودشان را محک میزنند.
دراین مرحله شما باید وقت بگیرید و در صد پاسخگویی تان را نیز به دست آورید. زیرا این امر باعث میشود مهارت و یا عدم تسلط و اشکالات خود را در هر مبحث مشخص کرده و برای رفع آنها تلاش کنید.

نکات و توصیه های مهم تست ارزیابی

• براي تهيه‌ی اولين آزمون، از تست‌های نكته‌دار، غلط زده و نزده‌ی خود را كه در تست‌های آموزشی علامت‌دار كرده‌اید، استفاده كنید. اين تست‌ها نياز به چندين بار پاسخ‌گويی دارند تا خلاقيت لازم را برای حل چنين سؤال‌هايی را پيدا كنید.
• چنان‌چه درصدتان در اولين آزمون مناسب بود، از تست‌های باقیمانده (۱/۳ تست‌های باقیمانده از تست‌های آموزشی كه نزده‌اید) از خودتان آزمون بگيرید و بلافاصله بعد از برگزاری آزمون اشكالاتتان را برطرف كنید.
• هنر آزمون دادن را (شيوه‌، ترتيب و فن‌ آزمون دادن) در زمان برگزاری آزمون رعايت كنید. ( در مقاله‌ی هنر آزمون دادن به طور مفصل توضيح داده‌ام).
• قبل از هر آزمون آزمايشی، برگزاری آزمون ارزيابی در منزل از اهميت زيادی برخوردار است. بنابراين سعي كنید در هفته‌های قبل از آزمون‌های آزمايشی اين كار را به‌طور مداوم انجام دهی. برگزاری آزمون ارزيابی جزو برنامه‌ی هفتگی تو است پس بايد جای مشخصی برای آن در برنامه‌ات داشته باشی.
• پس از برگزاری آزمون ارزيابی، پاسخ‌های خودتان را به‌طور كامل بررسی كنید و نكته‌های مهم آن را در برگه‌ی خلاصه‌نويسی يا دفتر نكته‌برداری به عنوان نكته‌ی آموزشي يادداشت كنید تا در فاصله‌های منظمی مستمراً آن‌ها را دوره كنيد.
• نياز است تا در برنامه‌ی هر روز حداقل ۲ آزمون ارزيابی (بين ۱۰ تا ۱۵ تست) از مبحث‌های تدريس شده برگزار كنید تا از تسلط خودتان در آن مطالب مطمئن شوید. در اين مورد مي‌توانید بعد از بهره‌گيری از تست‌های علامت‌دار و تست‌های باقیمانده از كتاب‌های كمک آموزشی كه برای آزمون‌های استاندارد طراحي شده‌اند استفاده كنید.

۳- تست زنی برای جمع بندی

بعد از این که شما تمام موضوعات و مطالب را به خوبی مطالعه کرده و با انجام تست های آموزشی ،یادگیری خود را کامل کردید و پس از حل کردن تست های ارزیابی ، نقاط ضعف و قوت خود را شناخته و تسلطتان بیشتر شد، وقت آن رسیده که سراغ تست های جمع بندی بروید . در این مرحله دانش آموز همراه با دوره ی مطالب خلاصه شده شروع به جمع بندی مباحث میکند.
بهترین زمان برای تست های جمع بندی ، پایان تابستان ، پایان ترم اول (دی ماه) ، ایام نوروز و خرداد ماه است.

نکات و توصیه های مهم:

• قبل از حل تست‌های جمع‌بندی، به خلاصه‌ی خودتان در آن مطلب نگاهی بيندازید.
• ابتدا تست‌هايی را كه علامت‌دار كرده‌اید (از تست‌های آموزشی و ارزيابی) به‌ همراه زمان و درصدگيری بزنید.
• چنان‌چه تعداد تست‌های علامت‌دار برايت كافي نبود، مي‌توانيد از كتاب آزمون‌های كمک آموزشی ديگری استفاده كنيد. بايد تست‌های جمع‌بندی تمام مبحث درنظرگرفته را پوشش دهد.
• حتما پاسخ تست‌هاي نكته‌دار و يا غلط زده‌ي خودتان را بررسي كرده و نكته‌هاي مهم آن را در كلاسور خلاصه‌نويسي ثبت كنید.

تمام مراحلی كه در تست زنی (آموزشی، ارزيابي و جمع‌بندی) پيشنهاد شد براي تفهيم، تكميل، تسلط و تثبيت يادگيريت تا آخر خرداد ضروری است. بنابراين هر مرحله را در زمان مناسب انجام بدهید و هيچ كاری را حذف و يا به زمان غيرمناسب موكول نكنید.