شاد باشيد تا با آرامش به هدفتان برسيد
سعيد که سال دومي بود که در کنکور شرکت ميکرد، با خستگي کتاب را کنار گذاشت و به دور دستها خيره شد. احساس عجيبي وجودش را فراگرفته بود. هزاران فکر در عرض چند ثانيه به ذهنش خطور کرد: “اگه کنکور قبول نشم چي؟ اگه به خاطر نرفتن به سربازي، در يه رشتهاي درس بخونم که دوسش ندارم و اون وقت پشيمون بشم چي؟ اگه نرسم همه مطالب مهم رو بخونم چي ميشه؟” و کلي «اگر» و فکر ديگر، ذهنش را براي مدتي مشغول کرد و وقتي متوجه اين مساله شد که از وقتي که براي مطالعه فيزيک گذاشته بود يک ساعتي ميگذشت. در گوشهاي ديگر از شهر، مهسا بعد از يک مطالعه تقريباً طولاني، به اين فکر ميکرد که “خوش به حال پشت کنکوريها ! الان ميتونند حسابي درس بخونند؛ نه مثل ما که هم بايد مدرسه بريم، هم براي امتحانها آماده شيم و هم اينکه براي کنکور درس بخونيم” و يک جاي ديگر شهر، مسايل زيادي ذهن هزاران کنکوري ديگر را به خودش مشغول کرده بود.
شايد براي شما داوطلب عزيز هم پيش آمده باشد که در هنگام مطالعه يا زمان استراحت، صرف نهار و … باز هم مساله کنکور و حواشي مربوط به آن، ذهن شما را حتي براي چند دقيقه هم که شده است، درگير کند. اين موضوع در ميان بيشتر داوطلبان عموميت دارد؛ زيرا آمادگي براي کنکور، يک روند طولاني و تقريباً خسته کننده است، و همين مسايل جانبي نيز باعث ميشود تا بر روند خسته کنندگي آن افزوده شود؛ اما يکي از مهمترين مسايلي که در همه زندگي و بخصوص در شرايطي مثل کنکور که پيگيري يک هدف، مدّ نظر است بايد به آن توجه داشت، اين است که انسان روحيه خود را از دست ندهد و با انگيزه بماند و مهمتر از آن، اينکه شاد باشد و از لحظههاي زندگياش لذت ببرد.
شادي باعث ميشود تا توان و انرژي فرد براي پيگيري اهدافش چند برابر شود؛ به علاوه موجب ميشود که اين شادي به محيط اطراف نيز ساطع شده و انرژيهاي مثبت، اطراف ما را فراگيرد. حتماً با خود ميگوييد در شرايطي مثل کنکور، با اين حجم درسها و نيز دغدغههاي قبولي و رسيدن به هدف، چگونه ميتوان هم شاد بود و هم درس خواند. شايد حق با شما عزيزان باشد و فکر کنکور و درسها، به شکل قابل ملاحظهاي ذهن شما را با خود درگير نمايد، اما راهکارهايي وجود دارد که باز هم شما بتوانيد شاد بودن و در نتيجه انرژي مثبت، توان و انگيزه بالا و يادگيري بهتر را مهمان درون خود کنيد. براي رسيدن به اين هدف، با ما همراه باشيد و توصيههاي ما را بخوانيد.
1- شما هم يکي از هزاران
وقتي افکاري مثل اينکه از بقيه عقب هستيد يا ديگران در فلان درس از شما جلوترند يا درصد بالايي ميزنند به ذهنتان خطور کرد، اين موضوع را نيز در نظر بگيريد که داوطلبان زيادي هم هستند که در شرايطي پايينتر از شما، چه از نظر امکانات درسي و چه توان جسمي و روحي، قرار است با شما در کنکور شرکت کنند و نتيجه بگيرند. شما يکي از تعداد بي شمار داوطلباني هستيد که اين راه را طي کردهاند، و اين راهي است که شما براي آينده خود انتخاب کردهايد. فرقي نميکند که با دغدغه و نگراني پيش برويد يا با شادي به دنبال هدف خود باشيد؛ بالاخره بايد اين راه را طي کرده و در آزمون شرکت کنيد. تنها فرقش اين است که اگر شاد باشيد و به خود انرژي و روحيه مثبت دهيد، کمک بسيار زيادي به يادگيري و توان مطالعاتي خود کردهايد؛ پس بجنبيد.
الان که با شما عزيزان صحبت ميکنيم، تقريباً تمام داوطلبان آزمون سراسري، برنامه خود را براي مطالعه خوب و جدي تنظيم کردهاند؛ پس الان همه در تکاپو هستند، و اگر بنشينيد و با افکار بد و مزاحم، ذهن خود را درگير کنيد از بقيه عقب خواهيد ماند. عجله کنيد؛ معطل چه هستيد؟ با يک انرژي مثبت و با جديت شروع کنيد. نگرانيها را از خودتان دور کنيد و مطمين باشيد که هيچ زحمتي بيجواب نميماند.
2- نگرانيهاي بيجاي کنکور؛ دشمن شادي
بسياري از داوطلبان، وقتي شروع به مطالعه ميکنند، فکر ميکنند که بايد همه مطالب را ياد بگيرند و هيچ مطلبي را فراموش نکنند، و وقتي تست ميزنند، بايد بتوانند به همه تستها پاسخ مثبت بدهند. آنها وقتي در يکي از اين مراحل با مشکل مواجه ميشوند، ناراحت شده و انگيزه قبلي خود را براي مطالعه از دست ميدهند يا حتي اگر با همان انگيزه اوليه به مطالعه ادامه دهند دچار استرس و نگراني ميشوند؛ نگراني اينکه تا زمان برگزاري کنکور، چقدر از اين مطالب را فراموش خواهند کرد و اينکه آيا اصلاً ميتوانند در آزمون سراسري به سؤالات جواب دهند يا نه و … همين نگرانيها، علاوه بر ايجاد استرس بيجا، جلوي شاد بودن و نشاط آنها را در طول مدت آمادگي براي کنکور خواهد گرفت.
براي اينکه شما داوطلب عزيز بتوانيد جلوي اين مشکل را تا حد ممکن بگيريد، پيوسته اين موضوع را مدّ نظر داشته باشيد که هيچ داوطلبي، تمام مطالب دروس را به طور کامل فرا نخواهد گرفت و همه داوطلبان، در يک يا چند درس ضعف دارند. ممکن است که نقاط قوت شما، نقاط ضعف تعدادي ديگر از داوطلبان نيز باشد؛ پس با زدن چند تست و حتي دهها تست اشتباه در يک مبحث، اصلاً نگران نشويد؛ بنابراين، آرامش خود را حفظ کنيد و با مطالب و کتابها شوخي کنيد و همزمان به دنبال رفع اشتباهات خود برآييد. به اين نکته هم توجه داشته باشيد که لزومي ندارد همه داوطلبان، و از جمله شما، همه مطالب دروس مختلف يا حتي دروس اصلي خود را به طور کامل بدانيد؛ به همين خاطر، لازم است که اگر در مبحث يا درسي ضعف داريد و مطالعه و يادگيري آن براي شما مشکل است، از آن عبور کرده و وقت خود را صرف مطالعه مطالب مهم ديگر کنيد و اصلاً نگران نمره خود نباشيد.
3- رنگها را مهمان خود کنيد
بسياري از جنبههاي رواني و حتي جسمي افراد، تحت تاثير رنگهاي مختلف هستند. استفاده از رنگها براي بالا بردن انرژي زندگي و آرامش مهم است و روانشناسان بر آن تاکيد دارند.رنگها در زندگي، تاثير بسياري بر روحيه و روان انسان ميگذارند. بعضي از رنگها موجب تحريک روحي فرد شده يا به تمرکز بيشتر وي منجر ميشوند؛ مثلاً آبي، رنگي آرامش بخش است و موجب کاهش هيجانات فرد ميشود و فرد در سايه اين رنگ، هيجانات خود را بهتر کنترل ميکند. رنگ قرمز تقريباً در جهت مقابل رنگ آبي قرار داشته و موجب ميشود که به فرد احساس هيجان دست دهد. همچنين آرامش پديد آمده از رنگ سبز در کاهش کارهاي پراسترس، مفيد است. اين رنگ هميشه آرامش بخش است.
گرچه انتخاب رنگها براي اتاق، پرده، دکوراسيون و لباس، بسيار سليقهاي است، اما اگر شما عزيزان در دوره آمادگي براي کنکور، سراغ رنگهاي شاد و انرژي دهنده برويد، علاوه بر اينکه ميتوانيد از خستگي خود در هنگام مطالعه جلوگيري کنيد، قادر خواهيد بود بر روحيه بالا و سطح يادگيري خود نيز تاثير مثبت بگذاريد. سعي کنيد که هميشه لباسهايي با رنگهاي شاد و زيبا بپوشيد. همچنين اگر نميتوانيد رنگ اتاق خود را تغيير دهيد، با نصب چند تابلوي زيبا، شادي را مهمان اتاق خود بکنيد. رنگهاي روشني که نوعي شادي و سرزندگي را با خود به همراه دارند، باعث شادابي و نشاط افراد ميشوند. وقتي شما لباسهايي با رنگهاي روشن و نزديک به رنگهاي طبيعت به تن ميکنيد، هم براي خودتان و هم براي اطرافيانتان نشاط روحي به همراه ميآوريد؛ از سوي ديگر، پوشيدن لباسهايي با رنگهاي تيره و خنثي، مانند مشکي يا خاکستري، مشکلاتي مانند حس اندوه، غم و کرختي را در خود فرد و نزديکان او ايجاد ميکند. نگاه کردن به رنگهاي شاد، باعث افزايش سلامت رواني جامعه ميشود. مکانيسم شاد شدن در اثر مشاهده رنگهاي زيبا و روشن در بدن هم به اين صورت است که ذهن افراد به محض ديدن اين رنگها، زيبايي خاصي را از محيط برداشت ميکند و به نشاط ميرسد. رنگهاي شاد و روشن، پيامهاي خوشي را از خود متصاعد ميکنند و باعث رضايت خاطر افراد ميشوند.
4- ورزش کنيد
ورزش، باعث شادي و نشاط و بالا بردن اعتماد به نفس ميشود و احساس رضايت باطني شخص را بالا برده و فرد حس ميکند که به موفقيتهاي خوبي دست يافته است. ضمناً ورزش در درمان بسياري از بيماريها، از جمله افسردگي، تاثير بسزايي دارد و سي دقيقه ورزش در روز مي تواند آثار افسردگي را کاهش دهد.
در حين انجام فعاليت بدني، توليد يک ماده شيميايي از بدن به نام سرتونين بيشتر ميشود. کاهش سرتونين در بدن با افسردگي مرتبط است؛ بنابراين، در ميان افرادي که به طور مرتب ورزش ميکنند، بندرت ميتوان شخص افسردهاي را يافت؛ از طرف ديگر، با ورزش کردن، توليد اندورفين و اپي نفرين و سيتوکينها نيز افزايش مي يابد و اين مواد به طور طبيعي، باعث بالا بردن سطح هوشياري و روحيه عمومي فرد شده و احساس انرژي و شادابي بيشتري براي انجام کارهاي روزمره زندگي به شخص هديه ميکنند.
وقتي داوطلبان عزيز را به ورزش کردن توصيه ميکنيم، بسياري از آنها عقيده دارند که ورزش کردن، باعث اتلاف وقت آنها ميشود. در پاسخ اين عزيزان بايد بگوييم که اولاً شما براحتي ميتوانيد نيم ساعت از وقت استراحت را در برنامه خود به ورزش کردن اختصاص دهيد، و ثانياً، به دليل آنکه ورزش کردن باعث شادي و بهبود روحيه و بالا رفتن سطح يادگيريتان ميشود، شما به شکل غيرمستقيم به زمان يادگيري و مطالعه خود خواهيد افزود.
5- از افراد غمگين فاصله بگيريد
اگر شما کنکوري عزيز در چنين شرايطي با افراد افسرده و نااميد، معاشرت داشته باشيد، نگرانيها و روحيه بد آنها بر شما نيز تاثير خواهد گذاشت. هميشه، افرادي وجود دارند که شکستها و ناکاميهاي خود را در امور مختلف به عوامل مختلفي به جز خودشان مرتبط ميکنند. اين افراد به خود و ديگران چنين القا ميکنند که چون جبر روزگار نميخواهد آنها در انجام اين کار موفق شوند، پس هر قدر هم که تلاش کنند، نميتوانند به اهداف خود دست يابند. حتماً در ميان داوطلبان گرامي هم اين گروه از افراد وجود دارند. معاشرت با آنها، بخصوص در زمان مطالعه براي کنکور، ميتواند تاثير مخربي بر روحيه شما داشته باشد؛ پس تا ميتوانيد از اين افراد فاصله بگيريد و در صورت لزوم با دوستان شاد و باانگيزه و پر انرژي خود معاشرت نماييد. آن وقت خواهيد ديد که اين گروه از دوستانتان، چگونه به شما انرژي مثبت داده و شما را براي رسيدن به هدفتان تشويق ميکنند.
6- شادي، هديه شما به خودتان است
تا شما نخواهيد، هيچ فردي نخواهد توانست شما را شاد کند. شادي، يک موهبت دروني و شخصي است و تا زماني که شما نخواهيد، نميتوانيد آن را مهمان خانه خود نماييد. درست است که دوستان و خانواده شما ميتوانند تاثير مستقيمي بر روحيه و شاد بودن شما در اين دوره، مانند همه مراحل زندگي، داشته باشند، اما در نهايت، اين شما هستيد که ميتوانيد شادي را براي خودتان ايجاد کرده و آن را نگه داريد يا اينکه آن را پس بزنيد. شاد شدن و شاد ماندن، کار بسيار راحتي است. کافي است که به خود و تواناييهايتان اطمينان داشته باشيد و هر قدم کوچک و موفقيتهاي ريز و درشت خودتان را فراموش نکرده و به خود يادآوري کنيد که اين موفقيت، محصول تلاش و خواستن شماست. براي اينکه در طول آمادگي براي کنکور، پيوسته شاد باشيد، خود را با کسي مقايسه نکنيد؛ بلکه خود را با خودتان و با ماههاي قبل از آن مقايسه کنيد و ببينيد که چقدر پيشرفت کردهايد و اين پيشرفتها محصول چه چيزي است. آيا جز اين است که شما خواسته، تلاش کرده و توانستهايد؟ پس به اين تواناييهايتان بباليد و افتخار کنيد و شاد شويد. ايمان داشته باشيد که شما نيز، مانند هر شخص ديگري که قدم در راه ميگذارد و بالاخره موفق ميشود، موفق خواهيد شد.
7- با ايمان و مثبت باشيد
همه داوطلبان عزيز، بله همه داوطلبان در دوره آمادگي براي کنکور، بالاخره دچار نگراني و استرس ميشوند. مهم اين است که چگونه بتوان اين مشکل را بر طرف کرد. مهمترين کار براي رفع اين نگرانيها و پيوسته شاد و با انگيزه بودن، اين است که مثبت بينديشيد و مثبت عمل کنيد و سعي کنيد که اين احساس را به ديگران نيز انتقال دهيد؛ زيرا انجام اين کار، باعث ميشود تا انرژيهاي حاصل از آن، در درجه اول متوجه خودتان شود و بعد دوستان و اطرافيانتان را در بر گيرد.
به همه اتفاقاتي که در طول آمادگيتان براي کنکور رخ ميدهد، به صورت مثبت نگاه کنيد و ايمان داشته باشيد که خداوند، شما را در مسيري قرار خواهد داد که بهترين سرنوشت را داشته باشيد. با خدا، مخصوصاً زماني که دچار نااميدي و افسردگي ميشويد، راز و نياز کنيد و از آن تواناترين بخواهيد که به شما کمک کند. نگران نباشيد؛ خدا بهتر ميداند که چه چيزي به نفع و مصلحت شما و چه چيزي به ضررتان است. کافي است که همت کنيد و در کنار تلاش و کوشش بيوقفه، نتيجه و جريان امور را به او واگذار کنيد. منتظر چه هستيد؟ بخنديد و با شادي به سوي هدفتان پيش برويد و مطمين باشيد که موفق خواهيد شد.
* هفته نامه پیک سنجش