تکنیک ها و روشهای صحیح خلاصه نویسی و یادداشت برداری
خلاصه نویسی (نکته برداری)
بسیاری از دانشجویان و دانش آموزان به خصوص داوطلبان کنکور در طول سال حجم زیادی از کتابها و مطالب را مطالعه میکنند؛ ولی اغلب این مشکل را دارند که در موقع مرور و جمع بندی باید کل آن مطالب را دوباره بخوانند که کار سخت و تقریبا غیرممکن است، زیرا در ایام امتحانات و کنکور فرصت کمی وجود دارد و خواندن این همه مطلب زمان خیلی زیادی نیاز دارد. این موقع است که خلاصه نویسی بسیار به کار می آید.
میدانیم که یکی از اصول مطالعه صحیح این است که مطالب خوانده شده را روزانه، هفتگی و ماهانه مرور و یادآوری کنیم و اگر خلاصه نویسی و نکته برداری پویا و درستی داشته باشیم، میتوانیم این کار را با سرعت و کیفیت مطلوبی انجام دهیم.
این سوال پیش می آید که چگونه میشود در طول مطالعه یک خلاصه نویسی صحیح و منظم تهیه کرد تا در موقع نیاز، به جای مطالعه ی کل کتاب با خواندن این خلاصه نویسی در کمترین زمان به راحتی تمام مطالب را مرور و یادآوری کرده و در نتیجه سرعت و بازدهی درس خواندن را افزایش داد.
چگونه خلاصه نویسی کنیم؟
باید دقت داشت که خلاصه نویسی نباید پراکنده و نامنظم باشد زیرا در این صورت کار را سخت تر میکند و باید دوباره انرژی صرف کنیم تا آنهارا مرتب کنیم. بهتر است از یک دفترچه یادداشت با اندازه مناسب استفاده شود.
روش های مختلف خلاصه نویسی:
یادداشت برداری: اصلی ترین و مهم ترین نوع خلاصه نویسی است و عبارت است از برداشتن کلیدی ترین مفاهیم هر مطلب و یادداشت کردن آن در دفترچه ای جداگانه. البته باید توجه داشت که با نوشتن اکثر مطالب ، حجم آن را زیاد نکرده و فقط قسمتهای کلیدی و مهم را ثبت کرد.
حاشیه نویسی: در این روش کلیدی ترین جمله هر پاراگراف را جدا کرده و به زبانی که برای خودتان ساده تر و قابل درک است در حاشیه کتاب یا جزوه یادداشت کنید. میتوان گفت در این روش ، ما پاراگراف و قصد آن را در جمله ای کوتاه بیان میکنیم. توجه شود که باید به اندازه ای باشد که تمام مطالب کلیدی و مهم را دربر داشته باشد زیرا در غیر اینصورت برای مطالعه کامل مطالب دوباره باید کل پاراگراف خوانده شود.
علامت گذاری: سریع ترین روش برای مطالعه فعالانه است و نکات مهم را نیز مشخص میکند. شما با علامتهای مختلف از جمله علامت سوال و ستاره دار کردن، مطالب را به نوعی تقسیم بندی میکنید.
خط کشیدن زیر جملات مهم: متداول ترین روش در بین دانش جویان و دانش آموزان است. در این روش، زیر قسمتهای مهم خط کشیده میشود و در هنگام مرور و جمع بندی، بیشتر آن قسمتها خوانده میشود.
روش درخت نموداری: این روش برای مطالبی از قبیل صیغه های فعل، آرایه های ادبی و دسته بندی در درس زیست که قابل سازمان دهی باشند، مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش مطالب به صورت یک درختچه و به کوتاه ترین صورت ممکن، مانند شبکه به هم متصل میشوند که متن کلیدی در وسط صفحه قرار گرفته و مطالب فرعی مانند شاخه های درخت به آن وصل میشوند.