چگونه خلاق باشیم ؟
تاثیر خلاقیت در زندگی انسان و ابعاد مختلف آن کاملا مشهود است. بطوری که افراد موفق در زندگی اغلب افرادی هستند که از قدرت خلاقیت خود استفاده بیشتری بردهاند و مسیرهای پیشرفت و موفقیت و پیروزی را برای خود هموار ساختهاند. بر این اساس امکانات مادی و سایر امکانات و عوامل به تنهایی نخواهند توانست در موفقیت فرد موثر باشند. در صورتیکه یک فرد خلاق در نبود این امکانات نیز میتواند از شرایط و امکانات موجود بهره بیشتری برده به نتایج دلخواه خود برسد. میتوان قدرت خلاقیت خود را افزایش داد و صفات و ویژگیهایی را در خود شناسایی و تقویت کرد که به این امر کمک کنند.
موانع خلاقیت
عموما موانع بروز خلاقیت ریشه در دوران کودکی و تربیت نادرست دارد. اما در هر سنی میتوان چنین نقصها و کمبودها را با استفاده از روشها و شیوههایی جبران کرد. افرادی که از انتقاد و شکست میترسند، افراد خلاقی نخواهند بود. همینطور افرادی که از افراد دیگر تبعیت میکنند و منتظر هستند ببینند دیگران چه میکنند تا آنها نیز دست به کار شوند. این افراد قدرت عملی از خود ندارند و دائما به دیگران وابسته هستند و چون کارهای خود را بر اساس این وابستگی انجام میدهند کمتر از قدرت ذهنی و خلاقیت خود استفاده میکنند.
توجه به مسائل تکراری و روزمره زندگی ، داشتن یک زندگی یکنواخت و عادت کردن به این شرایط فرد را دچار رکود و کسالت میسازد. این افراد تمایل دارند در شرائط فعلی خود باقی بمانند و حاضر نیستند زحمتی به خود بدهند و شرایط را به صورت دیگری درآورند. همینطور انسانهایی که انعطاف ناپذیرند و نمیخواهند تغییرات بیرونی و درونی را بپذیرند، خلاقیت خود را مدفون میسازند. اینها افرادی هستند که یک مسیر یکنواخت و ساده را برای زندگی خود انتخاب میکنند و یا بطور تصادفی در آن مسیر قرار میگیرند و حاضر نیستند غیر از آن مسیر در مسیر دیگری قرار بگیرند. بطور کلی داشتن اعتماد به نفس پائین ، عزت نفس پائین ، رکود و کسالت ، داشتن اهداف ساده و سطحی در زندگی و… از موانع اصلی در رشد و بروز خلاقیت هستند.
ویژگیهای افراد خلاق
این افراد دوران کودکی پرفراز و نشیب ، متنوع و پررخدادی داشتهاند. از لحاظ شخصیتی به طور کلی انسانهایی هستند خطرپذیر و اهل ریسک بطوری که از شرایط و موقعیتهای جدید نمیترسند و به دنبال موفقیت و رسیدن به پیروزی تلاش میکنند و هر چند برای آنها خطراتی داشته باشد، مصر هستند و پشتکار فوقالعادهای دارند. کارها را تا به انتها پیش میبرند تا زمانیکه به نتیجه دلخواه خود برسند.
افراد خلاق خود را مقید به یک کار خاص نمیکنند و سعی میکنند از فرصتها و زمانهایی که در اختیار دارند نهایت استفاده را ببرند و پویا و پر تحرک هستند و فعالیتهای متنوعی را در زندگی خود انجام میدهند. با انگیزه هستند، پر نیرو و انرژی به نظر میرسند و دائما در پی فرصتهایی هستند که تجارب جدیدی را برای آنها به ارمغان میآورند. از کار و فعالیت ترس ندارند و کمتر احساس خستگی میکنند. از فعالیتهایی که انجام میدهند، لذت میبرند و در مقابل بیکاری و داشتن اوقات فراغت زیاد برای آنها کسلکننده و خستهکننده است. مسئولیتهای بیشتر و بزرگتری را میپذیرند و تلاش میکنند به بهترین وجه کار خود را به انجام برسانند.
افراد خلاق پذیرای افکار نو هستند و سعی میکنند از افکار نو و جدید برای رسیدن به اهداف خود و سر و سامان دادن به آنها بهره ببرند. مستقل هستند، با اعتماد به نفس و شوخطبع هستند. روابط اجتماعی خوبی دارند و به طور کلی در تمام وقایع زندگی به دنبال تجارب جدید هستند. و این امر به آنها انرژی و امید فزایندهای میدهد. خود را به خاطر موفقیتهای خود تشویق میکنند. راهکارهای خوبی ارائه میدهند و معمولا دنبالرو و پیرو دیگران نیستند. در عین حال غبارگر نیز نیستند و تلاش نمیکنند دائما در خلاف جهت رودخانه شنا کنند.
تفاوت قدرت و خلاقیت
حس کنجکاوی خود را افزایش دهید. از مسائل ماده شروع کنید و ببینید مسائل پیرامون شما چرا به این صورت هستند که آیا میتوانند طور دیگری باشند تا نتیجه بهتری از آنها گرفت. از خود سوال کنید و جوابهای متنوعی برای آنها پیدا کنید. ساده از کنار مسائل عبور نکنید. این مسائل میتواند شیوه چیدن دکور در منزلتان باشد یا یک خبر علمی ، سیاسی ، اجتماعی و…
مسیرهای نو را در زندگی خود امتحان کنید. این کار را میتوانند از تغییر مسیر همیشگی خود از منزل به محل کار یا تحصیل شروع کنید. آیا همیشه فقط از یک مسیر استفاده کردهاید؟ آیا مسیرهای دیگر نیز هست؟ این مسیرها را امتحان کنید. کارهایی از این قبیل تنوع زیادی در زندگی شما ایجاد میکند. عادات خود را نیز تغییر دهید و سعی کنید مدتی برخلاف آن عادات رفتار کنید. آیا همیشه از یک دسر خاص استفاده میکنید؟ آیا همیشه از یک روزنامه فروشی میخرید؟ اگر اینطور هست پس زود دست به کار شوید و تنوع را در زندگی خود بیشتر کنید.
برای مشکلاتی که در زندگی برایتان پیش میآید، راههای مختلفی پیدا کنید و سعی نکنید آنچه را که زودتر به ذهنتان میرسد و سادهتر است انجام دهید. به فکر تغییرات مثبت در زندگی خود باشید و آنها را در زندگی خود اعمال کنید. از تصورات خلاقانه استفاده کنید. و ذهن خود را به خلاقیت عادت دهید.
به مسائلی که به یکباره در ذهنتان ایجاد میشود، توجه کنید.
انسان ذهن پوپا و فعال دارد و اغلب در لحظات خیلی زودگذر و دارای مطالبی هستند که میتوانند بسیار خلاقانه و مفید باشند. به این افکار ارزش و بها دهید و برای این کار میتوانید یادداشت برداری کنید. یادداشتبرداری از افکاری که به طور گذرا به ذهن خطور میکنند و خلاقیتهایی هر چند جزئی و بیربط که به ذهن شما میرسند، میتوانند بسیار سودمند باشند و سر منشا فعالیتهای بزرگ. ثبت این افکار گذرا در یک دفترچه یادداشت کوچک و جیبی وابسته شخصی و خصوصی به نظم افکار شما کمک میکند. در مواقع لزوم با کنار هم قرار دادن این افکار میتوانید تصمیمات جدی و مهمی بگیرید.
این دفترچه یادداشت همیشه باید همراه ما باشد. چون این افکار خلاقانه اغلب زودگذر ظاهر میشوند و شاید نتوانند مدت زیادی در ذهن ما دوام داشته باشند و خیلی زود پاک میشوند. از شرایطی که در درد سر افتادهاید، در تنگنا قرار گرفتهاید و… استفاده بهینه ببرید. در این شرایط باور کنید که قدرت خلاقیت شما فزونی مییابد میتوانند راههای مفیدی برای حل مشکل برایتان فراهم کند. به افراد خلاق اطراف خود دقت کنید. ویژگی آنها را در نظر بگیرید و از فعالیت آنها بدون اینکه تقلید کورکورانه داشته باشید درس بگیرید.
سخن آخر
خلاقیت در انسان به هوش ، جنس ، سن و سال و میزان تحصیلات بستگی ندارد. میتوان با پرورش برخی تواناییها و ویژگیها در خود خلاقیت را تقویت کرده و استفادههای زیادی در جهت داشتن یک زندگی موفق برد.