معرفی رشته تكنولوژی پرتوشناسی

تكنولوژی پرتوشناسی (رادیولوژی )

دیباچه: با تولد این تكنولوژی، بشر از پوست و گوشت گذشت و به اعماق شگفت‌انگیز بدن انسان راه یافت و توانست اجزای بدن را بیشتر در معرض دید و بررسی قراردهد.سخن از دانش‌ رادیولوژی تشخیصی است كه در سال‌های اخیر بسرعت پیشرفت كرده و امكانات تشخیص پزشكی را به طور غیرقابل تصوری به پیش رانده است. بی‌شك به كارگیری این دانش‌، نیاز به تخصص ویژه‌ دارد؛

تخصصی كه در رشته تكنولوژی پرتوشناسی آموزش داده می‌شود. به عبارت دیگر، رشته تكنولوژی پرتوشناسی، نحوه تصویربرداری از اعضای مختلف بدن را برای تشخیص پزشكی آموزش می‌دهد.دانشجویان این رشته در ابتدا دروس پایه از قبیل فیزیك، آناتومی و فیزیولوژی را مطالعه می‌كنند و سپس دروس تخصصی تصویربرداری پزشكی را می‌آموزند و در همین زمینه با دستگاه‌های تصویربرداری و نحوه كارشان آشنا می‌شوند و پس از 2 سال می‌توانند به عنوان كاردان تصویربرداری، در بخش‌های رادیولوژی شروع به كار كنند.گفتنی است كه اگر مسؤول تكنولوژی رادیولوژی، آموزش لازم را ندیده باشد علاوه بر اینكه پرتوگیری بیمار را بالا می‌برد و به او آسیب می‌رساند، تصاویر مناسبی نیز از اعضای بدن تهیه نمی‌كند. در نتیجه، دكتر رادیولوژیست نمی‌تواند تفسیر مناسبی از تصاویر داشته و از روی آنها تشخیص پزشكی دهد.

تفاوت توانمندی‌های كاردان و كارشناس این رشته نیز در آن است كه در تكنولوژی پرتوشناسی از دستگاه‌های متفاوتی استفاده می‌شود و از اعضای مختلف بدن تصویربرداری می‌گردد. برخی از این تصویربرداری‌ها ساده است؛ مثل تصویربرداری از دست، پا و انگشتان، اما برخی از تصویربرداری‌ها تداخلی است؛ مثل تصویربرداری از سیستم‌ گوارش، عروق و ادرار كه این‌گونه‌ تصویربرداری‌ها، اختصاصی و نسبتاً دشوار می‌باشد و نیاز به دانش ویژه دارد. در این میان تصویربرداری‌های ساده بر عهده فارغ‌التحصیلان كاردانی و تصویربرداری‌های تخصصی و كار با دستگاه‌های M.R.I و C.P بر عهده فارغ‌التحصیلان كارشناسی است.

درس‌های این رشته در طول تحصیل:

دروس پایه:

فیزیك عمومی، تشریح، فیزیولوژی انسان، بهداشت عمومی

دروس اصلی:

كمك‌های اولیه و مراقبت از بیمار در بخش پرتوشناسی، تشریح استخوان و مفاصل، اصطلاحات پرتوشناسی و ترمینولوژی پزشكی.

دروس تخصصی:

فیزیك پرتوها، فیزیك پرتوشناسی تشخصیص، رادیوبیولوژی و حفاظت در برابر پرتوهای یون‌ساز، روش‌های پرتوگاری، رادیوگرافی با ماده حاجب، اصول تاریكخانه، اصول نگهداری و تعمیرات مقدماتی دستگاه‌های پرتوشناسی، ارزیابی تكنیكی فیلم‌های پرتونگاری، كارآموزی بیمارستانی.

توانایی‌های لازم :

كار رادیولوژیست، یك كار بیمارستانی است. از همین رو دانشجوی این رشته باید حس كار در بیمارستان و با بیماران را داشته باشد. همچنین باید بتواند درس‌هایی را كه در طول تحصیل به صورت تئوری فرا گرفته، در كار عملی مورد استفاده قرار دهد و در نهایت لازم است كه در درس‌های زیست‌شناسی، ریاضی و فیزیك توانمند باشد. تسلط به درس‌های ریاضی و فزیك تا جایی مهم است كه برخی از استادان رادیولوژی معتقدند كه دانشجوی این رشته باید از بین داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی و فنی انتخاب گردد. زیرا بدون آگاهی از اصول فیزیك كه بر مبنای آن، كار تصویر‌برداری انجام می‌گیرد، امكان اشتباه در این كار وجود دارد.

موقعیت شغلی در ایران :

كار رادیولوژیست در مقطع كاردانی و كارشناسی یك كار اجرایی است. البته كاردان این رشته بیشتر تصویربرداری ساده مثل تصویربرداری از دست، پا و انگشتان را انجام می‌دهد و كارشناسان این رشته تصویربرداری اختصاصی یا تصویربرداری تداخلی مانند تصویربرداری از دستگاه گوارش یا عروق را بر عهده دارند. در ضمن كار با دستگاه‌هایی مثل توموگرافی و MRI در محدوده فعالیت كارشناس این رشته است.در كل فارغ‌التحصیلان كاردانی این رشته در مؤسسه‌های تصویرنگاری و بیمارستان‌ها می‌توانند به عنوان مسؤول آماده‌سازی دستگاه‌های مختلف رادیوگرافی، انجام عمل رادیولوژی، ظهور و ثبت كلیشه‌های رادیوگرافی فعالیت كنند.