کوتاه کردن راه موفقيت با بهره‌گيري از تجربة ديگران

حتماً تا به حال براي شما هم پيش آمده است که براي انجام کارهاي مختلف، با اطرافيان خود مشورت کنيد. بسته به اهميت و ارزشي که کار مورد نظر و نتيجه‌اش براي هر فردي دارد، وقت متفاوتي را براي مشورت و استفاده از تجربه ديگران صرف مي‌کند. استفاده از تجربه اطرافيان يا حتي تجربه‌هاي گذشته خودمان، به ما کمک مي‌کند تا علاوه بر اينکه برخي از اشتباهات را مرتکب نشده يا تکرار نکنيم، زودتر، راحت‌تر و با صرف انرژي و زمان کمتري به هدفمان نايل شويم. استفاده از تجربه‌هاي گذشته خودمان يا ديگران، مقوله‌هاي متفاوتي را در بر مي‌گيرد: از ديدن يک فيلم، انتخاب يک خياط، مطالعه يک کتاب، حتي مسيري که براي رفتن به يک محل انتخاب مي‌کنيم و …. در کنکور دادن هم، استفاده از تجربه ديگران، يکي از بهترين کارهايي است که مي‌تواند کمک مؤثري به آزمون و کسب نتيجه بهتر شما داشته باشد؛ البته به شرطي که شما از اين تجربه تلخ يا شيرين به نحو مطلوبي استفاده کنيد. در اين مقاله قصد داريم تا شما عزيزان را با مهم‌ترين تجربه‌هاي دوستان خوب داوطلب که در سال‌هاي قبل، در آزمون سراسري شرکت کرده‌اند، آشنا کنيم. اميدواريم که شما عزيزان هم با مطالعه اين تجربه‌ها و به کار بستن آنها بتوانيد به موفقيت بيشتري دست پيدا کنيد.

از آنجايي که اين ايام، زمان برگزاري امتحانات دي ماه است و بسياري از داوطلبان عزيز هم مشغول دادن امتحانات هستند، تصميم گرفتيم که اولين تجربه را با تجربه امتحاني شروع کنيم. سامان که سال قبل با يک رتبه خوب در کنکور قبول شد، به اهميت امتحانات دي ماه اشاره مي‌کند. او مي‌گويد که برعکس نظر بسياري از کنکوري‌ها، امتحانات نه تنها باعث نمي‌شود تا وقت داوطلب بيهوده از بين برود، بلکه يک توفيق اجباري و کمک مؤثر به داوطلبان براي مطالعه بهتر بعضي از درس‌هاست؛ زيرا با اينکه در مطالعه تشريحي، بيشتر روي کليات دروس متمرکز مي‌شويم، اما براي تست زدن، دانستن همان کليات هم، لازم به نظر مي‌رسد؛ از طرف ديگر، در سال‌هاي اخير، توجه ويژه‌اي به يادگيري مفاهيم از طريق کتاب‌هاي درسي، به عنوان مهم‌ترين منبع طرح سؤالات کنکور، شده است؛ به همين دليل، تشريحي خواندن دانش‌آموزان از طريق کتاب‌هاي درسي، تاثير شگرفي در بهبود يادگيري آنها داشته است. در ايام امتحانات، خوب درس خواندن و تشريحي خواندن کتاب درسي، نتيجه کار را در کنکور بهبود مي‌بخشد؛ به علاوه باعث مي‌شود که مفاهيم پايه‌اي و اصلي کتاب، که گاهي داوطلبان از آن براحتي غفلت مي‌کنند، به صورت دقيق مطالعه شود؛ پس اگر شما در روزهاي امتحان و در مطالعه هر درسي، بخوبي در مطالب عميق شويد، مطمين باشيد که بخش بزرگي از مشکلات شما در تست زني در کنکور در همان درس‌ها از بين خواهد رفت.

نوشين، که در حال حاضر به عنوان يک داوطلب پشت کنکوري به سختي و با جديت، مشغول مطالعه و آمادگي براي آزمون سراسري است، به اين نکته اشاره مي‌کند که در هر کاري و هر تصميمي که مي‌گيريد، اميد از مهم‌ترين عوامل پيشرفت و رسيدن به هدف است. او با دريغ و افسوس نسبت به سال قبل، مي‌گويد که برخي از اطرافيانش با طرح موضوعات مختلف، انگيزه و اميد او را براي قبولي در کنکور سال قبل تخريب کرده و از بين بردند. نوشين با وجود برنامه خوبي که داشت، به دليل اينکه روحيه و اميد لازم را براي رسيدن به هدف نداشت، پيوسته به اين فکر مي‌کرد که موفق نخواهد شد، و همين عامل باعث ‌شد تا ميزان مطالعه و يادگيري او کم و کمتر شود و در نهايت او بپذيرد که در آزمون سراسري گذشته توان رقابت با داوطلبان را ندارد و بايد بخت خود را در سال آينده بيازمايد؛ اما وي پس از برگزاري کنکور، متوجه شد دوستاني که در شرايط درسي مشابه او بودند، ولي با جديت و انگيزه کافي درس خوانده و اميد خود را براي رسيدن به هدف از دست نداده بودند، موفق شدند تا در رشته‌ها و دانشگاه‌هاي مورد نظر خود به تحصيل بپردازند. نوشين، که اکنون با انگيزه و انرژي فراوان، خود را آماده کنکور مي‌کند، ادامه مي‌دهد که “موتور حرکت هر هدفي، اميد است، و وقتي اميد نداشته باشيد، نمي‌توانيد بخوبي درس بخوانيد و اصلاً مطالب را ياد بگيريد. هميشه به خود بگوييد که در شرايط خوب درسي قرار داريد و اگر خوب درس بخوانيد به آرزوها و اهداف خود خواهيد رسيد. همين موضوع باعث مي‌شود که بيشتر و بهتر درس بخوانيد و مطالب هم بخوبي و براي مدت زمان بهتري در ذهن شما بماند.” او معتقد است که” براي داشتن اميد، کافي است که ديگران را از ذهن خود حذف کنيد، با خودتان رقابت کنيد و به اين موضوع اصلاً اهميت ندهيد که دوستانتان، مطالب را چند بار دور کرده‌اند؛ بلکه فقط و فقط با انگيزه پيش برويد و نتيجه کار را به خدا واگذار کنيد.”

امين به عنوان يک داوطلب پشت کنکوري از تجربه خود مي‌گويد؛ از اينکه در سال آخر، به جاي اينکه از معلم و درس‌هايي که او مي‌دهد، استفاده کند، وقت خود را در کلاس، صرف بازيگوشي و صحبت با دوستانش مي‌کرد و اين مباحث را در زمان ديگري مطالعه مي‌نمود. همين موضوع باعث مي‌شد تا وقت بيشتري از امين صرف يادگيري مطالبي شود که قبلاً درس داده شده بود.

پيشنهاد امين، با توجه به اين تجربه، آن است که براي صرف وقت کمتر به منظور فراگيري دروس و يادگيري بهتر و ماندگارتر، دانش‌آموزان کنکوري، حتماً سعي کنند که قبل از کلاس، نگاهي سطحي و سريع به مطالبي که احتمالاً دبيرشان قرار است درس بدهد، بيندازند. انجام اين کار باعث مي‌شود که دانش آموز، سر کلاس، درس را خيلي بهتر بفهمد و به درس، خوب گوش داده و از مطالبي که دبير تدريس مي‌کند، يادداشت‌برداري کند و بعد از کلاس، چشم‌اندازي کلي از درس داده شده داشته باشد تا بتواند درس را بخوبي براي کنکور در خاطر نگه دارد.

نازنين مي‌گويد: “وقتي  که تصميم گرفتم براي کنکور مطالعه کنم، فهرستي از تمام دروس تهيه کردم و در برنامه درسي خودم، زماني را براي مطالعه آنها آدر نظر گرفتم؛ اما کم کم متوجه شدم که برخي از موضوعات و درس‌هاي مهم را بخوبي نمي‌فهمم يا اصلاً ياد نمي‌گيرم؛ در حالي که در بعضي از درس‌هاي ديگر، با اينکه در گذشته در آن دروس ضعف داشتم، يادگيري خوبي دارم؛ بنابراين، براي اينکه بتوانم از زماني که در دست دارم بهترين استفاده را ببرم، با توجه به بودجه‌بندي سؤالات کنکور، برخي از مباحث سخت را، که نمي‌توانستم خوب ياد بگيرم و کمتر در کنکور از آنها سؤال داده مي‌شد و همچنين برخي از مباحث مهم را هم، که برايم سخت بود و يادگيري آن مباحث، مستلزم صرف زمان و انرژي زيادي مي‌شد، حذف کردم و به جاي آن، وقتم را صرف يادگيري مطالب مهمي کردم که مي‌توانستم آن مطالب را در مدت باقي مانده بخوبي بخوانم.” او با لبخند ادامه داد: همين بي‌رحمي من! باعث شد که کنکور را بخوبي گذرانده و با يک رتبه خوب به هدفم برسم”.

آرش، رتبه خيلي خوبي در گروه آزمايشي علوم تجربي به دست آورد و موفق شد که در رشته دندانپزشکي پذيرفته شود. او رمز موفقيت خود را در اين مي‌داند که از تمام لحظات خود بخوبي استفاده کرد و اجازه نداد تا وقتش، بيهوده تلف شود؛ اما به عنوان مهم‌ترين تجربه‌اش، که وي را در رسيدن به هدف، بسيار کمک کرده است، توجه ويژه به تعطيلات عيد نوروز را به همه داوطلبان توصيه مي‌کند. او اشاره مي‌کند که از يک ماه قبل از فرا رسيدن عيد نوروز، براي اين ايام برنامه‌ريزي کرده و يک هفته مانده به سال جديد، برنامه خود را طبق آخرين شرايط درسي‌اش تغيير داده است. وي تمام مدت عيد را، به جز روز اول که مشغول استراحت و ديد و  بازديد نوروزي بود، به مطالعه دروسي که مهم بودند گذراند، و به اين ترتيب، موفق شد که از بسياري از داوطلبان پيشي بگيرد.

آرش معتقد است با اينکه دوره تعطيلات عيد، کوتاه است، اما از آنجايي که مدارس تعطيل است و بسياري از داوطلبان هم برنامه خوبي براي اين ايام ندارند يا نمي‌توانند برنامه خود را بخوبي مديريت کنند، افرادي که بتوانند در ايام عيد نوروز بخوبي درس بخوانند، مي‌توانند کاستي‌هاي خود را در اين ايام جبران کنند يا بخشي از مطالب مهم را مرور نمايند؛ پس از همين الان به خاطر داشته باشيد که ايام نوروز را بيشتر به درس خواندن اختصاص دهيد؛ زيرا براي تفريح و ديد بازديد، هميشه وقت هست.

سارا معتقد است يکي از اشتباهاتي که باعث شد او با وجود تلاش و مطالعه بسيار، نتواند نتيجه خوبي در کنکور سال قبل به دست بياورد، اين است که از اهميت دوره جمع بندي و مرور در خرداد ماه، غافل شد. وي به جاي اينکه مثل ساير داوطلبان موفق، با يک برنامه‌ريزي خوب، به استقبال دوره جمع‌بندي در خرداد برود، تا يک هفته قبل از کنکور به مطالعه مطالب جديد پرداخت؛ زيرا احساس مي‌کرد با توجه به حجم مطالبي که تا ارديبهشت خوانده است، نمي‌تواند به تست‌هاي کنکور جواب دهد. همين موضوع باعث شد تا او بسياري از مطالب و کتاب‌هايي را که قبلاً خوانده بود از ياد ببرد و نتيجه خوبي از آزمون سراسري سال گذشته نگيرد.

سارا، که الان با ديدي بسيار بهتر و برنامه‌ريزي عالي، مشغول مطالعه براي کنکور است، به همه داوطلبان توصيه مي‌کند که در مدت باقي مانده تا عيد، همه مطالب مهم را يک بار مطالعه و خلاصه‌برداري کنند و بعد از عيد به عمومي‌ها بيشتر بپردازند، و نکته مهم تر اينکه تا حد ممکن، زمان را به تست‌زني و مرور مطالبي که قبلاً خلاصه‌برداري شده است اختصاص دهند؛ در اين ميان، به توصيه سارا، که مورد تاييد همه مشاوران نيز هست، کنکوري‌ها بايد بتوانند در خرداد ماه، کار جمع بندي را به اتمام برسانند.

فريد، يکي از کنکوري‌هاي موفق سال قبل است. او، که در رشته روان‌شناسي تحصيل مي‌کند، راز موفقيت خود را در تست‌زني‌هاي بموقع و اصولي مي‌داند. فريد معتقد است که تست زني و رفع اشکال‌هايي که بعد از تصحيح تست‌ها انجام مي‌داد، باعث شد تا وي با ديد بهتري نسبت به سؤالات در جلسه کنکور حاضر شود. فريد اشاره مي‌کند که او براي کسب نتيجه بهتر، چند بار تست زني مي‌کرد: اول، بعد از مطالعه دروس و در پايان هفته به تست‌زني يک مبحث مي‌پرداخت تا بداند که در کدام قسمت آن مبحث اشتباه دارد و کدام مطالب را بخوبي متوجه شده است، و در پايان ماه يا اتمام يک کتاب هم، مبادرت به تست زني مي‌کرد. بعد از اتمام تست زني، فريد، موارد اشکال و نکات مهم تست را، که متوجه نشده بود، در دفترچه خلاصه‌برداري‌اش يادداشت مي‌کرد تا در فرصت مناسب، بخصوص در دوره جمع‌بندي، مطالعه کند. در هفته‌هاي پاياني نيز فريد تلاش کرد تا خود را در موقعيت کنکور قرار داده و مشابة جلسة کنکور، تست سرعتي از همه کتاب‌ها بزند. وي بعد تست‌ها را تصحيح کرده و به مطالعه نقاط اشکال خود و رفع آنها مي‌پرداخت. فريد معتقد است که انجام اين کار باعث شد تا او، علاوه بر اينکه همه مباحث مهم و نکته‌اي کتاب‌ها را چندين دور خوب و کامل مطالعه کند، از استرس و اضطراب کنکور نيز تا حد زيادي رها شود.

اين تجربه، بسيار متفاوت‌تر از تجربه‌هاي بالاست. براي اينکه از تجربه سعيد و موفقيت او براي شما بگويم، ترجيح دادم که او را در دفتر کارش ملاقات کنم. سعيد، وقتي نگاه منتظر مرا ديد، با لبخندي گفت که تجربه او از کنکور به شش سال قبل برمي‌گردد. وي اشاره کرد با اينکه در آن روزها تلاش مي‌کرده است که درس بخواند، اما انگار نمي‌توانسته بخوبي مطالب را فراگيرد. به نظر خود او، يکي از عواملي که باعث پيش آمدن اين موضوع مي‌شد، آن بود که وي استرس زيادي را تحمل مي‌کرد. مهم‌ترين عامل استرس او هم، اين بود که اگر نمي‌توانست در کنکور موفق شود، مجبور بود به سربازي برود.

    زمان اعلام نتايج براي سعيد، مثل يک کابوس بود؛ کابوسي که به نظر او تمام زندگي‌اش را درهم پيچيده بود. سعيد هنگام اعلام نتايج نهايي آزمون سراسري، متوجه شد که در هيچ دانشگاهي پذيرفته نشده و احساس ‌کرد که دنيا براي او به آخر خود نزديک شده است. وي وقتي که در تدارک سربازي رفتن بود، به دوستان خود فکر مي‌کرد که در حال تحصيل در دانشگاه هستند و اين موضوع او را بيشتر آزار مي‌داد. ماه‌هاي اول سربازي به سختي براي سعيد سپري مي‌شد و وي آينده خود را مبهم و تاريک مي‌ديد. او وقتي سربازي را به پايان رساند هيچ اميدي براي رسيدن به آينده روشن نداشت.

سعيد، وقتي به اينجاي داستان رسيد، لبخندي زد و ادامه داد که آن روزها به هر دري مي‌زد تا بتواند بار ديگر در آزمون سراسري شرکت کرده و موفق شود. وي در يکي از روزهايي که از کلاس کنکور باز مي‌گشت، چشمش به دو توريست خورد که به دنبال آدرسي مي‌گشتند. سعيد به طور شکسته و ابتدايي با آنها به انگليسي صحبت کرد و منظورش را رساند. توريست‌ها از او خواهش کردند که در قبال دريافت وجهي به آنها براي رفتن به چند منطقه معروف شهرشان کمک کند، و از همين جا بود که زندگي سعيد در مسير ديگري ادامه يافت. سعيد تصميم گرفت تا زبان خود را تقويت کند و در يکي از شرکت‌هاي مسافرتي و گردشگري به عنوان «تور ليدر» فعاليت نمايد. سعيد تمام توجه خود را صرف بهتر شدن در شغلش قرار داده بود و به همين دليل به سايت‌هاي مختلف سر زده و هر بار ايده‌هاي جديدي مي‌گرفت. وي با گذاشتن تصاوير و پيام‌هاي جذاب از ديدني‌هاي استان محل زندگي خود و کشورش، از همه خارجي‌ها و همين طور ايراني‌ها دعوت مي‌کرد تا به اين مناطق سفر کنند و اشاره مي‌کرد که خود او هم به عنوان «تور ليدر» مي‌تواند آنها را همراهي کند.

    لبخند سعيد، اين بار، واضح‌تر و پر رنگ‌تر شد؛ گويي هر چه از موفقيت‌هايش مي‌گفت لذت بيشتري مي‌برد. سعيد اشاره کرد: بعد از اينکه توانستم به همراهي چند نفر از دوستانم و استفاده از وامي که گرفتيم، دفتري بزنيم، توانستيم در مکاني بزرگتر، که در ابتدا به صورت اجاره‌اي بود، مجموعه رستوراني با غذاهاي سنتي و مغازه‌اي براي عرضه صنايع دستي مردم استانمان داير کنيم و علاوه بر خودمان، که مشغول کار شديم، براي چند نفر ديگر نيز کارآفريني کنيم.