چه بايد کرد؟
قسمت آخر (بايدها و نبايدهاي انتخاب رشته)
در اين قسمت ميخواهيم در يک نگاه کلي، بايدها و نبايدهاي انتخاب رشته را مطرح کنيم؛ مسايلي که لازم است يک داوطلب به آنها توجه کرده تا انتخاب رشتۀ خوب و مطميني داشته باشد.
نکتههاي مهم براي يک انتخاب رشته درست
* احتمال قبولي شما در هر رشتهاي که در فرم انتخاب رشته انتخاب ميکنيد، وجود دارد؛ پس بايد هر رشته را با دقت و تامل انتخاب کنيد و به حرف افراد ناآشنايي که ميگويند «تا انتخاب بيستم يا سيام حتماً قبول ميشويد و لزومي ندارد که روي انتخابهاي بعدي خود حساسيت داشته باشيد» گوش ندهيد. بارها ديده شده است که داوطلبي، با تکيه به حرف همين افراد مثلاً متخصص! رشتهاي را بدون هيچ آشنايي، علاقه يا توجه به شرايط خود، در انتخابهاي آخر زده و در همان رشته نيز پذيرفته شده است.
* شما امکان انتخاب 150 کد رشته را داريد؛ البته اين نکته، به معناي آن نيست که بدون دقت و توجه به علايق خود، هر 150 انتخاب را پر کنيد. بدون شک، هر کد رشته را بايد با دقت بسيار و سنجش شرايط، توانمنديها و علايق خود انتخاب کنيد.
* بايد در انتخاب کد رشتههاي دوره روزانه، دقت بيشتري داشته باشيد؛ زيرا اگر در رشتههاي دوره روزانه پذيرفته شويد و انصراف دهيد، سال بعد، امکان شرکت در آزمون سراسري را نخواهيد داشت.
بیشتر بخوانید :
براي يک انتخاب رشتۀ خوب: چه بايد کرد؟ ( قسمت اول )
براي يک انتخاب رشتۀ خوب: چه بايد کرد؟ ( قسمت دوم )
از استعدادها و تواناييهاي خود تا چه اندازه آگاه هستيد؟
* آخرين انتخابهاي خود را بايد با دقت انجام دهيد؛ زيرا اگر در آخرين انتخابهاي خود پذيرفته نشويد، اين به معناي آن است که لازم است يک سال ديگر، پشت کنکور بمانيد و درس بخوانيد، و البته به تجربه ميبينيم که معلوم نيست سال بعد، در مقايسه با امسال، رتبۀ بهتري نيز کسب کنيد. اگر ميخواهيد در صورت قبول نشدن در رشته دلخواهتان، يک سال ديگر نيز ادامه دهيد، حتماً با پدر و مادر و خانوادهتان مشورت کنيد؛ زيرا پدر و مادر شما، به خوبي روحيات شما را ميشناسند و ميدانند که آيا ميتوانيد براي يک سال ديگر هم درس بخوانيد يا خير.
* اگر دانشگاهي خارج از محل سکونت خود را انتخاب کردهايد، توجه داشته باشيد که در خوابگاه، در بهترين شرايط، بايد با سه دانشجوي ديگر، که هيچ شناختي هم از آنها نداريد، هم اتاق شويد؛ البته برخي از دانشگاهها امکان ارايۀ خوابگاه را به دانشجويان ندارند يا به خاطر داشتن متقاضي زياد و تعداد کم خوابگاه، به دانشجويان سال اول، خوابگاه نميدهند.
* در انتخاب رشته تحصيلي، بايد به محل تحصيل کلاسها، که در تيتر عنوان دانشگاه پذيرش درج شده است، توجه کنيد؛ براي مثال، دانشگاه تهران در گروه آزمايشي علوم انساني، داراي پرديس اقماري در شهرهاي قم يا کيش است، و در صورتي که داوطلبي در يکي از پرديسهاي مورد نظر پذيرفته شود، بايد در شهرستانهاي مورد نظر ادامه تحصيل بدهد.
* بايد بدانيد که امکان تغيير رشته، بسيار کم است و اکثر دانشگاهها به سختي با اين امر موافقت ميکنند؛ پس در اولويتبندي کد رشته محلها در فرم انتخاب رشته، نهايت دقت را داشته باشيد.
* اگر ميخواهيد که دانشگاه شهر ديگري را انتخاب کنيد، بايد بررسي کنيد که آيا روحيۀ جدايي از خانواده و دوري از آنها را (گاه براي چند ماه) داريد؟ آيا با مشکلات و موانع زندگي در شهري ديگر، که گاه گويش محلي و هنجارهاي آن را به خوبي نميشناسيد، آشنا هستيد؟
* بايد بدانيد که انتخاب يک رشته در اولويت اول يا آخرين اولويت، هيچ تاثيري در شانس قبولي شما در آن رشته ندارد (مگر رشته يا دانشگاهي که داراي شرايط خاص است و در دفترچه راهنماي انتخاب رشته ذکر شده است که بايد رشته محل مورد نظر تا اولويتي مشخصي زده شود). اصل در ترتيب و اولويتبندي رشتهها، علاقهمندي شما است؛ براي مثال، اگر داوطلب گروه آزمايشي علوم رياضي و فني رتبۀ 2000 بياورد و صدمين اولويت او رشتۀ رياضي دانشگاه صنعتي اصفهان باشد و نفر ديگر رتبۀ 2001 بياورد و اولين انتخاب او رشتۀ رياضي صنعتي اصفهان باشد، در صورتي که نفر اول در انتخابهاي قبلي خود پذيرفته نشده و شرايط يکساني نيز با رتبۀ 2001 داشته باشد، او در اولويت قرار دارد (منظور از شرايط يکسان اين است که هر دو از سهميۀ يکساني برخوردار بوده و در يک شهر ساکن باشند).
* نبايد سرنوشت تحصيلي خود را به دست افرادي دهيد که گاه هيچ شناختي نسبت به شما ندارند و خود را با عناويني از قبيل: «جادوگر انتخاب رشته»، «متخصص قبولي با هر رتبه» و … معرفي ميکنند، بدهيد. کسب آگاهي و مشاوره با افراد آشنا و متخصص با رشتهها و مؤسسههاي آموزش عالي، خوب است، اما انتخاب نهايي را خود انجام دهيد. گاه ميشنويم که داوطلبي، کل پروسۀ انتخاب رشتۀ خود را به يکي از نزديکان خود مانند: برادر، خواهر، والدين، مشاور مدرسه و … ميسپارد و حتي نميداند که چه رشتههايي را براي وي انتخاب کردهاند! انجام اين کار، بدون شک، اشتباه است؛ زيرا هيچ کس، جز خود ما، مسؤول زندگي و سرنوشتمان نيست.
* نبايد سرنوشت خود را به دست افرادي دهيد که با لفاظي و بازي با کلمات، تلاش ميکنند تا به شما بقبولانند کاري که انجام ميدهند، علمي، با کيفيتي بسيار خوب و خارج از توان يک داوطلب است؛ براي مثال، در يکي از تبليغها آمده است: «روش ماتريس متقاطع، روش انحصاري دکتر … است.» يا «سورت رشته ـ شهرها تحت نظارت عملکردي الگوريتم تعيين مطلوبيت رشته ـ شهر.» هدف اين تبليغها، فقط عجيب و دشوار نشان دادن پروسه انتخاب رشته است تا شما اعتمادتان را به خود از دست بدهيد و حاضر شويد که مبلغي کلان براي انتخاب رشته، به افراد مورد نظر بپردازيد؛ افرادي که اکثر اوقات، اطلاعات دقيق و صحيحي نيز به داوطلبان نميدهند.
* نبايد رشته، دانشگاه يا شهري را که ميخواهيد در آن ادامه تحصيل بدهيد، بر اساس انتخاب دوستتان (هر چقدر هم که با شما صميمي باشد) انتخاب کنيد. درست است که داشتن يک دوست صميمي در رشته يا دانشگاهي که در آن تحصيل ميکنيد، خيلي خوب است، اما شما و دوستتان، ميتوانيد در دو رشته، دو دانشگاه و حتي دو شهر متفاوت هم، با هم صميمي باقي بمانيد؛ از سوي ديگر، صميميترين و بهترين دوستان خود را ميتوانيد در دانشگاه بيابيد؛ زيرا به سني رسيدهايد که، در مقايسه با دوران دانشآموزي، پختگي و ديد بهتري داريد و خواهيد توانست دوستان مناسبتري را انتخاب کنيد.
* هنگام انتخاب دانشگاه محل تحصيل، نبايد نما و ظاهر دانشگاه را معيار قرار داد. درست است که ما انسانها به ظاهر اهميت ميدهيم، ولي زشت يا زيبا بودن ظاهر دانشگاه، معيار درستي براي انتخاب دانشگاه نيست. فاکتورهايي که دانشگاه را خوب يا بد جلوه ميدهد، کيفيت آموزش، شبکههاي آموزشي و سطح علمي استادان آن دانشگاه است. باور کنيد که داشتن يک مدرک علمي ارزشمند از يک ساختمان ساده، کمک بيشتري به شما براي داشتن آينده بهتر ميکند!