پاييز را دريابيد !
ممکن است که شرايط هر يک از شما با ديگر دوستان، هم کلاسي‌ها و نيز ساير رفقايتان فرق کند، اما مهم اين است که حتماً مطالعه را شروع کرده باشيد و با يک برنامه‌ريزي اصولي و حساب شده، پيش رويد. «تا کجا پيش رفته‌ايد؟» اين سؤالي است که شما در پايان هر هفته بايد به آن پاسخ دهيد و حتماً بايد پاسخ شما به اين سؤال، در مقايسه با هفته قبل، بهتر و خوشحال کننده‌تر باشد. براي اينکه بتوانيد مطالعه خوبي داشته باشيد و خوب پيش برويد، بايد موارد زير را حتماً در نظر داشته باشيد:
1-با روحيه و با انگيزه باشيد
در نظر داشتن هدف، يک محرک است که آدم را در هر مرحله از زندگي‌اش به پيش مي‌برد. وقتي هدف مشخص باشد، آدم مي‌داند که به کجا مي‌خواهد برود و متوجه مي‌شود کارهايي را که دارد انجام مي‌دهد عبث و بيهوده نيست. وقتي يک نفر هدف دارد، سعي مي‌کند که راه درست و مستقيمِ رسيدن به آن هدف را هم پيدا کند. فرض کنيد که در يک شب تاريک، اگر هيچ نوري نباشد و يک کسي را مثلاً در يک بيابان رها کنند، وي نمي‌داند که چطور خودش را نجات بدهد؛ اما وقتي که همين شخص، يک سوسوي چراغي را از دور ببيند و بداند که بايد به آنجا برسد، خيلي زودتر و با آرامش خاطر و با کمترين هزينه به مقصودش مي‌رسد. داوطلبان هم اگر هدفشان را از شرکت در کنکور و قبول شدن در رشته و دانشگاهي که آن را دوست دارند و آينده‌اي را که مدّ نظرشان هست، مدام جلوي چشمانشان نداشته باشند و به آن فکر نکنند، مثل همان کساني هستند که چراغ را نمي‌بينند، و قطعاً با سختي و هزينه بيشتري به مقصودشان مي‌رسند، و يا شايد هرگز به آن هدف هم نرسند.
داشتن هدف، زماني مؤثرتر است که شما در طول يک سال، به طور مداوم براي رسيدن به آن هدف، تلاش را از ياد نبرده و با جديت درس بخوانيد و ذهنتان را پويا و آماده نگه داريد و خود را به يادگيري بيشتر ترغيب و تشويق کنيد، و در کنار آن، ذهن خود را به آينده‌اي نه چندان دور ببريد که به عنوان دانشجوي رشته مورد علاقه خود در دانشگاه مورد نظرتان درس مي‌خوانيد و موفق و شاد هستيد. يادتان باشد که هر چقدر به ذهنتان ميدان بدهيد تا به اهداف زيبايتان فکر کند، شما با انگيزه‌تر و با انرژي بيشتري قدم در راه مي‌گذاريد و به سوي موفقيت پيش مي‌رويد.
2-نگران کم کاري تابستان نباشيد
يکي از کارهايي که داوطلبان کنکور بايد انجام دهند،اين است که در تابستان، مطالعه را شروع کنند. مطالعه در تابستان، گرچه به فشردگي و جديت پاييز نيست، اما باعث مي‌شود تا داوطلبان، کمي خود را محک زده و کم کم در مسير درس و مطالعه قرار گيرند؛ با اين همه، اين موضوع باعث نمي‌شود تا داوطلباني که در فصل تابستان مطالعه نکرده‌اند، نااميد شوند؛ زيرا براي بيشتر داوطلبان، درس خواندن در تابستان فقط براي آمادگي بيشتر است و مرحله اصلي مطالعه هم اکنون شروع شده است، و داوطلبان اگر از همين الان و با انگيزه شروع به درس خواندن کنند، مي‌توانند قطعاً نتيجه مناسبي بگيرند؛ زيرا زمان زيادي را از دست نداده‌اند و مي‌توانند با يک برنامه‌ريزي خوب و حساب شده، اين فاصله را جبران کنند.
3- توجه به ميزان ساعات مطالعه
هر چه به زمان برگزاري کنکور نزديک‌تر مي‌شويم، ميزان ساعات مطالعه بايد تغيير کند و بسته به نياز داوطلب افزايش يابد. معمولاً رتبههاي برتر کنکور، در پاييز، هر هفته بين سي و پنج تا چهل و پنج ساعت درس مي‌خوانده‌اند؛ البته، اين ميزان مطالعه در پاييز، در بين داوطلبان معمولي، بيشتر يا کمتر است. نکته مهم اين است که ميزان مطالعه در پاييز بايد نسبت به تابستان، حتماً افزايش يابد؛ اما مساله مهم‌تر آن است که نبايد کيفيت را فداي کميت کرد و فقط به ساعات مطالعه توجه داشت و از بازدهي مطالعه غافل ماند.
داوطلبان زيادي حتي در ميان رتبههاي برتر وجود دارند که ميزان ساعات مطالعه آنها متوسط است؛ اما در همين ساعات مطالعه، به طور منظم و اصولي درس مي‌خوانند، با برنامه‌ريزي پيش مي‌روند و روي آنچه مي‌خوانند، متمرکز شده و فکر مي‌کنند و تمرين و تست لازم را انجام مي‌دهند؛ پس اگر شما داوطلبان عزيز، جزو آن دسته از عزيزاني هستيد که ساعات مطالعه کمتري داريد، نگران نباشيد و سعي کنيد که اين ساعات مطالعه را بمرور افزايش دهيد و البته مطالب خوانده شده را هم بخوبي فرابگيريد.
4-تعادل بين پيش و پايه
دروس پايه، يعني بيشتر دروس سال‌هاي دوم و سوم دبيرستان، در مقايسه با دروس پيش‌دانشگاهي، در طراحي سؤالات کنکور، نقش کمتري ندارد و مجموع سؤالاتي که از اين دو سال طرح مي‌شود، ممکن است حتي بيشتر از کتاب‌هاي پيش‌دانشگاهي باشد؛ بنابراين، به هيچ وجه نبايد آنها را دست‌کم گرفت؛ اما اينکه بهتر است از کدام کتاب ها و از کي، مطالعه را شروع کنيد، کاملاً به خود شما داوطلب عزيز بستگي دارد. نکته مهم اين است که در مطالعه خود، بين اين دروس تعادل برقرار کنيد.
براي ايجاد اين تعادل و به خاطر اينکه بتوانيد در کنکور، درصد مناسبي را در هر درس کسب کنيد، لازم است که قبل از هر چيز، به ميزان توانايي خود در يک درس توجه کنيد؛ اينکه چه مطالبي از يک درس را بخوبي و در حد تست زدن مي‌دانيد و در چه مباحثي از آن درس مشکل داريد و درس ياد شده، چقدر در رشته مورد نظر شما اهميت دارد و طبق بودجه بندي سؤالات کنکور، از کدام مباحث يک کتاب درسي، بيشتر سؤال مي‌آيد و شما تا چه اندازه بر مباحث و فصل‌ها مسلّط هستيد، از اين نوع سؤالات هستند.
بعد از پاسخ به اين سؤال‌ها و توجه به اين موضوع که دروس پايه و پيش‌دانشگاهي از نظر نمره‌آوري تقريباً يکسان هستند، سعي کنيد که در ايام پاييز و بعد از آن، دو کار را با همديگر انجام دهيد:
الف- براي خوب يادگرفتن دروس پيش دانشگاهي، وقتي به مدرسه مي‌رويد، درس‌ها را در کلاس خوب گوش داده و آنها را فرا بگيريد، و اگر اشکال يا سؤالي برايتان پيش آمد، حتماً همان‌جا اشکالاتتان را از معلم خود پرسيده و رفع اشکال کنيد و مباحث مشکل و تازه درس مورد نظر را تا جلسه بعدي مطالعه کنيد و ياد بگيريد.
ب- براي بهتر ياد گرفتن دروس پايه، اگر قبل از اين، آنها را خوب نخوانده‌ايد، حتماً در برنامه‌ريزي درسي خود، زماني را با توجه به اهميت دروس و وضعيت خودتان در آن درس‌ها، براي فراگيري‌شان در نظر بگيريد.
5-نگاه درست به کنکورهاي آزمايشي
يکي از کارهايي که بسياري از داوطلبان براي قبولي در کنکور انجام مي‌دهند اين است که در کنکورهاي آزمايشي مؤسسات مختلف شرکت مي‌کنند. با توجه به اينکه از آغاز فصل پاييز، ميزان مطالعه و جديت در آمادگي براي کنکور بيشتر مي‌شود، ثبت نام در کنکورهاي آزمايشي هم در ميان داوطلبان از تب و تاب خاصي برخوردار مي شود؛ بنابراين، قبل از اينکه دراين کنکورها ثبت نام کنيد به اين نکات توجه کنيد:
الف- برنامه‌ريزي براي شرکت در آزمون هاي اين کنکورها با برنامه‌ريزي هر فرد تا حدي فرق مي‌کند؛ مثلاً ممکن است که شما در برنامه هفتگي و ماهيانه خود قصد داشته باشيد که فصل سوم زيست‌شناسي دوم را مطالعه کنيد، اما کنکور آزمايشي که شما در آن ثبت نام کرده‌ايد، سؤالات را از فصل هشت کتاب يا چند قسمت ديگر ارايه مي‌دهد. اين موضوع باعث مي‌شود که برنامه‌ريزي شما در هفته‌هايي که کنکور آزمايشي داريد با بي نظمي خاصي مواجه شود؛ به علاوه، چون شما فرصت نکرده‌ايد که آن مبحث را مطالعه کنيد، با کسب درصد کم در آن درس، دچار نااميدي و نگراني مي‌شويد؛ پس شرکت در اين کنکورهاي آزمايشي، زماني خوب است که شما طبق برنامه آن مؤسسه پيش برويد. ضمناً اين موضوع هم براي شما مشکلاتي را پيش مي‌آورد: اول اينکه برنامه هر فرد بايد مختص خود او باشد و با توجه به روحيات و اطلاعات او بسته شده باشد، و دوم اينکه بسياري از سؤالات اين مؤسسات، استاندارد نيستند و نتيجه شما در اين آزمون‌ها در بيشتر مواقع با واقعيت مطابقت ندارد.
ب- زماني شرکت در کنکور آزمايشي معني و نتيجه درستي پيدا مي‌کند که شما بعد از هر امتحان، اشکالات خود را در بياوريد و آنها را مرور کنيد تا ديگر آن اشتباهات را تکرار نکنيد؛ اما اگر بخواهيد فقط امتحان داده و بعد کاري براي رفع اشکال يا حل تمرين ها انجام ندهيد، اين کنکورها فايده چنداني نخواهد داشت.
6-نظم داشته باشيد
حتماً به اين موضوع توجه داشته باشيد که ساعات مطالعه و ميزان آن، بايد از آغاز فصل پاييز نظم و شکل ثابتي به خود بگيرد تا بدن شما با توجه به آن، آماده مطالعه و استراحت شده و بازدهي خوبي داشته باشد. براي داشتن نظم در مطالعه، حتماً برنامه‌ريزي داشته باشيد و خود را مقيد به رعايت آن نماييد. ضمناً سعي کنيد که به دلايل پيش پا افتاده و ساده، اين برنامه را به هم نزنيد. نکته مهم تر اين است که ساعات مطالعه خود را بتدريج افزايش دهيد تا به ساعات ايده‌آلي برسيد که بايد يک داوطلب کنکور در طي مدت آمادگي براي آزمون در طول روز، مطالعه داشته باشد.
7- وضعيت جسمي خود را در نظر بگيريد
درست است که مطالعه داوطلبان از آغاز پاييز، شکل جدي‌تر و بيشتري به خود مي‌گيرد، اما اين به معني آن نيست که شما، بخصوص داوطلبان عزيزي که در تابستان مطالعه نکرده يا کم مطالعه کرده‌اند، ساعات مطالعه را بشدت و به طور سريع افزايش دهيد. حتماً به شرايط جسمي خود و توان مطالعاتي‌تان نيز توجه کنيد و بيش از طاقت و توانتان از خودتان کار نکشيد و متوقع نباشيد. در اين خصوص خود را با افراد ديگر مقايسه نکنيد؛ زيرا هر شخصي توان خاص خود را دارد و توان هر فرد با ديگري تفاوت مي‌کند.
در زمان‌هايي که خسته، عصباني، حواس پرت و شتاب‌زده هستيد، درس نخوانيد. زماني که مغز انسان در حالت آرامش قرار دارد، مانند يک اسفنج، اطلاعات را جذب مي‌کند، و برعکس زماني که استرس داريد، تلاش شما براي يادگيري بي فايده است؛ زيرا در چنين حالتي مغز اطلاعات را دفع مي‌کند. هيچ گاه در زماني که فکر شما به چيزهاي ديگري مشغول است، خود را مجبور به درس خواندن و يادگيري نکنيد؛ چون اين کار چيزي جز اتلاف وقت نيست؛ به همين دليل، هميشه توصيه مي‌کنيم که به حواشي و نتيجه کنکور و حرف مردم و درکل، موارد استرس‌زا فکر نکنيد. شما فقط درس بخوانيد و حداکثر تلاشتان را انجام دهيد و در نهايت، نتيجه را به خدا واگذار کنيد.
8- نااميدي، دشمن يادگيري است
برخي از داوطلبان عزيز، بخصوص کساني که ديرتر از بقيه داوطلبان شروع به مطالعه مي‌کنند يا اينکه ديرتر از بقيه، مطالب را فرا مي‌گيرند، خود را به دليل دير شروع کردن خواندن دروس يا کندي در يادگيري، سرزنش مي‌کنند، و حتي اگر پيشرفت مناسب و قوه يادگيري بالايي هم داشته باشند، همواره در استرس به سر مي‌برند. به خاطر داشته باشيد که پاييز براي بيشتر داوطلبان، فصل آغاز مطالعه براي کنکور است؛ بنابراين، اگر از همين الان بتوانيد بين سي تا پنجاه ساعت در هفته را به مطالعه اختصاص دهيد، حتماً موفق خواهيد شد. نکته ديگر هم اينکه اصلاً به اين موضوع فکر نکنيد که توان يادگيري شما نسبت به ديگران کمتر است. انديشيدن به اين موضوع، فقط باعث نااميدي شما مي‌شود و توان يادگيري‌تان را کاهش مي‌دهد. اگر هم واقعاً جزو اين دسته از داوطلبان هستيد، مي‌توانيد با تلاش و کوشش بيشتر، کاستي‌هاي خود را جبران کنيد.
9-پاييز را دريابيد
به عنوان نکته پاياني، به همه شما عزيزان توصيه مي‌کنيم که همين الان، برآوردي از خودتان داشته باشيد و وضعيت درسي خود را مشخص کنيد و ببينيد که چقدر مطالعه کرده‌ايد، چه ميزان از درس‌ها باقي مانده‌اند و چقدر وقت داريد. به قول خودمان، ببينيد که «تا کجا پيش رفته‌ايد؟» به خاطر داشته باشيد که حتماً مطالعه خود را به طور جدي شروع کرده و پاييز را دريابيد؛ زيرا تعداد داوطلباني که از تابستان شروع کرده‌اند و ميزان مطالعه آنها، زياد نيست؛ اما بيشتر داوطلبان، مطالعه جدي خود را از پاييز به طور جدي شروع مي‌کنند؛ پس باز هم تاکيد مي‌کنيم که پاييز را دريابيد !
هفته نامه پیک سنجش
