ناگهان چقدر زود دير مي‌شود !
سال کنکوري ها از تير ماه آغاز مي‌شود. اين نکته را همه مي‌دانند؛ اما عده‌اي به عادت سال‌هاي گذشته، فکر ميکنند تا مهر نشود، سال تحصيلي شروع نخواهد شد، و به همين دليل تاکنون با جديت شروع به درس خواندن نکرده يا اصلاً لاي کتاب‌هاي درسي خود را باز نکرده‌اند و مي خواهند از همين ماه (مهر ماه) که در آن به سر مي‌بريم، دگمه شروع را بزنند. اين گروه از کنکوري‌ها بايد بپذيرند که از ساير رقباي خود، که دو يا سه ماهي زودتر شروع کرده‌اند، عقب‌ترند و بايد جديت بيشتري داشته باشند؛ اما در عين حال مي‌توانند مطمين باشند که هنوز دير نشده است و مي توانند با يک برنامه دقيق و منظم به هدف خود برسند. براي داشتن يک برنامه منظم و اصولي، حتماً بايد به موارد زير دقت کنيد و حتي يک مورد را نيز از قلم نيندازيد و بدانيد که زمان به سرعتِ برق و باد درگذر است و «ناگهان چقدر زود دير مي‌شود !»
يک آزمون آزمايشي کافي است
بسياري از داوطلبان در سال چهارم، خود را با آزمونهاي آزمايشي مؤسسات مختلف و کلاس‌هاي کمک آموزشي متعدد خسته ميکنند. اين افراد در نهايت خسته از اظهار نظرهاي معلم‌ها و مشاوران گوناگون، مي‌مانند که چه کنند، چه بخوانند و حرف چه کسي را گوش بدهند، و مهمتر از همه اينکه وقت لازم را براي درس خواندن و تست زدن ندارند؛ يعني بيش از آنکه خودشان درس بخوانند، در کلاس‌ها و آزمونهاي مختلف حضور دارند. تجربه نشان داده است که اين دسته از داوطلبان، به دليل سردرگمي و خستگي بيش از حد، نتيجه‌اي در حد توانايي‌هاي خودشان به دست نخواهند آورد (شک نيست که اين گروه نيز براي کلاس‌هايي که مي‌روند و آزمونهاي متعددي که مي‌دهند، دلايلي دارند. آنها مي‌گويند که هر کلاس يا آزمون، يک امتيازي دارد و اين کلاس‌ها در کنار هم مي‌توانند تمام ضعفهاي آنها را پوشش دهند؛ اما توجه ندارند که وقت و توانايي آنها بي‌نهايت نيست و فقط کلاس خوب کافي نيست؛ بلکه بايد وقت مطالعه دروس ارايه شده را نيز داشت).
تفريحات خود را محدود کنيد
از همين امروز تفريحات خود را محدود کنيد. اگر به نحو اعتياد‌آوري به اينترنت، بازيهاي کامپيوتري، موبايل، تلويزيون، تفريح و گردش با دوستان و … عادت کرده‌ايد، از همين امروز دست به کار شويد و به فکر تغيير رويه خود باشيد.
حضور در شبکه هاي مجازي ممنوع!
من آن قدر بزرگ شده‌ام که بدانم کي و چقدر از موبايلم استفاده کنم؛ يعني مي‌توانم مديريت زمان داشته باشم و از وقت تفريح و بيکاري‌ام براي حضور در شبکه‌هاي مجازي استفاده ميکنم. اين حرف را همه کنکوري‌ها و دانش‌آموزان مي‌گويند؛ اما اگر عادلانه قضاوت کنيد، ميپذيريد که واقعيت چيزي غير از اين است؛ اينکه يک چشمتان به کتاب درسي است و با چشم ديگرتان موبايلتان را بررسي ميکنيد؛ يا اينکه هنگام مطالعه، فکر و ذهنتان پيش گروه‌هاي مجازي است که عضو آن هستيد و مي‌خواهيد از آخرين گفت و گوها، عکس‌ها و فيلم‌هايي که رد و بدل شده است، مطلع شويد و در بهترين حالت، به جاي خوابيدن و تجديد قوا يا ورزش و تفريح کردن، چشم به موبايل مي‌دوزيد، و در نتيجه با چشم و ذهني خسته به سراغ درس مي‌رويد.
پس از همين امروز موبايلتان را خاموش کنيد يا لااقل از يک موبايل ساده که نمي‌تواند به شبکه‌هاي اجتماعي متصل شود، استفاده کنيد. بدون شک، چند روز اول کلافه و سردرگم خواهيد بود، اما بمرور، به اين وضعيت عادت خواهيد کرد و مي‌بينيد که چقدر زمان مطالعه و استراحت شما افزايش پيدا مي‌کند و مهمتر از آن، کيفيت مطالعه‌تان بالاتر خواهد رفت.
زمان‌بندي خواب خود را اصلاح کنيد
عده‌اي از جوانان و نوجوانان عادت دارند که در تابستان، شبها تا ديروقت بيدار بمانند و روز بعد نزديک ظهر از خواب بيدار شوند. اين دسته از افراد در مهرماه، ساعت بيداري و خواب خود را بسختي با ساعات مدرسه تطبيق مي‌دهند. اگر شما نيز جزو همين دسته از افراد هستيد، حتماً شبها زودتر بخوابيد و صبحها زود از خواب بيدار شويد.
صبحها زمان خوبي براي مطالعه درس‌هاست و ذهن شما آمادگي بيشتري براي کسب اطلاعات دارد؛ پس بهتر است که اين فرصت خوب را از دست ندهيد.
صبحانه، مهمترين وعده غذايي
شما هم حتماً بارها شنيدهايد که صبحانه، مهمترين وعده غذايي است. برخي از جوانان مي‌گويند که صبحها ميلي به غذا ندارند و حتي مي‌گويند که اگر صبحانه بخورند، دچار حالت تهوع ميشوند. بخش عمده‌اي از اين احساس، تلقين و عادت است. سعي کنيد که اين عادت بد را ترک کنيد و حتماً روز خود را با خوردن يک صبحانه مقوي آغاز نماييد. همچنين اگر شبها تا دير وقت خوراکي و تنقلات نخوريد، صبح ميل کافي براي خوردن صبحانه خواهيد داشت و از زنگ اول مدرسه با آمادگي کامل و بدون خواب‌آلودگي سر کلاس حاضر خواهيد شد.
فريب نخوريد
متاسفانه کنکور براي عده‌اي فرصتي مناسب براي کسب درآمدهايي نجومي شده است. اين افراد از بي‌تجربگي و علاقه بسيار داوطلبان براي قبولي در يک رشته خوب سوء‌استفاده ميکنند و با شعارهايي رنگين و جذاب به شکار داوطلبان مي‌روند. عده‌اي مي‌گويند که به کمک ما مي‌توانيد بدون داشتن دانش و سواد، و فقط براساس مهندسي معکوس، به تست‌ها پاسخ صحيح دهيد ! عده‌اي ديگر مي‌گويند که با حضور در کلاس آنها به بيش از 90 درصد سؤال‌هاي درسها پاسخ خواهيد داد، و عده‌اي اعلام ميکنند که در کتاب آنها بيش از 80 درصد سؤال‌هاي آزمون سراسري سال جديد پيش بيني شده است!
اگر حرف اين افراد صحيح باشد، بايد تمامي رتبههاي برتر آزمون سراسري از کلاس آنها عبور کرده، کتاب‌هاي آنها را خوانده يا با شيوههاي عجيب و غريب آنها به موفقيت رسيده باشند؛ در حالي که واقعيت جز اين است و اکثر قريب به اتفاق داوطلباني که در سال‌هاي گذشته رتبههاي تک رقمي آزمون سراسري به دست آورده‌اند، از هيچ کلاسي جز کلاس‌هاي مدرسه بهره نبردهاند و يا اگر معلم خصوصي داشته‌اند، در حد يک درس، آن هم براي تقويت پايه‌اي خود در آن درس، بوده است. ضمناً تمامي آنها علام ميکنند که براي موفقيت در آزمون سراسري در درجه اول بايد به خود کتاب درسي اتکا نمود و در مرحله بعد مي‌توان از تست‌هاي آزمون سراسري سال‌هاي گذشته بهره برد يا از کتاب‌هاي کمک آموزشي خوب، که دبيران مجرب معرفي ميکنند، استفاده کرد؛ به عبارت ديگر، هيچ يک از آنها به دنبال به دست آوردن قرص يا آمپولي براي پاسخگويي به سؤال‌هاي کنکور نبوده‌اند ! بلکه بسختي زحمت کشيده و درس خوانده‌اند تا طعم موفقيت را چشيده‌اند.
شما نيز به دنبال بيراهه يا پيدا کردن راهي آسان براي رسيدن به مقصود خود نباشيد؛ راهي که فقط جيب‌هاي عده‌اي را پر پول و وقت ارزشمند شما را حرام مي‌کند.
شش دانگ حواستان به درس باشد
در کلاس نشسته‌ايد و به معلم نگاه ميکنيد، اما در حقيقت مصداق شعر «من در ميان جمع و دلم جاي ديگر است» هستيد. چنين حضوري در کلاس درس هيچ فايدهاي ندارد؛ اما اگر با شش دانگ حواستان در سر کلاس حضور داشته باشيد و گوشِ دل به سخنان معلمتان بسپاريد، مي‌توانيد ساعت حضور در کلاس را نيز جزوي از ساعت مطالعاتي خود بدانيد.
مطمين باشيد که در اين صورت، بخش قابل توجهي از بار مطالعاتي شما در خانه کاسته خواهد شد؛ چون مطلب را در کلاس فهميده‌ايد و حالا فقط لازم است که به تثبيت مطالب آموخته شده در ذهن خود بپردازيد؛ اما اگر در کلاس دقت لازم را نداشته باشيد، بايد حداقل دو برابر 80 يا 90 دقيقه زمان کلاس وقت بگذاريد تا بفهميد که موضوع درس چيست، و بدون اغراق، کار شما در منزل چندين برابر خواهد شد و تازه کيفيت لازم را هم نخواهد داشت.
در کلاس حضور داشته باشيد
حضور نداشتن سر کلاس درس، شما را از درس و کلاس عقب خواهد انداخت. نگوييد که از شاگردان حاضر در کلاس خواهم پرسيد و خودم مطالعه ميکنم. تجربه نشان داده است که معلم‌ها در سر کلاس درس با بيان نکات ظريف و استفاده از شگردهاي مختلف، چيزي را مي‌آموزند که ساير دانش‌آموزان نمي‌توانند به شما منتقل کنند و خودتان هم با کتاب درسي نمي‌توانيد به آن نکات پي ببريد؛ پس تا حد امکان، از غيبت کردن در کلاس بپرهيزيد.
يادداشت برداري و خلاصه نويسي‌ها را از همين حالا شروع کنيد
درست است که خلاصه کردن و يادداشت‌برداري، زماني از وقت شما را به خود اختصاص ميدهد، اما اين خلاصه‌برداريها و يادداشت کردن نکات مهم يا نکاتي که شما فراموش ميکنيد، بخصوص در يک ماه آخر، بسيار کاربردي است؛ چرا که در روزهاي نزديک به زمان برگزاري کنکور، فرصتي براي مرور کل کتاب‌ها نيست، ولي اين يادداشت‌ها و حاشيه‌نويسي‌ها مي‌تواند خوانده‌هاي شما را دوباره به خاطرتان بياورد؛ پس از همين مهرماه، وقتي درسي را مطالعه ميکنيد، از «هاي‌لايت» کردن نکته‌هاي مهم، حاشيه‌نويسي و يادداشت‌برداري غفلت نکنيد؛ زيرا اين کار بايد بمرور و همزمان با مطالعه دروس انجام گيرد.
شاکي نباشيد
يکي از آفت‌هاي اين سال، شاکي بودن است؛ اينکه منِ کنکوري از زمين و زمان شاکي باشم و در موفق نشدنم همه را جز خودم، مقصر بدانم، نتيجه‌اي جز عدم موفقيتم به همراه نخواهد داشت.
بپذيريد که امکان دارد برنامه مدرسه يا يک معلم مطابق ميل شما نباشد و نتوانيد دقيقاً به آن عمل کنيد؛ پس بهتر است که به جاي اعتراض‌هاي مداوم و در نهايت قهر کردن با کتاب و مدرسه، سعي کنيد تا راهکاري براي حل مشکل خود بيابيد و از شرايط موجود، بهترين بهره را ببريد.
اگر مصاحبه با دارندگان رتبههاي برتر آزمون سراسري را بخوانيد، متوجه مي‌شويد که براي آنها هم همه چيز ايده‌آل و مطابق ميل نبوده است؛ اما با اين حال، وقتشان را صرف اعتراض نمي‌کردند و واقعيت‌هاي موجود و ضعف‌ها و مشکلات را با نگاهي منطقي مي‌پذيرفتند و به دنبال پيدا کردن راهي براي حل مشکل خود مي‌گشتند.
کپي کردن = ظلم به خودتان
تمرين‌هايتان زياد است؟ درسها را خوب ياد نگرفته‌ايد و نمي‌توانيد تمرينات آن دروس را حل کنيد؟ ديشب مجبور بوده براي امتحان درس ديگري آماده شويد و وقتي براي حل کردن تمرين‌ها نداشته‌ايد؟ معلمتان سخت‌گير است و اگر تمرينتان را حل نکنيد، تنبيه مي‌شويد؟ اين دلايل و دهها دليل و بهانه ديگر نيز اگر باشد، باز شما نبايد از روي دفتر دوستتان يا کتاب‌هايي که تمرين‌هاي درسي را حل کرده‌اند، کپي‌برداري کنيد؛ چون به انجام اين کار عادت خواهيد کرد و زماني به خود مي‌آييد که مي‌بينيد وسط سال تحصيلي شده است و شما يک صفحه تمرين را خودتان با تامّل و تفکر حل نکرده‌ايد.
خيلي بهتر است که شما يک جلسه به دليل بي توجهي يا کوتاهي کردن در انجام تکاليف درسي، تنبيه شويد تا اينکه مسايل کتاب يا تمرين‌هاي اضافي دبير را طوطي وار بنويسيد و هيچ چيز از آنها درنيابيد.
شيطنت و بازيگوشي حدي دارد
عده‌اي از دانش‌آموزان متاسفانه در تمام مدت کلاس به دنبال پيدا کردن راهي براي خنداندن ساير دانش‌آموزان و به رخ کشيدن توانايي‌شان در طنازي هستند. مواظب باشيد که شما يکي از اين دانش‌آموزان نباشيد؛ چون در کلاس به جاي گوش دادن به درس، تمام مدت حواستان به دنبال پيدا کردن عاملي براي شوخي و به قول معروف تکه پراندن خواهد گذشت و زماني به خود خواهيد آمد که مي‌بينيد هيچ کس شما و آينده‌تان را جدي نمي‌گيرد و دوستان همکلاسي‌تان نيز شما را فقط به چشم زنگ تفريح مي‌بينند.
درسها را تلنبار نکنيد
خودتان بهتر مي‌دانيد که امسال وقتي براي کوتاهي کردن و تنبلي نداريد؛ چون علاوه بر فراگيري درس‌هاي سال چهارم، بايد دروس پايه را نيز مطالعه و مرور کنيد؛ پس از همين مهر ماه، که هنوز حجم درسها زياد نشده است، هر روز و هر هفته مطالعه کنيد و نگذاريد حجم زياد درس‌هاي خوانده نشده، شما را بترساند و ناخودآگاه به خود وعده مطالعه «از فردا» را بدهيد که هيچ وقت هم اين «فردا» نميآيد!
ماشين حساب را کنار بگذاريد
سرجلسۀ کنکور، امکان استفاده از ماشين حساب را نداريد؛ پس از همين امروز، محاسبات را، چه سخت و چه آسان، بدون استفاده از ماشين حساب انجام دهيد. توجه داشته باشيد که بسياري از داوطلبان در دروس داراي محاسبات، بويژه رياضي، فيزيک و شيمي، به جواب اصلي نمي‌رسند يا نمي‌توانند به همه سؤالات پاسخ دهند؛ فقط براي اينکه در انجام محاسبات ضعيف هستند. اين مساله درباره درس رياضي داوطلبان گروه آزمايشي علوم انساني نيز صدق مي‌کند؛ پس نگوييد که در ماه آخر اين کار را انجام خواهم داد؛ چون نمي‌شود در طي يک ماه، محاسبات را بدون استفاده از ماشين حساب با سرعت و بدون اشتباه انجام داد. اگر اين کار را تاکنون کنار نگذاشته‌ايد، فرصت را از دست ندهيد؛ حتي اگر در ابتدا نتايج شما در آزمونهاي تستي بدتر شود و تعداد اشتباهاتتان نيز افزايش يابد.
پنج‌شنبه و جمعه کليد موفقيت
چهارشنبه بعد از ظهر که به خانه مي‌آييد، به اميد دو روز تعطيل آخر هفته به استراحت و گردش مي‌پردازيد. پنج‌شنبه هم همچنان چشم اميد به جمعه بسته‌ايد و خيلي جدي وقت نمي‌گذاريد، و چون پنج شنبه تا ديروقت بيدار ميمانيد، صبح جمعه نيز دير از خواب برمي‌خيزيد و تا به خودتان بياييد، مي‌شود غروب جمعه که بي‌حوصله و خسته هستيد، و اگر خيلي هنر کنيد، تمرين‌هايتان را حل ميکنيد و نگاهي گذرا به درس‌هاي فردايتان مي‌اندازيد و در طي هفته هم که فقط مي‌رسيد درس روز بعد را مطالعه کنيد. براي همين، وقت لازم را براي مطالعه درس‌هاي پايه يا تست زدن پيدا نمي‌کنيد؛ در حالي که اگر هيچ روزي به اميد روز ديگر درس خواندن را رها نکنيد و حداقل يک نيم روز پنج‌شنبه و کل جمعه را (يا برعکس) با جديت صرف مطالعه و درس خواندن کنيد، مي‌توانيد بدون عذاب وجدان، هم به تفريح و استراحتتان بپردازيد و هم وقت لازم را براي مطالعه دروس پايه و تست زدن داشته باشيد.
* هفته نامه پیک سنجش
