ماندن يا نماندن؟

نتايج کنکور اعلام شده است و بسيارى از شما داوطلبان با وجود تلاشى که کرده‌ايد، آن نتيجه‌اى را که انتظارش داشتيد به دست نياورده‌ايد. شايد بسيارى از شما هم اکنون دچار سردرگمى شده باشيد و مدام اين سؤال را از خود مي‌پرسيد که با رتبه‌اى که کسب کرده‌ايد آيا بايد هرجور شده امسال وارد دانشگاه شويد يا بهتر است که پشت کنکور مانده و براى نتيجه بهتر، يک سال ديگر درس بخوانيد. مطميناً جواب اين سؤال براى همه يکسان نيست و نمي‌توان يک پاسخ قطعى به آن داد. قبل از هر گونه تصميم‌گيرى در مورد اينکه به دانشگاه برويد يا پشت کنکور بمانيد، بايد با مشاوران و متخصصان در اين زمينه صحبت کنيد، شرايط خود را بخوبى بسنجيد و از رشته‌هايى که امکان قبولي‌تان در اين گونه رشته‌ها بالاست، از آنها سؤال کنيد؛ حتى اگر فقط چند رشته خاص را در نظر داريد، باز هم به گزينه‌هاى ديگرتان خوب فکر کنيد و در موردشان تحقيق کنيد. قطعاً تنها يک يا دو رشته خاص يا چند دانشگاه درجه اول نيستند که تضمين کننده موفقيت شما در آينده هستند. در مورد ساير رشته‌ها نيز اطلاعات درست کسب کنيد؛ شايد بسيارى از اين رشته‌ها جزء رشته‌هاى مورد علاقه شما باشند که شما از آنها بي‌اطلاعيد.

به ياد داشته باشيد که رشته دانشگاهى که انتخاب مي‌کنيد نسبت به دانشگاه اولويت دارد. اگر مي‌دانيد که در رشته مورد علاقه خود قبول مي‌شويد، ولى امکان قبولي‌تان در دانشگاهى که به آن علاقه داريد کم است، نااميد نشويد و دانشگاه‌هاى ديگر را نيز انتخاب کنيد. رفتن به يک دانشگاه معروف خوب است؛ ولى صرفاً ورود به يک دانشگاه خاص، ارزش يک سال پشت کنکور ماندن را ندارد. علاقه داشتن به رشته دانشگاهى که انتخاب مي‌کنيد، صرف نظر از آنکه ديگران در موردش چه فکر مي‌کنند، بمراتب نقش مؤثرترى در موفقيت شما در آينده خواهد داشت؛ زيرا بعدها در مقاطع بالاتر مي‌توانيد همچنان در رشته مورد علاقه خود، ولى در دانشگاه مطلوب‌تر، ادامه تحصيل دهيد.

با وجود همه اينها، اگر واقعاً در هـيچ‌کدام از رشته‌هاى مورد علاقه‌تان قبول نمي‌شويد و اگر واقعاً مي‌خواهيد به يک سال ديگر درس خواندن و پشت کنکور ماندن فکر کنيد، حتماً قبل از تصميم‌گيرى، فوايد و مضرات آن را در نظر گرفته و به مجموعه‌اى از نکات توجه کنيد؛ چون اين يک سال، بخشي از زندگى شماست؛ پس احساسى تصميم نگيريد. در اينجا تلاش شده است تا برخى از نکات مثبت و منفى در اين زمينه مطرح شود تا بتوانيد با آگاهى بيشترى در اين مورد تصميم‌گيرى کنيد.

برخى از کنکوري‌ها دليل موفق نبودن خود را مهيا نبودن شرايط مناسب براى درس خواندن، از محيط خانواده گرفته تا شرايط روحى و احساسى، مي‌دانند. آيا شرايط شما براى درس خواندن در کنکور سال بعد تغيير کرده است؟ آيا سال ديگر شرايط روحى بهترى خواهيد داشت؟ اگر جوابتان به اين پرسش منفي است، بايد بدانيد که در اين يک سال، تغيير چندانى هم در ميزان درس خواندنتان ايجاد نخواهد شد.

برخى از شما نيز، با وجود اينکه شرايط مطلوبى داشته و تلاش زيادى کرده‌ايد، به هر دليلى در امتحان نتيجه دلخواه‌تان را نگرفته‌ايد و مى خواهيد براى کسب نتيجه بهتر دوباره در کنکور شرکت کنيد. اگر واقعاً قصد داريد براى يک سال ديگر بمانيد، بايد توانايى آن را در خود ببينيد و از همه مهم تر نقاط ضعف خود را بيابيد و آنها را برطرف کنيد. همچنين اشتباهات خود را بررسى کنيد و ببينيد که چه مشکلاتى مانع از موفقيت شما در آزمون سراسري گذشته شدند و چه کارهايى را بايد انجام مي‌داديد که نداديد. اگر مشکلات اساسى و اشتباهات گذشته خود را شناسايى نکنيد و هيچ تغييرى در روش درس خواندن خود ايجاد نکنيد، نبايد انتظارکسب نتايج متفاوتى را در کنکور سال بعد داشته باشيد؛ ولى اگر ايمان داريد که با رفع اشتباهات خود، سال ديگر آمادگى بيشترى براي شرکت در اين آزمون خواهيد داشت و نتيجه مطلوب‌ترى را خواهيد گرفت، يک سال درس خواندن براى ورود به رشته‌اى که به آن علاقه داريد، ارزشش را دارد.

اگر قصد داريد که پشت کنکور بمانيد، اين بار قطعاً زمان بيشترى براى درس خواندن در اختيار خواهيد داشت. بسيارى از کنکوري‌ها، به دليل حجم بالاى کلاس‌هاى مدرسه، کلاس‌هاى کنکور و معلمان خصوصى در سال آخر، همواره از کمبود وقت گلايه مي‌کنند، و از آنجايي که بيشترين وقت خود را سر کلاس‌هاى کنکور و نوشتن جزوات آن صرف مي‌کنند، زمان کافى براى درس خواندن ندارند. اگر شما هم جزء اين دسته بوديد، اين بار به دليل فارغ‌التحصيلى از مدرسه و در اختيار داشتن جزوات و مطالب درسى آماده از کلاس‌هاى کنکور سال قبل، به احتمال بسيار قوى، مشکل شما ديگر کمبود وقت نخواهد بود؛ ولى نکته مهم آن است که داشتن وقت بيشتر به معناى اين نيست که نياز به برنامه‌ريزى درسى و زمان‌بندى نداريد؛ به آن خاطر که شما قطعاً تمام روز را نمى توانيد به درس خواندن بپردازيد، و نبايد فراموش کنيد که گاهى داشتن وقت زياد منجر به تلف شدن آن مي‌شود؛ به عنوان مثال، اکثر کنکوري‌هاى محصل، به دليل محدود بودن زمانشان، سعى مي‌کنند که از وقت‌هاى خالى يا تعطيلات خود به بهترين نحو براى درس خواندن استفاده کنند؛ ولى براى اکثر پشت کنکوري‌ها روزهاى تعطيل چندان تفاوتى با روزهاى معمولى ندارد.

حتى دور ماندن از درس و مدرسه و دوستان، گاهى درس خواندن را دشوارتر هم مي‌کند. تجربه بسيارى از پشت کنکوري‌ها نشان داده است که اگر يک برنامه‌ريزى زمانى درست نداشته باشند، مثلاً يک ساعت مشخصى را براى بيدار شدن و خوابيدن و درس خواندن خود مشخص نکنند، چون از فضاى درس و مدرسه به دور هستند و اجبارى در ساعت بيدار شدن و خوابيدنشان وجود ندارد، به ميزان زيادى وقتشان را بى دليل هدر مي‌دهند و آن را به بطالت مي‌گذرانند؛ با اين تصور که همواره وقت کافى براى درس خواندن خواهند داشت. براى داشتن يک زمان‌بندى و برنامه‌ريزى درست، در يک سالى که قصد داريد دوباره براى کنکور درس بخوانيد بايد حتماً از متخصصان و مشاوران کمک بگيريد، يک برنامه درسى درست داشته باشيد و خود را مجبور کنيد تا از برنامه زمان‌بندى خود پيروى کنيد.

درست است که به دليل آشنايى با کنکور، استرس شما براى کنکور سال بعد کمتر خواهد شد و تا حدى آشنايى و تسلط بيشترى روى مطالب درسى خواهيد داشت، ولى بايد اين نکته را در نظر بگيريد که برخى از مباحث درسى ممکن است که براى سال بعد تغيير کنند؛ علاوه بر اين، آشنايى بيشتر با مباحث درسى، اين باور غلط را براى بسيارى از پشت کنکوري‌ها به وجود مي‌آورد که “ما از کنکوري‌هاى ديگر جلوتريم و نيازى نيست که پا به پاى آنها درس بخوانيم”؛ حتى ممکن است که در ابتدا، در آزمون‌هاى آزمايشى اوليه نتايج بهترى کسب کنيد و اين باور در شما قوي‌تر شود؛ ولى همواره بايد به خود گوشزد کنيد که اگر نيازى به درس خواندن بيشتر نبود، همان سال اول وارد دانشگاه مي‌شديد؛ پس درست است که در ماه‌هاى اوليه، ممکن است احساس کنيد که بر تمام مطالب درسى تسط داريد، ولى فراموش نکنيد که در ابتداى سال، کنکوري‌هاى ديگر هنوز بسيارى از مطالب درسى را نخوانده‌اند، و هرچه به کنکور سال بعد نزديک‌تر شويد، اين گروه از کنکوري‌ها مباحث درسى بيشترى را خوانده و به شما نزديک‌تر مي‌شوند، و اگر نجنبيد، قطعاً از شما پيشى خواهند گرفت.

علاوه بر همه اينها، حتماً بايد انرژى کافى براى شروعى دوباره را داشته باشيد و اين توانايى را در خود ببينيد که آمادگى شروع درس خواندن حتى از همين فردا را داريد. بسيارى از پشت کنکوري‌ها خسته هستند و درس خواندن را دير آغاز مي‌کنند، و اين مساله موجب عقب افتادن آنها از ساير کنکوري‌ها مي‌شود.

انتظاراتى را که از خود داريد بخوبى ارزيابى کنيد و به ياد داشته باشيد که گاهى انتظارات اطرافيان از آنچه ما در ذهن خود داريم متفاوت است. از خود بپرسيد که انتظارات خانواده و اطرافيانتان چقدر در تصميم‌گيرى شما تاثير گذار است و آيا خواست آنها همان خواست شماست. مطميناً در چنين شرايطى نظرات نزديکان شما نيز مهم است، ولى بايد با خودتان صادق باشيد و تنها نبايد براى جلب رضايت ديگران تصميم‌گيرى کنيد. اگر آرزوى خانواده شما اين است که در رشته پزشکى قبول شويد، از خود بپرسيد که آيا واقعاً خواسته قلبى خود شما هم همين است و حاضريد که يک سال ديگر از زندگي‌تان را به خاطر قبولى در آن رشته به طور مداوم درس بخوانيد. داشتن انگيزه بالا تاثير بسيار بالايى در موفقيت سال بعد شما خواهد داشت. معمولاً افراد پشت کنکوري، انرژى و حوصله سال اول را ندارند؛ پس براى داشتن شور و حال لازم براى يک سال ديگر درس خواندن، تصميم گيرى شما بايد به انتخاب و خواست خودتان باشد و اين خواست و اراده شماست که انرژى و انگيزه لازم را براى تلاش بيشتر به شما مي‌دهد.

سرانجام پرسش آخر اين  است که: آيا تمام پشت کنکوري‌ها موفق مي‌شوند؟