روش مطالعه در ایام جمع بندی

برای جمع‌بندی تعاریف مختلف مطرح شده است و راهکارهای مختلفی بر اساس این تعاریف در اختیار داوطلبان قرار می‌دهند. نمی‌دانم آیا جمع‌بندی واژة درستی برای موضوع پیش روی شماست یا نه، ولی سعی می‌کنیم به نفع شما پیش برویم.

در حال حاضر شما با چه چیزهایی مواجه هستید که به عنوان دغدغة یک کنکوری قابل پذیرش است؟

1) حجم زیاد کتاب‌های درسی مورد سوال در کنکور سراسری
2) مباحثی که روزگاری کاملاً به آن مسلط بودید ولی امروز به امکان تست‌زنی در آنه‌ها شک دارید.
3) مباحثی که خواندید، نه طوری که دوست دارید بلکه طوری که زمان به شما اجازه داده.
4) مباحثی که نخواندید، و نمی‌دانید در جلسة کنکور 98 به کمین نشسته‌اند یا نه!

در چنین شرایطی عاقلانه ترین کار یک تغییر استراتژی مطالعاتی محسوب می‌شود.
در گذشته همیشه مباحثی را مطالعه کردید، به سراغ تست آن رفتید و نهایتاً خود را با یک آزمون محل زده‌اید. به دلیل حجم زیاد امروز برای شما مقدور نخواهد بود با همان الگو رفتار کنید. تصور کنید شما قبل از به پایان یک کتاب رسیدن چه کیفیتی از فصل یک آن در ذهن دارید؟ حال اگر کتاب به کتاب جلو برویم چه بلایی سر فصل یک کتاب اول خواهد آمد؟!
بهترین پیشنهاد برای شما استفاده از یک ابزار مناسب با یک روش سازگار مطالعاتی برای تغییر نتیجة بازی است.
مهم نیست از 4 دغدغة بالا کدام برای شما در اولویت است و اصلاً مهم نیست فکر می‌کنید در چه سطحی هستید. مهم اینه که تضمین وجود داره که اگه از همین لحظه شروع کنی، قطعاً شرایط بهتر می‌شود. به دنبال بهتر شدن باشید، احتمال دارد روزی به بهترین تبدیل شوید.

بهترین ابزار استراتژیک این ایام استفاده از تست های کنکورهای سراسری سنوات گذشته است . با مطالعه ، آزمون ، سنجش و تحلیل این آزمون ها موثرتر از هر نوع آزمون آزمایشی و یا مطالعه متون کتاب و جزوات نتیجه خواهید گرفت زیرا :

•    نگاه طراحان کنکور در سال های مختلف تفاوت چشمگیری نداشته . پس می توانیم بودجه بندی ها ، ادبیات طرح سوال ، سختی و آسانی و حتی ترتیب تست ها را به این شکل بشناسیم .
•    وقتی زمان کم داریم و حجم کارها زیاد است ، نیاز به یک استراتژی پیشروی فشرده خواهیم داشت. با این کار زوائد برنامه حذف می شود و صرفا به سراغ اصل مطلب می روید.
•    الگوی استفاده ساده است و به ذهن شما نظم و آرامش می دهد. یک شبیه سازی ساده ، راس ساعت هشت صبح یک آزمون را شروع کنید و به ترتیب موارد زیر را رعایت کنید :
o    به زمان بندی کنکور توجه کنید و به هر درس صرفا زمان مخصوص خودش را اختصاص دهید. هیچ سوالی را از قلم نیندازید و تک تک سوالات را بدون پیش داوری مطالعه کنید و سعی در حل آن داشته باشید . حتی سوالاتی که مبحث آن را بلد نیستید. شاید آنقدر ساده باشد که بتوانید با کمک حافظه تصویری خود یا حتی اطلاعات عمومی آن را حل کنید. تمام پاسخ ها را وارد پاسخبرگ کنید و وارد مرحله بعد شوید.

o    حال پاسخبرگ خود را تصحیح کلیدی کنید . بررسی کلیدی پاسخبرگ به شما کمک می کند که حجم فراوانی پاسخ در بخش های مختلف درس های مختلف را ببینید و با نگاهی هوشمندانه به دنبال راهکارهایی برای جبران نقاط ضعف بود.
بعد از یک استراحت کوتاه (حداقل یک ساعت و حداکثر 2 ساعت)، حال به تحلیل تشریحی آزمون بپردازید. مهم نیست مباحث را قبلا مطالعه کردید یا تسلط دارید یا نه. تک‌تک سوالات را با پاسخ تشریحی مطالعه کنید. طوری که حداقل اگر با همان سوال یا سوال مشابه آن مواجه شدید بتوانید بدون آموزش عمیق آن مبحث، از عهدة آن تست برآیید. تک‌تک واژه‌ها در گزینه‌ها تک‌تک‌ فرمول‌ها در پاسخنامه و… را یاد بگیرید. ممکن است این فرایند ساعات زیادی به طول انجامد. دل‌سرد نشوید. شما در گام اول از یک مسیر هستید که نیاز به صددرصد انرژی‌تان دارد.
o    در انتها به خود 2 روز فرصت دهید تا مباحث تعیین شده در جدول تحلیل آزمون را عمیق بخوانید. به عنوان مثال در آزمون اول از ادبیات واژگان 5 درس اول از ادبیات دهم، درس 2 دینی یازدهم، فعل ماضی در عربی، گرامر زبان دوازدهم در درس اول، ریاضیات تابع و … را انتخاب کرده‌اید. ترجیحاً این انتخاب بر مبنای تست‌های غلط باشد. غلط‌ها مباحثی هستند که شما تسلط نسبی در آن‌ها دارید و راحت‌تر می‌توانید به توان صدر در آن برسید. بعد از تعیین مباحث شروع به  برنامه ریزی و مطالعه آنها کنید.

موفقیت در سایه سخت‌کوشی، نظم و عادات خوب به‌دست می‌آید و نباید منتظر نتایج آنی باشیم. تفکر ماکروویوی و فست‌فودی در دنیای موفق‌ها وجود ندارد.

تکنیک های مورد نیاز دقیقه نود :

تکنیک x و – :

این تکنیک در مدیریت زمان، مکمل تکنیک زمان‌بندی در گام قبلی است. سؤالات کنکور در 3 گروه به شما رخ نشان می‌دهند! سؤالاتی که بلدید و می‌توانید از عهده آن‌ها به راحتی برآیید، سؤالاتی که بلدید ولی به دلیل پاره‌ای از ابهامات ممکن است زمانی یا انرژی زیادی را از شما بگیرد که قوانین زمان‌بندی را از بین ببرد و سؤالات گروه آخر را نیز بلد نیستید.
در این تکنیک تمرین می‌کنیم که سؤالاتی را که زمان زیادی می‌بنرد را با   و سؤالات گروه آخر با   علامت بزنیم. با این کار مانع مطالعه مجدد دوره سؤالاتی که اصلاً بلد نیستیم می‌شویم و از اضطراب کاذب پیش‌گیری کرده‌ایم.   ها هم در دوره به ما دستور بازخوانی تست‌هایی را می‌دهند که شانس حل کامل آن را داریم.

تکنیک دوقلم:

زمان شما در بخشی از سؤالات به پایان خواهد رسید. مثلاً ادبیات را در 15 دقیقه به سؤال 18 می‌رسانید. شناسایی اعداد تست‌ها در زمان‌بندی‌ها، برای چنین استراتژی آزمون بسیار مهم است. سعی کنید در انتهای زمان زیر آخرین تست خط بکشید و در انتهای آزمون با خودکار قرمز در تحلیل و تصحیح در پاسخ‌برگ خود آن تست‌ها را پاسخ دهید. در انتها آرشیو پاسخ‌برگ‌ها برای شما پیام‌های مهمی خواهند داشت.

تکنیک سوییچ:

می‌دانید که مغز انسان 2 نیمکره دارد که از 100 میلیارد نورون با 500 گرم وزن تشکیل شده. فرضیات اثبات نشده زیادی در زمینه جزیئات عملکرد این دو نیمکره وجود دارد ولی آنچه قطعی است محل محاسبات و حفظیات در مغزها تفکیک شده هستند. زمانی که شما با 4 درس عمومی به مبارزه می‌روید، حجم بیشتر فعالیت در مغز شما متمرکز بر روی حفظیات و خروجی دادن آن‌هاست. خیلی‌ها بعد از جلسه می‌گویند که بعد از عمومی‌ها انرژی‌مان تحلیل رفت و تمرکزمان را از دست دادیم و هرگز متوجه نمی‌شوند که یکی فیل آن‌ها را گاز نگرفته! سوئیچ کردن مغز از فعالیت در یک نیمکره به نیمکره دیگر اکتسابی است. شما باید تمرین کنید که مغز شما قابلیت سوئیچ کردن را با قدرت پیدا کند. تمرکز فعالیت‌ها بلافاصله بعد از عمومی‌ها به روی محاسبات ریاضی خواهد رفت. پس 2 پیشنهاد:
پیشنهاد 1: در زمان مطالعه بخشی از تست‌های هر روز را به انتهای روز موکول کنید و سعی کنید همانند آزمون با آن برخورد کنید. درس‌های همان روز را در انتهای روز پشت سرهم تست بزنید.
پیشنهاد 2: در جلسه آزمون بعد از عمومی‌ها 45 ثانیه چشم خود را ببندید و نفس عمیق بکشید.

نحوة مواجهه با تست

شاید خیلی ساده به نظر برسد ولی شما باید تعریفی برای تست داشته باشید.
تعریف: تست سوالی با 4 گزینه که در 20 ثانیه صورت آنرا می‌خوانید و راه حل را کشف می‌کنید! یعنی اگر تستی را خواندید، دوباره خواندید و باز هم متوجه خواستة آن نشدید پس احتمالاً یا (x) یا (-) باید در کنار آن زد. در واقع آن تست، تست محسوب نمی‌شود.
در نگاهی دیگر تست سوالی است با 4 گزینه که در حدود 2 خط حل می‌شود!
راه‌حل‌های بسیار طولانی به معنای این است که تست پیش روی شما، تست شما نیست. یا راه حال شما غلط است و یا این تست زمان‌گیر به آزمون شما آسیب می‌زند. با این 2 تعریف و با توجه به محدودیت زمان و فضای محاسبات در دفترچه چند قانون را مسیر تست‌زنی خود کنید.
1) مطالعة خط بر صورت تست (استفاده از مداد برای ایجاد تمرکز روی متن)
2) خط کشیدن زیر داده‌ها
3) خط کشیدن دور خواسته‌ها
4) خط کشیدن دور افعال
5) مطالعه به ترتیب هر 4 گزینه
6) شروع به حل
تمام این پروسه باید حدود 20 ثانیه طول بکشد.

مدیریت زمان:

تعاریف عمیق و پیچیده‌ای از این مفهوم گرانقدر نیاز نیست! ما صرفاً باید بتوانیم هر تست، هر درس، هر دفترچه و کل آزمون را مدیریت زمان کنیم.
در جداول آزمون عمومی و اختصاصی ابتدای این نوشتار، زمان‌بندی مرتبط با هر تست و هر درس و کل زمان را در اختیارتان قرار دادیم.
آزمون عمومی را از ساعت 8 آغاز کنید. فراموش نکنید مدیریت زمان به معنای عجله کردن نیست. با آرامش تمام به ترتیب با زمان زیر آزمون را پیش ببرید. زمان جدید را به این شکل پیش ببرید: تا 8:15 ادبیات، تا 8:13 عربی، تا 8:45 دین و زندگی و تا 9 زبان خارجی. حالا 15 دقیقه زمان آزاد دارید برای دوره که از درس ادبیات که بیشترین ضریب را دارد شروع به تکمیل آزمون کنید. داوطلبان ریاضی درس ریاضی را در 75 دقیقه، فیزیک 45 دقیقه و شیمی 30 دقیقه تکمیل کنند و به این شکل 30 دقیقه زمان دوره از درس اول دارید. تجربی‌ها ریاضی را در 40 دقیقه، زیست 30 دقیقه، فیزیک 30 دقیقه و شیمی را در 30 دقیقه انجام دهند. انسانی‌ها ریاضی را در 20 دقیقه، اقتصاد 10 دقیقه، ادبیات 25 دقیقه، عربی 20 دقیقه، تاریخ و جغرافیا 25 دقیقه، علوم اجتمای 15 دقیقه، فلسفه و منطق 20 دقیقه و روانشناسی را در 20 دقیقه انجام دهید.

استراتژی آزمون:

همه این تکنیک ها و روش دوره و آزمون دادن ها به هدف چینش استراتژی آزمون است. شما باید بدانید به کجا می روید تا مسیری برای خود ترسیم کنید. دو فرایند شناختی مهم نیاز دارید . به پرسش های زیر تک به تک پاسخ دهید :
1- از نظر علمی نقاط قوت شما کجاست؟ کدام مباحث را در آزمون ها معمولا درست می زنید؟ کدام مباحث غلط همیشگی بودند؟! کدام مباحث با سرعت بیشتری به پاسخ می رسند ؟ کدام مباحث و کدام تیپ تست ها زمانگیر هستد؟ اگر هر درس سخت باشد چه درصدی از خود توقع دارید؟ اگر آسان بود چی؟
2-بیشترین توانایی تمرکزی شما در کدام زمان قرار دارد؟ چه زمانی در حال کاهش انرژی هستید؟ چه چیزی شما را روی فرم برمیگرداند؟ (استراحت یا مصرف مواد قندی) انتهای هر درس چقدر باید دقیق تر باشید؟ ابتدای هر درس چقدر باید آرامش داشته باشید؟

نویسنده: علی نظیف