راهکارهايي براي مطالعه و برنامه‌ريزي تحصيلي (گفتار يازدهم)
آزمايش سبک‌هاي يادگيري
مطالب بسياري درباره سبک‌هاي يادگيري نوشته شده و اين مبحث اصطلاحاتي مختص به خود را کسب کرده است؛ اصطلاحاتي نظير «تجربه حقيقي»، «تصور انتزاعي»، « مشاهدات انعکاسي» و «تجربه عملي فعال» که گاهي اوقات مورد استفاده قرار مي‌گيرند، از اين قبيلند. در سطرهاي ذيل، چند روش مطالعه همراه با چند پيشنهاد درباره نحوه استفاده از هر کدام از آنها، با زباني ساده بيان شده است:
1- مشاهده کنيد و از ديگران سؤال کنيد و سپس انتخاب کنيد
شما با مشاهده نحوه عملکرد سايرين مي‌توانيد مطالب زيادي بياموزيد؛ سپس مي‌توانيد يکي از روش‌ها را که ممکن است بهترين راه براي عملکرد شما باشد، انتخاب کنيد.
2- احتمالات مختلف را بسنجيد
احتمالات مختلف را بسنجيد و سپس روش‌هايي را که براي انجام کار شما مناسب است، اصلاح کنيد و به کار گيريد. سنجيدن احتمالات مختلف، بهتر از استفاده از روشي است که شما صرفاً با آن آشنا هستيد؛ حتي اگر روش انتخابي شما مناسب‌ترين روش براي انجام آن کار باشد.
اين امکان وجود دارد که هر از گاهي به يک احتمال برخورد کنيد که واقعاً براي شما مفيد باشد؛ اما ممکن است که هيچ‌وقت آن را نيابيد.
3- سمت و سوي کار خود را تعيين کنيد
سمت و سوي کار خود را تعيين کنيد و سپس کوشش خود را براي انجام آن متمرکز کنيد. استفاده از روش فوق، براي انجام بعضي از کارهاي مطالعاتي جداً توصيه مي‌شود. داشتن هدفي استوار و گام‌هايي راسخ براي نيل به هدف، ضروري است.
4- کارهايي را که انجام آنها براي شما موفقيت‌آميز بوده‌اند، تکرار کنيد و از آنهايي که چنين نبوده‌اند، اجتناب کنيد.
همواره مرور تجربه‌هاي گذشته براي کشف اين موضوع که چه چيز به نفع شما بوده است، روش مفيدي محسوب مي‌شود. به کار بستن فنوني که به کارايي آنها اطمينان داريد، اعتماد شما را نسبت به روش مورد نظر افزايش مي‌دهد و به همين شکل، پرهيز آگاهانه از مسايلي که در گذشته براي شما خطراتي داشته است، شما را در احتراز از مشکلات ياري مي‌کند.
5- روش خود را مرحله به مرحله محاسبه کنيد
روش خود را مرحله به مرحله محاسبه کنيد، اما انعطاف خود را از دست ندهيد. انجام اين کار از لحاظ انتخاب بهترين راه، فوايدي با خود به همراه دارد؛ به علاوه، از لحاظ حفظ انديشه روشن نيز داراي مزيتي است؛ يعني، هنگامي که متوجه شديد ممکن است که استفاده از يک روش ديگر، انديشه خوبي باشد، مي‌توانيد برنامه‌هاي خود را طبق آن ايده تنظيم کنيد.
6- انديشه‌هاي مختلف را به کار گيريد و ببينيد که چه پيش مي‌آيد
انجام اين کار که يک روش روشنفکرانه است، تقريباً شبيه به اين است که همه چيز را به بالا پرتاب کنيد و ببينيد که چه اتفاقي مي‌افتد. گاهي اوقات ممکن است که به کمک روش فوق، درباره روش‌هاي ديگر مطالعه يا حتي در مورد خودتان نيز مطلب جديدي کشف کنيد.
7- خودتان را به روشي که آن را به طور اتفاقي برگزيده‌ايد، محدود نکنيد
براي انجام کارهاي مختلف، به کارگيري روش‌هاي متفاوت، سودمند است. آزمودن روش‌هاي مختلف، باعث به وجود آمدن تنوع و جذابيت در فعاليت‌هاي تحصيلي شما مي‌شود.
8- روش يک «گروه آميخته» را آزمايش کنيد !
به همراه دو يا سه تن از همکلاسي‌هاي خود، تصميم بگيريد که يک کار خاص را هر يک به کمک روشي متفاوت انجام دهيد، و سپس نتايج آنها را با يکديگر مقايسه کنيد. نتيجه حاصل از کار يک گروه، خيلي جالب‌تر از نتيجه حاصل از کار يک فرد خواهد بود.
9- وقتي به تنهايي کار مي‌کنيد، سعي کنيد که حداقل دو روش را به طور هم‌زمان به کار بنديد
انجام اين کار، مانع از جذب شدن شما و توجهتان به يک روش خيلي محدود مي‌شود. به هر حال، هنگامي که در انجام کارها به بيش از يک روش متوسل مي‌شويد، کارها بهتر انجام خواهد گرفت.
10- جعبه ابزاري از روش‌هاي گوناگون يادگيري فراهم آوريد
هر قدر تعداد روش‌هاي مختلفي که براي يادگيري آزمايش مي‌کنيد، بيشتر باشد، بهتر مي‌توانيد تصميم بگيريد که کدام‌يک از اين فنون، بيشتر از بقيه، مناسب انجام کاري خاص در موقعيتي خاص است. انتخاب بهترين روش براي انجام کارهاي مختلف، کسب مهارت بسيار مفيدي در جهت پيشرفت شماست؛ به اين معنا که شما به سرعت مي‌توانيد خود را با موقعيت‌ها و شرايط جديد وفق دهيد.
برگرفته از: 500 نکته درباره مطالعه. تاليف فيل ريس (1391). ترجمه بيتا عسگري. تهران. انتشارات مدرسه.
*هفته نامه پیک سنجش
