براي شناخت رشته‌هاي تحصيلي چه بايد کرد؟
در ادامه بحث خود در اين ستون، که به منظور راهنمايي داوطلبان مجاز به انتخاب رشته تحصيلي آزمون سراسري سال جاري تقديم خوانندگان عزيز مي‌شود، به رشته‌هاي تحصيلي و ابزارهاي شناخت آنها خواهيم پرداخت.
در اين مرحله، داوطلب بايد نسبت به شناخت صحيح و واقع‌بينانه از رشته‌هاي دانشگاهي مرتبط با گروه يا گروه‌هاي آزمايشي آزمون سراسري که در آن شرکت کرده است، اقدام نمايد تا، ضمن کسب آگاهي لازم و اطلاعات کافي در زمينه رشته‌هاي مورد نظر، با آمادگي کامل و به دور از هرگونه هيجان ممکن، اقدام به انتخاب رشته‌هاي تحصيلي در موعد مقرر نمايد.
به همين منظور، لازم است که داوطلب در مهلت اعلام نتايج اوليه آزمون سراسري و انتخاب رشته، با ياري گرفتن از مواردي که به اختصار در سطور زير توضيح داده خواهد شد و جمع‌بندي نتايج شناخت خود از رشته‌هاي تحصيلي، که از طريق به کارگيري اين موارد و … کسب مي‌کند، اقدام به انتخاب رشته نمايد.
مجموعه آثاري که در مورد معرفي رشته‌هاي تحصيلي دانشگاهي تاليف يا تدوين گرديده‌اند، پُر شمار نيستند، اما مطالعه همين عناوين محدود، غنيمت است و براي ما اين فرصت را فراهم مي‌آورد که در اين وقت کم، با مطالعه آنها شناختي نسبي از رشته‌هاي مورد نظر خود را به دست آوريم و هنگام پُرکردن فرم انتخاب رشته تحصيلي، مفاد اين کتاب‌ها را مدّ نظر داشته باشيم؛ بدين منظور مي‌توان با مراجعه به کتابخانه‌هاي عمومي يا دانشگاهي و همچنين کتابفروشي‌هاي معتبر يا جست‌وجو در اينترنت، از عناوين منتشر شده در اين زمينه اطلاع پيدا نمود و اقدام به تهيه و مطالعه آنها کرد.
از ديگر منابع قابل استفاده و بسيار مفيد در زمينه انتخاب رشته‌هاي تحصيلي، پايگاه‌هاي اطلاع‌رساني (سايت‌هاي اينترنتي) دانشگاه‌هاي کشور است.
خوشبختانه با گسترش روزافزون فناوري اطلاعات در کشور و به روز بودن اين پايگاه‌ها، مي‌توان با مراجعه به آنها، از آخرين اخبار و آگاهي‌هاي لازم در اين زمينه بهره‌مند شد و اطلاعات لازم را راجع به رشته‌هاي تحصيلي کسب کرد.
مراجعه به سايت دانشگاه‌ها مزاياي ديگري را براي داوطلبان نيز در بردارد؛ از جمله مهم‌ترين اين موارد آن است که داوطلبان مي‌توانند با پيشينه و تاريخچه تاسيس رشته‌هاي تحصيلي، گروه‌هاي آموزشي، دانشکده‌ها، پژوهشکده‌ها و مؤسسات تحقيقاتي وابسته به هر دانشگاه و خود دانشگاه و همچنين اعضاي هيات علمي، گروه‌هاي آموزشي و دانشکده‌ها و مراکز وابسته به دانشگاه مورد نظر خود و عناوين و دروس و واحدهاي درسي هر رشته و … آشنا شوند و اطلاعات سودمندي را در اين موارد نيز به دست آورند.
دربارۀ رشته‌هاي تحصيلي مورد علاقه نيز مي‌توان با دانشجويان، استادان، فارغ‌التحصيلان يا شاغلان مرتبط با هر رشته، که آگاهي‌ها و اشراف لازم براي پاسخگويي به پرسش‌هاي داوطلبان در زمينه رشته تحصيلي، بازار کار رشته مورد نظر و … داشته باشند، در اين فرصت کوتاه مذاکره کرد و اطلاعات کاملي را در زمينه‌هاي پيشگفته از آنها دريافت نمود.
همچنين داوطلب مي‌تواند با مطالعه دقيق روي مجموعه‌اي از رشته‌هاي دانشگاهي مرتبط با گروه يا گروه‌هاي آزمايشي که در آن شرکت کرده و با در اختيار قرار دادن اطلاعاتي که تاکنون راجع به شناخت اين رشته‌ها کسب کرده است، به اعضاء خانواده (پدر، مادر، خواهر يا برادر)، به مشورت با آنها پرداخته و از آنها ياري بجويد.
تجربه تحصيلي ساير اعضاي خانواده، به ويژه برادر يا خواهر بزرگتر، که به فاصله چند سال قبل از ما در يکي از رشته‌هاي تحصيلي مشغول به تحصيل بوده‌اند و در حال حاضر يا فارغ‌التحصيل رشته خود هستند و يا آنکه ترم‌هاي پاياني تحصيلات خود را مي‌گذرانند، نيز مي‌تواند در اين زمينه مشاور خوبي براي ما بوده و در اين امر راهگشا باشد؛ همچنان که تجارب و دستاوردهاي پدر و مادر تحصيل‌کرده نيز در اين مورد، بسيار گرانبهاست و مي‌تواند ما را در چگونگي انتخاب رشته صحيح و شناخت رشته‌هاي تحصيلي ياري نمايد.
براي آشنايي با رشته‌هاي تحصيلي مختلف، مي‌توان از تجارب و آموخته‌هاي دبيران و مشاوران آموزش و پرورش نيز سود برد؛ زيرا اين افراد، به لحاظ مسؤوليت خطيري که در زمينه مسايل آموزشي در جامعه ايفا مي‌کنند، مي‌توانند در ارايه اطلاعات و آگاهي‌هاي مفيد در مورد انتخاب رشته نيز به ما به بهترين شيوه ممکن ياري نمايند.
اين قشر از جامعه، به خاطر سر و کار داشتن با چندين نسل از دانش‌آموزان با روحيات مختلف، گنجينه پرحاصلي از تجارب ارزشمند در زمينه‌ها و گرايش‌هاي مختلف آموزشي و تحصيلي همراه خود دارند که مي‌تواند سخاوتمندانه در اختيار داوطلبان آزمون‌هاي سراسري قرار گيرد و به آنها به طور قابل توجهي در زمينه انتخاب رشته ياري نمايد.
علاوه بر موارد پيشگفته، استفاده از هر مورد ديگري که بتواند به شناخت و آشنايي بيشتر و آگاهانه‌تر ما از رشته‌هاي تحصيلي منجر شود، نيز در اين زمينه مفيد فايده خواهد بود.
حاصل بحث آنکه، از آنجايي که انتخاب رشته، موضوعي حياتي در زندگي يک داوطلب آزمون سراسري به شمار مي‌آيد و با تمام ابعاد زندگي او سر و کار دارد، شناخت رشته‌هاي تحصيلي نيز ضرورت حياتي و انکار ناپذير براي وي به شمار مي‌آيد و بايد، ضمن شناخت دقيق آنها، در نهايت دقت و به بهترين شيوه ممکن، انتخاب رشته کرد؛ چرا که يک انتخاب نادرست، مي‌تواند بر آينده تحصيلي، شغلي و حتي گاهي بر زندگي خصوصي و شخصي هر يک از داوطلبان نيز تاثيرگذار باشد.
نکته مهم ديگر در زمينه آشنايي با رشته‌هاي تحصيلي، اين است که نبايد در حين انتخاب رشته، به رؤياپردازي مشغول شد و از واقعيت‌هاي موجود دربارۀ هر رشته، چشم‌پوشي و دوري کرد؛ بلکه بايد با واقع‌بيني، آينده‌نگري و دور انديشي هر چه بيشتر، در اين مورد اقدام نمود تا به نتيجه مطلوب خود دست پيدا کرد.
آخرين بررسي‌هاي علمي و پژوهشي در مورد انتخاب رشته تحصيلي، نشان مي‌دهد آن دسته از داوطلباني که براساس شناخت توانايي‌ها، مهارت‌ها، ارزش‌ها، استعدادها، علايق و ويژگي‌هاي شخصيتي خود، و همين طور با اشراف کامل بر رشته‌هاي دانشگاهي و در نظر گرفتن تناسب آن رشته يا رشته‌ها با صفات فردي‌شان، اقدام به انتخاب رشته مي‌کنند، بسيار موفق‌تر از کساني هستند که فقط بر مبناي رتبه خود در آزمون سراسري يا القايات ديگران، و يا براي رسيدن به عناوين خاص و … دست به انتخاب رشته تحصيلي مي‌زنند؛ بنابراين، تنها به منظور قبولي در دانشگاه يا رسيدن به عناوين خاص و … انتخاب رشته نکنيد و علايق، توانايي‌ها و استعدادهاي خود را در اين انتخاب بسيار مهم زندگي‌تان، نيز در نظر داشته باشيد.
