از همین امروز ماشین حساب را کنار بگذارید !
2400 سال پیش از میلاد مسیح، چرتکههای چوبی در امپراتوری بابل، اولین نمونههای ماشین حساب در جهان بودند؛ دستگاهی که به مرور زمان پیشرفت کرد تا زمان پاسکال که وی توانست ماشین حسابی بسازد که با موفقیت، عددهای چند رقمی را با هم جمع یا از هم کم میکرد، و در نهایت سال 1878 “چه بی شف”عضو آکادمی و ریاضیدان برجسته روس، ماشینی ساخت که خیلی به ماشین حسابهای امروزی شبیه بود،و بالاخره امروزه ماشین حسابهای نوین، تلفیقی از ماشین حساب و رایانه هستند؛ ابزاری که در عصر حاضر، بسیاری از مهندسان و حسابدارها، بدون آن خود را دست بسته و ناتوان حس میکنند و استفاده از آن را یک ضرورت اجتناب ناپذیر میدانند.در واقع امروزه تقریباً هر کسی که در مرحلهای از زندگی با محاسبه سر و کار دارد، از ماشین حساب در انجام آنها استفاده میکند.
در مدارس و امتحانات مدارس و دانشگاهی نیز امکان استفاده از ماشین حساب وجود دارد، و حتی عدهای اعتقاد دارند در کلاسهایی که از ماشین حساب استفاده میشود، دانش آموزان دید بهتری نسبت به ریاضی دارند و در مقایسه با کلاسهایی که از ماشین حساب استفاده نمیکنند، علاقه بیشتری به ریاضی نشان میدهند و در حل مساله، جدیتر و مطمینتر هستند؛ اما استفاده از این دستگاه مفید در آزمون سراسری ممنوع است؛ زیرا هدف آزمون سراسری، سنجش سرعت، دقت و دانش داوطلب است و ماشین حساب در سادهترین نوع خود، در آزمون سراسری، سرعت و دقت یک داوطلب را افزایش میدهد و در انواع پیشرفته آن، با رسم انواع نمودار میتواند در ارتقاء دانش داوطلب نیز بسیار نقش داشته باشد و در واقع پاسخ صحیح سؤال تستی را ارایه دهد.حال اگر داوطلبی عادت به محاسبات ذهنی نداشته باشد، نمیتواند در فرصت محدود آزمون سراسری، محاسبات ریاضی و بخصوص فیزیک و شیمی را انجام دهد.
کسانی که به استفاده از ماشین حساب عادت کردهاند و در خانه یا مدرسه بدون استفاده از آن، مساله ای را حل نمیکنند، باید توجه داشته باشند که محاسبات اعشاری زمان بر است و فضای کنکور و اهمیت آزمون سراسری باعث میشود که دقت و تمرکز آنها نیز کمتر و در نتیجه احتمال اشتباهشان بیشتر گردد.بدون اغراق میتوانیم بگوییم که تمام داوطلبان کمابیش از این امر باخبر هستند، اما تصور میکنند که میتوانند در یک یا دو ماه مانده به کنکور، ماشین حساب را کنار بگذارند و سرعت و دقت لازم را برای محاسبات کسب کنند؛ این در حالی است که تمام داوطلبان برتر آزمون سراسری، اگر ماشین حساب را از سال اول متوسطه کنار نگذاشتهاند، حتماً از ابتدای سال چهارم به آن پشت کرده و در تمام محاسبات، اعم از ساده و دشوار یا کوتاه و زمان بر، به ذهن خود و قلم و کاغذ تکیه کردهاند.برای مثال، پژمان شهبازی، رتبۀ یک گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی آزمون سراسری سال 94، در این زمینه میگوید:
«به خاطر ندارم که از ماشین حساب برای حل یک سؤال استفاده کرده باشم؛ چون نمیشود که یازده ماه از سال چهارم را با ماشین حساب کار کرد و ماه آخر آن را کنار گذاشت؛ اصلاً به نظر من، یکی از مهمترین دلایل تست زدن، سرعت در محاسبات است و من برای این مساله ارزش بسیاری قایل بودم.»علی عجم، رتبۀ 2 گروه آزمایشی علوم تجربی آزمون سراسری سال 92، نیز در این باره میگوید:
« از سال دوم کاملاً کنارش گذاشته بودم؛ چون معتقد بودم که استفاده کردن از ماشین حساب، یعنی گول زدن خودم. کنکوریها باید قبول کنند که همه با محاسبات مشکل دارند؛ اما باید یاد بگیرند که بدون استفاده از ماشین حساب تست بزنند؛ در غیر این صورت، نمیتوانند در زمان تعیین شده، یک تست را حل کنند.»روژان ربانی، رتبۀ 7 گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی آزمون سراسری سال 91، نیز میگوید: «از سال اول دبیرستان، ماشین حساب را کنار گذاشتم؛ در ضمن جواب تقریبی هم در نمیآوردم و هر مساله را تا آخر حل می کردم تا تمرینی برای بالا رفتن سرعت و دقتم باشد.»بار دیگر میگوییم دانشآموزانی که به دلیل کمبود وقت و برای رسیدن سریع به جواب آخر، از ماشین حساب استفاده میکنند، در روز برگزاری آزمون سراسری دچار چالش میشوند و گاه حتی از پس یک حساب معمولی نیز برنمیآیند؛ پس به هیچ وجه از ماشین حساب استفاده نکنید؛ حتی اگر تعداد تستی که حل میکنید کم باشد؛ زیرا این امر ذهنتان را برای محاسبات ذهنی تنبل میکند. پژمان شهبازی، رتبۀ یک گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی آزمون سراسری سال 94: نمیشود که یازده ماه از سال چهارم را با ماشین حساب کار کرد و ماه آخر آن را کنار گذاشت .
* هفته نامه پیک سنجش