چگونه تحليل آزمون کنيم؟

يشتر داوطلبان آزمون سراسري، قبل از کنکور، در آزمون‌هاي آزمايشي، که از سوي مؤسسات مختلف يا خود مدارس برگزار مي‌شود، شرکت مي‌کنند تا براي شرکت در آزمون سراسري آمادگي لازم را کسب کنند (هرچند به خاطر شرايط روز و خطر شيوع بيماري کرونا، از رونق اين آزمون‌ها کاسته شده است)؛ اما متاسفانه تعداد قابل توجهي از داوطلبان به تحليل آزمون بي‌توجه هستند و به همين دليل، بهرۀ چنداني از آزمون‌هاي متعددي که مي‌دهند، نمي‌برند.

 

آنها آزمون مي‌دهند و بعد با توجه به نتيجۀ خوب يا بد آزمون، چند روزي را با حال خوب يا بد سپري مي‌کنند و بعد براي آزمون بعدي آماده مي‌شوند، و در نهايت، با اينکه آزمون‌هاي آزمايشي زيادي داده‌اند، از وضعيت علمي و روحي خود هيچ اطلاعي ندارند و به همين دليل تصور مي‌کنند که براي به دست آوردن يک نتيجۀ خوب در آزمون سراسري، بايد شانس داشت؛ چون هيچ چيز قابل پيش‌بيني نيست!

 

اما واقعيت اين است که وقتي شما دليل خوب يا بد دادن آزمونتان را ندانيد، نمي‌توانيد براي آزمون يا آزمون‌هاي بعدي خودتان برنامه‌ريزي داشته باشيد، و در نهايت، بهترين کارکرد خود را در آزمون سراسري ارايه دهيد.

 

بسياري از اوقات داوطلبان از نتيجه آزمون آزمايشي خود متعجب مي‌شوند؛ براي مثال، مي‌گويند که وقتي آزمون مي‌دادم، فکر مي‌کردم به تمام سؤال‌هاي معارف جواب صحيح داده‌ام و حالا علت کسب اين درصد پايين را نمي‌دانم. زماني که از آنها پرسيده مي‌شود که آيا تحليل آزمون کرده‌ايد، يا پاسخ منفي مي‌شنوي يا به شما يک تحليل سرسري ارايه مي‌کنند که فايده‌اي ندارد؛ اين در حالي است که تمام مشاوران و دبيران مجرب، معتقدند که تحليل آزمون، بسيار مهم‌تر از شرکت در خود آزمون است.

 

اما چگونه تحليل آزمون کنيم تا بهرۀ لازم را از آن ببريم. در سطور زير، به نکات مهمي که در يک تحليل بايد به آن نکات توجه داشت اشاره مي‌کنيم.

 

مهم‌ترين کاري که بعد از شرکت در هر آزمون بايد انجام دهيد، بررسي دقيق تک به تک سؤال‌هاست؛ يعني حتي سؤال‌هايي را که به آنها صحيح پاسخ داده‌ايد، بررسي کنيد تا اگر نکته‌اي دارد که شما هنگام آزمون به آن توجه لازم را نداشته‌ايد يا به طور اتفاقي سؤالي را صحيح پاسخ داده‌ايد، متوجه شويد، و اگر نکته‌اي مهم و کليدي در  سؤال مورد نظر است، آن نکته را در دفترچه يادداشتي که به همين منظور تهيه کرده‌ايد، بنويسيد؛

 

در ضمن، گاهي در پاسخنامه‌تان شما به راه حلي برخورد مي‌کنيد که ساده‌تر است يا زمان کمتري مي‌برد. آشنايي با اين راه حل‌ها، در آزمون سراسري بسيار مهم است. اين کار را براي بررسي سؤال‌هايي که به آنها پاسخ نداده يا به آنها پاسخ اشتباه داده‌ايد نيز انجام دهيد.

 

از سوي ديگر، وقتي شما تمام سؤال‌ها را بررسي مي‌کنيد، با نقاط قوت خود نيز آشنايي بيشتر و دقيق‌تري پيدا مي‌کنيد و مي‌توانيد روي آنها سرمايه گذاري ويژه‌اي کنيد.

 

 

اگر تستي را غلط زده‌ايد، بررسي کنيد و علت آن را بيابيد؛ آيا دليل غلط زدن تست اين بوده است که مبحثي را که از آن مبحث تست طرح شده است، بلد نبوده‌ايد؟ آيا به نکتۀ کليدي سؤال دقت نکرده بوديد و در واقع علت غلط زدن شما، بي‌دقتي در خواندن سؤال يا گزينه‌ها بوده است؟

 

آيا در محاسبات مشکل داشته‌ايد؟

 

بعد از يافتن دليل، آن را در کنار سؤال يادداشت کنيد و حتماً در دفترچه يادداشت خود، براي رفع اشتباه يا مشکلات موجود، برنامه‌ريزي داشته باشيد تا در زمان مناسب، اقدام به رفع مشکل موجود بنماييد.

 

همچنين اگر به سؤالي پاسخ نداده‌ايد، علت آن را بررسي کنيد؛ براي مثال، شايد علت آن، سرعت کم شما در پاسخگويي به سؤال‌ها باشد و اينکه شما در زمان تعيين شده نتوانسته‌ايد به سؤال مورد نظر پاسخ دهيد؛ يا امکان دارد که شما به مبحثي که از آن سؤال طرح شده بود، مسلط نبوده‌ايد يا در برنامه مطالعاتي خود هنوز آن مبحث را مطالعه نکرده‌ايد. همچنين امکان دارد که متوجه مفهوم سؤال نشده باشيد و …

 

در هر صورت، بعد از بررسي هر سؤال و ذکر کردن علت عدم پاسخگويي به هر سؤال در کنار آن، شما ديد دقيق‌تر و کامل‌تري نسبت به وضعيت خود در آزمون مورد نظر خواهيد داشت، و اگر چهار يا پنج آزمون را به همين صورت بررسي کنيد، مي‌توانيد متوجه شويد که بيشترين دليل غلط جواب دادن يا عدم پاسخگويي شما به برخي از سؤالات چيست؛ آن وقت مي‌توانيد برنامه‌ريزي درستي براي رفع مشکل يا مشکلات موجود خود داشته باشيد.

 

گاهي شما يک سؤال را با شک و ترديد پاسخ داده‌ايد. در اين مورد، چه به آن سؤال، درست پاسخ داده باشيد و چه غلط، بايد روي مبحث مورد نظر، بيشتر وقت بگذاريد تا از مرحله ترديد به قطعيت برسيد.

 

گاهي نيز شما متوجه مي‌شويد که به دليل عدم آمادگي روحي، نتيجۀ خوبي کسب نکرده‌ايد؛ براي مثال، متوجه مي‌شويد که شب قبل از آزمون، خوب نخوابيده‌ايد و براي همين سر جلسة آزمون تمرکز لازم را نداشته‌ايد يا چون صبحانه نخورده‌ايد، براي سؤال‌هاي محاسباتي، ذهنتان هنگام پاسخگويي به سؤال‌ها، به خوبي ياري‌تان نمي‌داده است، و بالاخره اينکه بيش از حد درگير نتيجۀ آزمون هستيد و براي همين دقت لازم را در حين آزمون نداريد. با تحليل آزمون، شما مي‌توانيد به اين نقاط ضعف خود نيز آگاه شويد و راهکار مناسبي را براي رفع آنها بيابيد.

 

 

 

ممکن است که سؤالات آزمون، استاندارد نبوده و بيش از اندازه سخت طرح شده باشند؛ پس اگر آزموني را بد داديد، همه تقصيرها را گردن خودتان نيندازيد. همچنين امکان دارد که سؤال‌هاي يک آزمون، ساده‌تر از حد استاندارد باشد و شما رتبه و درصد خوبي کسب کنيد، و البته اين رتبه و درصد هم روايي لازم را نخواهد داشت.

 

 

اشتباه، بخش لازم يادگيري است. مهم‌ترين کاري که براي يادگيري پس از آزمون مي‌توانيد انجام دهيد، يادگيري از پاسخ‌هاي اشتباهتان است. قبل از برگزاري آزمون‌هاي جامع و امتحانات مدرسه، يک بار ديگر به سراغ اين سوال‌ها برويد و ببينيد که بعد از گذشتن چند هفته يا يک ماه، آيا مي‌توانيد به اين سؤال‌ها صحيح پاسخ دهيد.

 

اگر باز هم به اين پرسش‌ها اشتباه پاسخ داديد، بايد بيشتر مطالعه کنيد تا بالاخره يادگيري ناقصتان به يادگيري کامل تبديل شود. توجه داشته باشيد که  اشتباهاتتان، چراغ راهنماي شما براي مطالعه‌هاي بعدي است، و اگر شما تا روز برگزاري آزمون سراسري، آزمون‌هاي آزمايشي را خوب تحليل کنيد و تصميم‌هاي درستي براي رفع اشتباهات و ضعف‌هاي خود بگيريد، مي‌توانيد به درصدهاي بالايي در دروس مختلف دست پيدا کنيد.