تجربة دیگر داوطلبان، به مثابه چراغِ راه

حتماً تا به حال برای شما هم پیش آمده است که برای انجام کارهای مختلف، با اطرافیان خود مشورت کنید. بسته به اهمیت و ارزشی که کار مورد نظر و نتیجه‌اش برای هر فردی دارد، وقت متفاوتی را برای مشورت و استفاده از تجربه دیگران صرف می‌کند. استفاده از تجربه اطرافیان یا حتی تجربه‌های گذشته خودمان، به ما کمک می‌کند تا علاوه بر اینکه برخی از اشتباهات را مرتکب نشده یا تکرار نکنیم، زودتر، راحت‌تر و با صرف انرژی و زمان کمتری به هدفمان نایل شویم. استفاده از تجربه‌های گذشته خودمان یا دیگران، مقوله‌های متفاوتی را در بر می‌گیرد: از دیدن یک فیلم، انتخاب یک خیاط، مطالعه یک کتاب، حتی مسیری که برای رفتن به یک محل انتخاب می‌کنیم و …. در کنکور دادن هم، استفاده از تجربه دیگران، یکی از بهترین کارهایی است که می‌تواند کمک مؤثری به آزمون و کسب نتیجه بهتر شما داشته باشد؛ البته به شرطی که شما از این تجربه تلخ یا شیرین به نحو مطلوبی استفاده کنید. در این مقاله قصد داریم تا شما عزیزان را با مهم‌ترین تجربه‌های دوستان خوب داوطلب که در سال‌های قبل، در آزمون سراسری شرکت کرده‌اند، آشنا کنیم. امیدواریم که شما عزیزان هم با مطالعه این تجربه‌ها و به کار بستن آنها بتوانید به موفقیت بیشتری دست پیدا کنید.

1- دی ماه را دریابید

از آنجایی که این ایام، زمان برگزاری امتحانات دی ماه است و بسیاری از داوطلبان عزیز هم مشغول دادن امتحانات هستند، تصمیم گرفتیم که اولین تجربه را با تجربه امتحانی شروع کنیم. سامان که سال قبل با یک رتبه خوب در کنکور قبول شد، به اهمیت امتحانات دی ماه اشاره می‌کند. او می‌گوید که برعکس نظر بسیاری از کنکوری‌ها، امتحانات نه تنها باعث نمی‌شود تا وقت داوطلب بیهوده از بین برود، بلکه یک توفیق اجباری و کمک مؤثر به داوطلبان برای مطالعه بهتر بعضی از درس‌هاست؛ زیرا با اینکه در مطالعه تشریحی، بیشتر روی کلیات دروس متمرکز می‌شویم، اما برای تست زدن، دانستن همان کلیات هم، لازم به نظر می‌رسد؛ از طرف دیگر، در سال‌های اخیر، توجه ویژه‌ای به یادگیری مفاهیم از طریق کتاب‌های درسی، به عنوان مهم‌ترین منبع طرح سؤالات کنکور، شده است؛ به همین دلیل، تشریحی خواندن دانش‌آموزان از طریق کتاب‌های درسی، تاثیر شگرفی در بهبود یادگیری آنها داشته است. در ایام امتحانات، خوب درس خواندن و تشریحی خواندن کتاب درسی، نتیجه کار را در کنکور بهبود می‌بخشد؛ به علاوه باعث می‌شود که مفاهیم پایه‌ای و اصلی کتاب، که گاهی داوطلبان از آن براحتی غفلت می‌کنند، به صورت دقیق مطالعه شود؛ پس اگر شما در روزهای امتحان و در مطالعه هر درسی، بخوبی در مطالب عمیق شوید، مطمین باشید که بخش بزرگی از مشکلات شما در تست زنی در کنکور در همان درس‌ها از بین خواهد رفت.

2- امیدوار باشید

نوشین، که در حال حاضر به عنوان یک داوطلب پشت کنکوری به سختی و با جدیت، مشغول مطالعه و آمادگی برای آزمون سراسری است، به این نکته اشاره می‌کند که در هر کاری و هر تصمیمی که می‌گیرید، امید از مهم‌ترین عوامل پیشرفت و رسیدن به هدف است. او با دریغ و افسوس نسبت به سال قبل، می‌گوید که برخی از اطرافیانش با طرح موضوعات مختلف، انگیزه و امید او را برای قبولی در کنکور سال قبل تخریب کرده و از بین بردند. نوشین با وجود برنامه خوبی که داشت، به دلیل اینکه روحیه و امید لازم را برای رسیدن به هدف نداشت، پیوسته به این فکر می‌کرد که موفق نخواهد شد، و همین عامل باعث ‌شد تا میزان مطالعه و یادگیری او کم و کمتر شود و در نهایت او بپذیرد که در آزمون سراسری گذشته توان رقابت با داوطلبان را ندارد و باید بخت خود را در سال آینده بیازماید؛ اما وی پس از برگزاری کنکور، متوجه شد دوستانی که در شرایط درسی مشابه او بودند، ولی با جدیت و انگیزه کافی درس خوانده و امید خود را برای رسیدن به هدف از دست نداده بودند، موفق شدند تا در رشته‌ها و دانشگاه‌های مورد نظر خود به تحصیل بپردازند. نوشین، که اکنون با انگیزه و انرژی فراوان، خود را آماده کنکور می‌کند، ادامه می‌دهد که “موتور حرکت هر هدفی، امید است، و وقتی امید نداشته باشید، نمی‌توانید بخوبی درس بخوانید و اصلاً مطالب را یاد بگیرید. همیشه به خود بگویید که در شرایط خوب درسی قرار دارید و اگر خوب درس بخوانید به آرزوها و اهداف خود خواهید رسید. همین موضوع باعث می‌شود که بیشتر و بهتر درس بخوانید و مطالب هم بخوبی و برای مدت زمان بهتری در ذهن شما بماند.” او معتقد است که” برای داشتن امید کافی است که دیگران را از ذهن خود حذف کنید، با خودتان رقابت کنید و به این موضوع اصلاً اهمیت ندهید که دوستانتان، مطالب را چند بار دور کرده‌اند؛ بلکه فقط و فقط با انگیزه پیش بروید و نتیجه کار را به خدا واگذار کنید.”

3- برای شنیدن، سراپا گوش باشید

امین به عنوان یک داوطلب پشت کنکوری از تجربه خود می‌گوید؛ از اینکه در سال آخر، به جای اینکه از معلم و درس‌هایی که او می‌دهد، استفاده کند، وقت خود را در کلاس، صرف بازیگوشی و صحبت با دوستانش می‌کرد و این مباحث را در زمان دیگری مطالعه می‌نمود. همین موضوع باعث می‌شد تا وقت بیشتری از امین صرف یادگیری مطالبی شود که قبلاً درس داده شده بود.

پیشنهاد امین، با توجه به این تجربه، آن است که برای صرف وقت کمتر به منظور فراگیری دروس و یادگیری بهتر و ماندگارتر، دانش‌آموزان کنکوری، حتماً سعی کنند که قبل از کلاس، نگاهی سطحی و سریع به مطالبی که احتمالاً دبیرشان قرار است درس بدهد، بیندازند. انجام این کار باعث می‌شود که دانش آموز، سر کلاس، درس را خیلی بهتر بفهمد و به درس، خوب گوش داده و از مطالبی که دبیر تدریس می‌کند، نت‌برداری کند و بعد از کلاس، چشم‌اندازی کلی از درس داده شده داشته باشد تا بتواند درس را بخوبی برای کنکور در خاطر نگه دارد.

4- بی‌رحم باشید !

نازنین می‌گوید: “وقتی که تصمیم گرفتم برای کنکور مطالعه کنم، فهرستی از تمام دروس تهیه کردم و در برنامه درسی خودم برای همه آنها زمانی را برای مطالعه آنها آدر نظر گرفتم؛ اما کم کم متوجه شدم که برخی از موضوعات و درس‌های مهم را بخوبی نمی‌فهمم یا اصلاً یاد نمی‌گیرم؛ در حالی که در بعضی از درس‌های دیگر، با اینکه در گذشته در آن دروس ضعف داشتم، یادگیری خوبی دارم؛ بنابراین، برای اینکه بتوانم از زمانی که در دست دارم بهترین استفاده را ببرم، با توجه به بودجه‌بندی سؤالات کنکور، برخی از مباحث سخت را، که نمی‌توانستم خوب یاد بگیرم و کمتر در کنکور از آنها سؤال داده می‌شد و همچنین برخی از مباحث مهم را هم، که برایم سخت بود و یادگیری آن مباحث، مستلزم صرف زمان و انرژی زیادی می‌شد، حذف کردم و به جای آن، وقتم را صرف یادگیری مطالب مهمی کردم که می‌توانستم آن مطالب را در مدت باقی مانده بخوبی بخوانم.” او با لبخند ادامه داد: همین بی‌رحمی من! باعث شد که کنکور را بخوبی گذرانده و با یک رتبه خوب به هدفم برسم”.

5- عید کنکوری داشته باشید

آرش، رتبه خیلی خوبی در گروه آزمایشی علوم تجربی به دست آورد و موفق شد که در رشته دندانپزشکی پذیرفته شود. او رمز موفقیت خود را در این می‌داند که از تمام لحظات خود بخوبی استفاده کرد و اجازه نداد تا وقتش، بیهوده تلف شود؛ اما به عنوان مهم‌ترین تجربه‌اش، که وی را در رسیدن به هدف، بسیار کمک کرده است، توجه ویژه به تعطیلات عید نوروز را به همه داوطلبان توصیه می‌کند. او اشاره می‌کند که از یک ماه قبل از فرا رسیدن عید نوروز، برای این ایام برنامه‌ریزی کرده و یک هفته مانده به سال جدید، برنامه خود را طبق آخرین شرایط درسی‌اش تغییر داده است. وی تمام مدت عید را، به جز روز اول که مشغول استراحت و دید و بازدید نوروزی بود، به مطالعه دروسی گذراند که مهم بودند، و به این ترتیب موفق شد که از بسیاری از داوطلبان پیشی بگیرد.

آرش معتقد است با اینکه دوره تعطیلات عید، کوتاه است، اما از آنجایی که مدارس تعطیل است و بسیاری از داوطلبان هم برنامه خوبی برای این ایام ندارند یا نمی‌توانند برنامه خود را بخوبی مدیریت کنند، افرادی که بتوانند در ایام عید نوروز بخوبی درس بخوانند، می‌توانند کاستی‌های خود را در این ایام جبران کنند یا بخشی از مطالب مهم را مرور نمایند؛ پس از همین الان به خاطر داشته باشید که ایام نوروز را بیشتر به درس خواندن اختصاص دهید؛ زیرا وقت برای تفریح و دید بازدید، همیشه وجود دارد.

6- ماه مهم خرداد

سارا معتقد است یکی از اشتباهاتی که باعث شد او با وجود تلاش و مطالعه بسیار نتواند نتیجه خوبی در کنکور سال قبل به دست بیاورد، این است که از اهمیت دوره جمع بندی و مرور در خرداد ماه، غافل شد. وی به جای اینکه مثل سایر داوطلبان موفق، با یک برنامه‌ریزی خوب، به استقبال دوره جمع‌بندی در خرداد برود، تا یک هفته قبل از کنکور به مطالعه مطالب جدید پرداخت؛ زیرا احساس می‌کرد، با توجه به حجم مطالبی که تا اردیبهشت خوانده است، نمی‌تواند به تست‌های کنکور جواب دهد. همین موضوع باعث شد تا او بسیاری از مطالب و کتاب‌هایی را که قبلاً خوانده بود از یاد ببرد و نتیجه خوبی از آزمون سراسری سال گذشته نگیرد.

سارا، که الان با دیدی بسیار بهتر و برنامه‌ریزی عالی، مشغول مطالعه برای کنکور است، به همه داوطلبان توصیه می‌کند که در مدت باقی مانده تا عید، همه مطالب مهم را یک بار مطالعه و خلاصه‌برداری کنند و بعد از عید به عمومی‌ها بیشتر بپردازند، و نکته مهم تر اینکه تا حد ممکن، زمان را به تست‌زنی و مرور مطالبی که قبلاً خلاصه‌برداری شده است اختصاص دهند؛ در این میان، به توصیه سارا، که مورد تایید همه مشاوران نیز هست، کنکوری‌ها باید بتوانند در خرداد ماه، کار جمع بندی را به اتمام برسانند.

7- آزمودن قبل از آزمون

فرید، یکی از کنکوری‌های موفق سال قبل است. او، که در رشته روان‌شناسی تحصیل می‌کند، راز موفقیت خود را در تست‌زنی‌های بموقع و اصولی می‌داند. فرید معتقد است که تست زنی و رفع اشکال‌هایی که بعد از تصحیح تست‌ها انجام می‌داد، باعث شد تا وی با دید بهتری نسبت به سؤالات در جلسه کنکور حاضر شود. فرید اشاره می‌کند که او برای کسب نتیجه بهتر، چند بار تست زنی می‌کرد: اول، بعد از مطالعه دروس و در پایان هفته به تست‌زنی یک مبحث می‌پرداخت تا بداند که در کدام قسمت آن مبحث اشتباه دارد و کدام مطالب را بخوبی متوجه شده است، و در پایان ماه یا اتمام یک کتاب هم، فرید مبادرت به تست زنی می‌کرد. بعد از اتمام تست زنی، فرید، موارد اشکال و نکات مهم تست را، که متوجه نشده بود، در دفترچه خلاصه‌برداری یادداشت می‌کرد تا در فرصت مناسب، بخصوص در دوره جمع‌بندی، مطالعه کند. در هفته‌های پایانی نیز فرید تلاش کرد تا خود را در موقعیت کنکور قرار داده و مشابة جلسة کنکور، تست سرعتی از همه کتاب‌ها بزند. وی بعد تست‌ها را تصحیح کرده و به مطالعه نقاط اشکال خود و رفع آنها می‌پرداخت. فرید معتقد است که انجام این کار باعث شد تا او، علاوه بر اینکه همه مباحث مهم و نکته‌ای کتاب‌ها را چندین دور خوب و کامل مطالعه کند، از استرس و اضطراب کنکور نیز تا حد زیادی رها شود.

8- یکی از چندین راه

این تجربه، بسیار متفاوت‌تر از تجربه‌های بالاست. برای اینکه از تجربه سعید و موفقیت او برای شما بگویم، ترجیح دادم که او را در دفتر کارش ملاقات کنم. سعید، وقتی نگاه منتظر، مرا دید با لبخندی گفت که تجربه او از کنکور به شش سال قبل برمی‌گردد. وی اشاره کرد با اینکه در آن روزها تلاش می‌کرده است که درس بخواند، اما انگار نمی‌توانسته بخوبی مطالب را فراگیرد. به نظر خود او، یکی از عواملی که باعث پیش آمدن این موضوع می‌شد، آن بود که وی استرس زیادی را تحمل می‌کرد. مهم‌ترین عامل استرس او هم، این بود که اگر نمی‌توانست در کنکور موفق شود، مجبور بود به سربازی برود.

زمان اعلام نتایج برای سعید، مثل یک کابوس بود؛ کابوسی که به نظر او تمام زندگی‌اش را درهم پیچیده بود. سعید هنگام اعلام نتایج نهایی آزمون سراسری، متوجه شد که در هیچ دانشگاهی پذیرفته نشده و احساس ‌کرد که دنیا برای او به آخر خود نزدیک شده است. وی وقتی که در تدارک سربازی رفتن بود، به دوستان خود فکر می‌کرد که در حال تحصیل در دانشگاه هستند و این موضوع او را بیشتر آزار می‌داد. ماه‌های اول سربازی به سختی برای سعید سپری می‌شد و وی آینده خود را مبهم و تاریک می‌دید. او وقتی سربازی را به پایان رساند هیچ امیدی برای رسیدن به آینده روشن نداشت.

سعید، وقتی به اینجای داستان رسید، لبخندی زد و ادامه داد که آن روزها به هر دری می‌زد تا بتواند بار دیگر در آزمون سراسری شرکت کرده و موفق شود. وی در یکی از روزهایی که از کلاس کنکور باز می‌گشت، چشمش به دو توریست خورد که به دنبال آدرسی می‌گشتند. سعید به طور شکسته و ابتدایی با آنها به انگلیسی صحبت کرد و منظورش را رساند. توریست‌ها از او خواهش کردند که در قبال دریافت وجهی به آنها برای رفتن به چند منطقه معروف شهرشان کمک کند، و از همین جا بود که زندگی سعید در مسیر دیگری ادامه یافت. سعید تصمیم گرفت تا زبان خود را تقویت کند و در یکی از شرکت‌های مسافرتی و گردشگری به عنوان «تور لیدر» فعالیت نماید. سعید تمام توجه خود را صرف بهتر شدن در شغلش قرار داده بود و به همین دلیل به سایت‌های مختلف سر زده و هر بار ایده‌های جدیدی می‌گرفت. وی با گذاشتن تصاویر و پیام‌های جذاب از دیدنی‌های استان محل زندگی خود و کشورش، از همه خارجی‌ها و همین طور ایرانی‌ها دعوت می‌کرد تا به این مناطق سفر کنند و اشاره می‌کرد که خود او هم به عنوان «تور لیدر» می‌تواند آنها را همراهی کند.

لبخند سعید، این بار، واضح‌تر و پر رنگ‌تر شد؛ گویی هر چه از موفقیت‌هایش می‌گفت لذت بیشتری می‌برد. سعید اشاره کرد: بعد از اینکه توانستم به همراهی چند نفر از دوستانم و استفاده از وامی که گرفتیم، دفتری بزنیم، توانستیم در مکانی بزرگتر، که در ابتدا به صورت اجاره‌ای بود، مجموعه رستورانی با غذاهای سنتی و مغازه‌ای برای عرضه صنایع دستی مردم استانمان دایر کنیم و علاوه بر خودمان که مشغول کار شدیم برای چند نفر دیگر نیز کارآفرینی کنیم.

سعید اضافه می‌کند که به نظر او کنکور، یکی از راه‌های رسیدن به موفقیت است، و مگر نه این است که ما تمام تلاش خود را می‌کنیم تا در آینده موفق شده و زندگی خوب و جایگاه اجتماعی بالایی داشته باشیم؟ بنابراین، اگر داوطلبی در کنکور موفق نشد، نباید فکر کند که به انتهای راه رسیده و دنیا برایش تمام شده است. شاید در ابتدا، شکست در کنکور، سخت و ناراحت کننده باشد، اما کافی است که ما نگاهی به خود و استعدادهایمان و آنچه از خودمان در آینده توقع داریم بیندازیم؛ آن وقت خواهیم فهمید که کنکور، همه چیز و همه زندگی نیست. بسیاری از افراد، استعدادهای فنی و بازرگانی خوبی دارند و می‌توانند با کمی تلاش و کوشش، در این راه‌ها گام بردارند و موفق شوند؛ در ضمن، بعد از پرداختن به یک کار و کسب درآمد هم می‌توان در راستای استفاده از علم دیگران و ارتقای کیفیت کار و استفاده از تازه‌ترین دستاوردها، در دانشگاه ادامه تحصیل داد؛ زیرا برای آموختن هیچ وقت دیر نیست؛ همان گونه که او الان به عنوان دانشجوی ترم دوم رشته مدیریت جهانگردی در راستای هر چه بهتر انجام دادن کارش مشغول به تحصیل است.

* هفته نامه پیک سنجش